Son iki aydır ülkemizin gündemini sosyal medya üzerinden ürün pazarlayan Instagram fenomenleri ile TikTok yıldızlarının kazandıkları paralarla nasıl ışık hızı ile zenginleştikleri meşgul ediyor. Öyle meşgul ediyor ki; 9 milyon emeklinin ayda 7.500 TL maaş alması, asgari ücretin açlık sınırının altında kalması ve sadece Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’ndan yardım alarak yaşamını sürdüren aile sayısının 2002 yılında 1 milyon iken 2023 yılında 4 milyon 400 kişiye çıkması ve sonuçta nüfusun %21’inin sosyal yardım ile yaşamını sürdürmesinin lafı bile edilmiyor.
Sosyal medya platformları üzerinden elde ettikleri gelirler ile zenginleşenlerin şirketlerine kayyum atanıyor, mal varlıkları üzerine tedbir konularak yurt dışına çıkışları yasaklanıyor. Gerekçe; suç gelirlerinin aklanması şüphesi. Aşırı zenginlik şovu, karakol ve sonuçta hapishanede bitiyor.
KAPSAM GENİŞLETİLEREK DAHA FAZLA KİŞİ VERGİLENDİRİLMEK İSTENİYOR
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun mükerrer 20/B maddesi uyarınca; sosyal ağ sağlayıcıları üzerinden metin, görüntü, ses, video gibi içeriklerin paylaşılması suretiyle elde edilen kazançlar ile akıllı telefon veya tablet gibi mobil cihazlar için uygulama geliştiren gerçek kişilerin elektronik uygulama paylaşım ve satış platformları üzerinden elde ettikleri kazançlar, gelir vergisinden istisnadır.
Gelir Vergisi Kanunu’nun mükerrer 20/B maddesi ile yalnızca internet ortamındaki sosyal ağ sağlayıcıları üzerinden metin, görüntü, ses, video gibi içeriklerin paylaşılması suretiyle elde edilen kazançlar için istisna uygulanabilmektedir. Bu tür benzer faaliyetler, sosyal ağ sağlayıcısı tanımına girmeyen elektronik ortamlar üzerinden de yapılabilmektedir.
Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edilen Torba Kanun Teklifi’nin 7’nci maddesi ile gerçek kişilerin; internet sayfası/sitelerinde veya herhangi bir dijital platformda metin, görüntü, ses, video gibi içerikleri paylaşması, internet ve benzeri elektronik ortamlar üzerinden eğitim, yemek tarifi, ürün tanıtımı gibi videolar paylaşması veya yine bu ortamlar üzerinden veri işleme ve geliştirme gibi içerikler paylaşmak suretiyle kazanç elde edilmesi de Kanun’un Resmi Gazete’de yayımının ardından istisna kapsamına alınacak. Böylece gerçek kişilerin, internet ve benzeri elektronik ortamlar üzerinden elde edecekleri kazançlar da mevcut istisna düzenlemesinin içerisine alınarak önce tevkifat ve istisna sınırı aşıldığında da gelir vergisi beyannamesi ile tanışmaları sağlanmış olacak.
İstisnadan yararlanmak için bu tür platformlardan elde edilen hasılatın tamamının Türkiye’de kurulu banka üzerinden tahsil edilmesi gerekiyor. Bankalar, bu faaliyetler sonucunda elde edilen hasılat üzerinden %15 oranında sorumlu sıfatı ile tevkifat yapmaktadır.
Ayrıca, bu istisnadan yararlanan mükelleflerin elde ettiği kazançları toplamı Gelir Vergisi Tarifesi’nin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı aştığında (2023 yılı için 1.900.000 TL), bu kazançlar için yıllık gelir vergisi beyannamesi de vermeleri gerekmektedir.
RAKAMLAR ZENGİNLİĞİ DEĞİL, FAKİRLİĞİ GÖSTERİYOR
Torba Yasa Teklifi’ne ilişkin hazırlanan “Etki Analizi Raporunda“ bu düzenlemenin gelir artırıcı ve gönüllü uyumu destekleyici etkisi olacağı gerekçesi ifade edilmektedir.
Etki Analizi Raporunda; 2022 yılında 8.509 mükellefin 606 milyon TL hasılatı üzerinden 91 milyon TL, 2023 yılında ise 9.676 mükellefin 921 milyon TL hasılatı üzerinden 138 milyon TL tevkifat yapıldığı bilgisi paylaşılmış. Yani YouTube, Twitch, Instagram, TikTok, Google Apple üzerinden gelir elde edenlerden 2022 yılında 91 milyon TL ve 2023 yılında 138 milyon TL vergi tahsil edilmiş. Hem elde edilen hasılat hem de elde edilen kazanç çok düşük.
Yukarıdaki sonuçlar, sosyal medyada kopartılan gürültüler ve sergilenen zenginliklerin %1’ini bile açıklayamaz. Kapsam genişlemesi sonucu etkiler mi, birlikte göreceğiz. Bu mecraların büyük çoğunluğunun yasa dışı bahis başta olmak üzere suç gelirlerinin aklanmasının bir aracı olduğu yapılacak incelemeler ile kısa sürede ortaya çıkacaktır.
Vatandaşına “nereden buldun?” diye sormaktan korkan devlet, olan biteni bizim gibi seyreder.
Parayı takip eden, suçluyu bulur...
