Günümüzde ev bulmak da, kirasını ödeyebilmek de mesele. Ev, işyeri sahibi kiraya zam istiyor, bu yüzden kavgalar çıkıyor, cinayetler işleniyor. Peki zamları devlet yapıyorsa buna ne demeli? Devlete ait işyeri ve konutların kiralarındaki artış füze gibi. O zaman “Ey yüce Devletimiz, vicdanınız yok mu?” diyorsunuz.
Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’a ulaşan vatandaşımız ev kirasına yapılmak istenen zamdan şikayetçi oldu. Aylık ev kirasının 2 bin 500 liradan 7 bin 500 liraya çıkarılması, istenen düzeye çıkarılmaması halinde ise evi boşaltmaları isteniyordu. Cumhurbaşkanı, vatandaşımızı dinledikten sonra “insaf” dedi ve şunları söyledi: “O ev sahibi de herhalde bizi dinliyordur. O ev sahibine ‘sende vicdan var mı?’ sormak durumundayım.”
DEVLETE NE DEMELİ?
Biz de, devlete ait konut ve işyerlerine yapılan zamlar için “Devletimizde vicdan yok mu?” diye soruyoruz. Neden sorduğumuzu anlatayım:
Vakıflar Bölge Müdürlükleri, kiracılarına gönderdiği ihbarnamede, “1 Ocak 2024 ile 31 Aralık 2024 tarihleri arası yeni dönem kira bedelinin aylık 18 bin lira olarak rayiç bedeli dikkate alınarak belirlenmiştir. Anılan kira sözleşmesinin aylık 18 bin lira bedeli ile 31 Aralık 2024 tarihine kadar devamı için sayfanın arkasında yer alan açıklamalar dahilinde gereğini rica ederim” denildi.
İyi de siz kiranızı kaç liradan 18 bin liraya çıkarıyorsunuz. Örneği Hatay’dan verelim. Hatay’da aylık kirası Aralık ayında da bin 875 lira olan konutun kirası 18 bin liraya yükseltiliyor. Cumhurbaşkanımızın, Devletin kira artışını da bir kenara bırakmaması beklenir.
HANİ ÜST SINIRI VARDI?
Hemen belirtelim, zamlar yalnız Hatay’da değil, başka illerde de Vakıf binalarına yüzde 900’e yakın zamlar yapıldığını belirtelim. Hatay CHP Milletvekili Mehmet Güzelmansur’un zamlara isyanını dinleyelim:
“Uyguladığı yanlış ekonomi politikalarıyla ülkemizde enflasyonun korkunç boyutlara gelmesine ve barınma krizine neden olan iktidar, konut kira artışlarını sınırlamak üzere, kira artış üst sınırını, tüketici fiyat endeksindeki 12 aylık değişim oranlarının ortalaması yerine yüzde 25 ile sabit tutma yoluna gitmiştir. Ancak kira artışında yasal üst sınır haline getirilen yüzde 25’lik zamma kamu kurumları dahi uymuyor. 6 Şubat ve devamındaki depremlerle adeta yerle bir olan ve barınma krizi hala çözülememiş olan Hatay’da, Vakıflar Bölge Müdürlüğü mülkiyetinde olup açık ihale usulüyle kiralanan konutlara yüzde 860 zam yapıldı.
YÜZDE 860 ZAM
Hatay’ın Arsuz İlçesi’nde mülkiyeti Hatay Vakıflar Bölge Müdürlüğü’nde olan Kuğu Park dairelerinde oturan ve 2023 yılında bin 875 lira ödeyen kiracılara, 2024 yılı için kira bedeli olarak aylık 18 bin TL ödemeleri hususunda ihbarname gönderildi.
Depremle adeta yerle bir olan, sağlam konut bulmanın imkânsız hale geldiği, yüzbinlerce insanın zorlu kış şartlarında çadır ve konteynerlerde yaşamaya mahkûm edildiği Hatay’da, depremzede kiracılara Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından yüzde 860 kira zammı yapılması ne hukuken ne de vicdanen kabul edilebilir bir durum değildir.”
GENEL MÜDÜR NE DİYOR?
Cumhurbaşkanı, ev kirasını 2 bin 500 liradan, 7 bin 500 liraya çıkarmak isteyen ev sahibinin yaptığına “vicdansızlık” demişti. Peki, bin 875 lira olan aylık kirayı 18 bin liraya yükselten Vakıflar Genel Müdürlüğü için ne demeli? En iyisi yüzde 860 zammın nedenini Genel Müdür Sinan Aksu’ya sormak. Genel Müdür şunları anlattı:
“Vakıflar Genel Müdürlüğü devletten para almayan, özel bütçeli bir kuruluştur. Kendi kaynaklarımızla ayakta durur, tarihi eserlerin onarımlarını yaparız. Gelirimizin önemli bölümü de vakıflara ait mülklerdir. Pandeminin başından beri, zam yapılması gerekirken hiçbir kiracımıza zam yapmadık. Yaptıklarımız da son derece sembolikti.
5 YILDA BİR GÜNCELLEME
Biz, kiralarımızı 5 yılda bir güncelliyoruz. 2024 zamları için iki ayrı resmi değerleme şirketinden rapor aldık. Belirlenen kira değerinin altında zam yaptık. Örneğin Hatay’da aynı yerde bulunan kişilere ait dairelerin kirası en az 25 bin lira. Biz bugüne kadar bin 875 lira kira alıyoruz. Biz, yüzde 20-30 civarında kirayı düşük tuttuk.
Kiracımıza zam yapmak, zulüm yapmak gibi bir derdimiz asla olamaz. Biz, rayiç değerine göre kira almadığımız zaman Sayıştay bize soru soruyor. Mevzuat dahilinde rayiç bedeli üzerinden kira bedeli almak, emsal kiralarla hakkımızı almak zorundayız. Bu gelirlerle tarihi eserlerimizi ayağa kaldırmaya çalışacağız. Kimseyi mağdur etmek gibi bir düşüncemiz asla yok.”
Siyasetçilerin dilinden “barınma sorunu” sözcükleri düşmüyor. Yalnız deprem bölgesinde değil, hemen her yerde konut sıkıntısı yaşanıyor. Cumhurbaşkanımız da kira artışını duyunca, “vicdansızlık” diyor. Artış gerekçesi haklı olsa bile devletin kira artışına ne demeli? Eminim, Vakıflar Genel Müdürlüğü yeniden bir değerlendirme yapıp zam oranını düşürecektir.