GERÇEK KİŞİLER İÇİN VERGİ REHBERİ -4-
Belirli bir tutarın üzerinde gelir elde edenler ile sporculara 2019’da çıkarılan kanun ile beyanname zorunluluğu getirildi. Ücretlerin tutarının 2023 yılı için belirlenen 1.900.000 TL’lik tutarı aşması halinde beyanname verilmesi gerekiyor
İktidar, 2019 yılının son ayında çıkardığı 7194 sayılı Kanun ile belirli bir tutarın üzerinde gelir elde eden ücretliler ve sporcuların beyanname ile tanışmasını sağladı. Yapılan değişiklik ile eski uygulamada tamamı tevkif suretiyle vergilendirilmiş ve tek işverenden elde edilen ücretlerin tutarı ne olursa olsun beyan dışı bırakılırken, yeni düzenleme ile 103’üncü maddede yazılı tarifenin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarın (2023 yılı için 1.900.000 TL) aşılması halinde beyanname verilme zorunluluğu getirildi. Ayrıca tüm işverenlerden elde edilen ücret gelirlerinin toplamı 103’üncü maddede yazılı tarifenin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı (2023 yılı için 1.900.000 TL) aşmasa dahi, hizmet erbabının birinci işveren hariç sonraki işverenden aldıkları ücretlerinin toplamının, 103’üncü maddede yazılı tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutarı (2023 yılı için 150.000 TL) aşması halinde de tüm işverenlerden elde edilen ücret gelirleri için de beyanname verilecek.
2023 yılında ücret geliri elde edenler, beyanname verip vermeyeceklerini aşağıdaki tablodan kolayca görebilirler.
Kesilen vergilerin mahsubu ve iadesi
- Tevkif yoluyla kesilen vergilere ilişkin nakden iade edilecek tutarın 151.000,00 TL’yi geçmemesi halinde, iade talebi, dilekçenin (1A) ve ücret geliri elde edenler için işveren tarafından vergi kesintisinin yapıldığını gösteren yazının onaylı örneği ile belgelerin ibraz etmesi kaydıyla, inceleme raporu ve teminat aranmaksızın yerine getirilir.
Beyannamelerini elektronik ortamda gönderme zorunluluğu olmayan mükellefler, iadelerini kağıt ortamında vergi dairesine dilekçe verip talep edebilirler. İade talepleri; İnternet Vergi Dairesi şifresi kullanılmak suretiyle, mükellef tarafından veya mükellef tarafından yetkilendirilecek serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir veya yeminli mali müşavir vasıtası ile elektronik ortamda gönderilebilir.
ÖNCE MAHSUP, SONRA İADE
Gelir Vergisi Kanunu’nun 86. maddesindeki açıklamalara göre ücret geliri kümülatif matrah dikkate alınarak, vergilenen hizmet erbabının; aşağıda açıklanan koşulların (ücret gelirlerini yıllık beyanname ile beyan etme koşulları) oluşması durumunda; beyannamede bildirilen matrah üzerinden hesaplanan Gelir Vergisi’nden, kümülatif matrah dikkate alınıp, tevkif suretiyle ödenen vergiler mahsup edileceğinden; hizmet erbabının Gelir Vergisi Kanunu’nun 89. maddesindeki eğitim ve sağlık harcamaları ile bağış ve yardımlar gibi beyan edilen gelirden indirim konusu yapılacak harcamaları mevcut ise mahsuben veya nakden iadesini talep edebileceği vergi ortaya çıkacak.
Tek işverenden ücret geliri elde eden hizmet erbabının ücret geliri toplamının, 2023 takvim yılı için 1.900.000,00 TL’yi aşması, birden fazla işverenden ücret geliri elde eden hizmet erbabının birinci işverenden aldığı ücret geliri dahil olmak üzere; ücret geliri toplamının; 2023 takvim yılı için 1.900.000,00 TL’yi aşması veya birden sonraki işverenden alınan ücret geliri toplamının; 2023 takvim yılı için 150.000,00 TL’yi aşması halinde, (birden fazla işverenden ücret geliri elde eden hizmet erbabının; ücret gelirine ilişkin Gelir Vergisi matrahını yeni işverenine bildirmek suretiyle, ücretinin kümülatif olarak vergilendirilmesini talep etmesi durumunda) iade çıkabilir.
Örnek: 2023 takvim yılında (A) AŞ firmasında çalışan ücretli (B) tek işverenden, tevkifata tabi, aylık 200.000 TL (SGK kesintisi sonrası safi tutar) üzerinden, yıllık 2.400.000 TL ücret geliri elde etmiştir. 2023 takvim yılında ücretlinin tevkif suretiyle vergilenerek elde ettiği 2.400.000 TL aynı yıla ilişkin ücret geliri beyanname verme sınırı 1.900.000 TL’yi aştığı için; 01.03.2024 - 31.03.2024 tarihleri arasında yıllık Gelir Vergisi beyannamesi verilip, beyannamede hesaplanan Gelir Vergisi’nden yıl içerisinde kesilen vergiler mahsup edilecektir. Ücretlinin (B) Türkiye’de faaliyette bulunan ve Kurumlar Vergisi mükellefi bir özel okulda eğitim gören, 18 yaşından küçük kızı için yıllık 300.000 TL tutarında (KDV dahil tutar) eğitim harcaması da bulunmaktadır.
Ücretlinin beyanı aşağıdaki gibi olacaktır:
YARIN: HANGİ MENKUL SERMAYE iRATLARI iÇiN BEYANNAME VERiLECEK?
