Rahim ağzı kanseri ciddi bir sağlık sorunu olmaya devam etmektedir, ancak erken teşhis ve önleyici tedbirlerle sonuçlar önemli ölçüde iyileştirilebilir. Düzenli tarama ve HPV aşısı, rahim ağzı kanseri insidansını azaltmada ve hayat kurtarmada önemli stratejilerdir.
RAHİM AĞZI KANSERİ NEDİR?
Rahim ağzı kanseri, rahmin vajinaya bağlanan alt kısmı olan rahim ağzındaki hücrelerde başlar. Bu kanserin başlıca nedeni, yüksek riskli insan papilloma virüsü (HPV) türleriyle sürekli enfeksiyondur. HPV, cinsel temas yoluyla bulaşan yaygın bir virüstür ve çoğu HPV enfeksiyonu kendi kendine geçse de bazıları rahim ağzı kanserine yol açabilir.
NEDENLERİ VE RİSK FAKTÖRLERİ
Rahim ağzı kanseri için en önemli risk faktörü, yüksek riskli HPV türleriyle enfeksiyondur. Ancak, HPV'ye sahip olan herkes rahim ağzı kanseri geliştirmez.
DİĞER RİSK FAKTÖRLERİ
Sigara içmek
Zayıflamış bağışıklık sistemi
Uzun süreli oral kontraseptif kullanımı
Çok sayıda tam süreli gebelik
Erken cinsel aktivite ve birden fazla cinsel partner
Bu faktörler, özellikle HPV enfeksiyonu ile birleştiğinde rahim ağzı kanseri gelişme olasılığını artırabilir.
RAHİM AĞZI KANSERİNİN BELİRTİLERİ
Rahim ağzı kanseri erken evrelerinde genellikle belirti vermez, bu nedenle düzenli tarama çok önemlidir. Belirtiler ortaya çıktığında, şunları içerebilir:
Anormal vajinal kanama (örneğin, cinsel ilişkiden sonra, adet dönemleri arasında veya menopoz sonrası)
Olağandışı vajinal akıntı
Pelvik ağrı veya cinsel ilişki sırasında ağrı
Daha ileri evrelerde, belirtiler daha şiddetli hale gelebilir, bunlar arasında:
İdrar yapma veya dışkılama zorluğu
Bacaklarda şişme
Yorgunluk
Kilo kaybı
TARAMA PROGRAMLARI
Pap smear ve HPV testleri aracılığıyla düzenli tarama, rahim ağzında kansere dönüşmeden önce pre-kanseröz değişiklikleri tespit edebilir. Kadınlara 21 yaşından itibaren taramaya başlamaları ve sağlık sağlayıcılarının önerdiği şekilde düzenli olarak devam etmeleri tavsiye edilir.
Rahim ağzı kanserinin erken teşhisi, başarılı tedavi şansını önemli ölçüde artırır ve genellikle tam bir iyileşme ile sonuçlanabilir. Erken teşhis edilen rahim ağzı kanseri genellikle cerrahi, radyasyon tedavisi veya evreye ve bireysel durumlara bağlı olarak tedavilerin bir kombinasyonu ile tedavi edilebilir.
KORUNMA VE AŞILAMA
HPV AŞISI: Rahim ağzı kanserini önlemenin en etkili yollarından biri, HPV'ye karşı aşılanmaktır. HPV aşısı, kız ve erkek çocuklarına 11-12 yaşlarında, ancak 9 yaşından itibaren ve 26 yaşına kadar yapılması önerilir.
DİĞER KORUNMA YÖNTEMLERİ
Düzenli rahim ağzı taraması
Güvenli cinsel uygulamalar
Sigara içmemek
