Mehmet Bal - SÖZCÜ TV Ankara Haber Müdürü
Tarihler 4 Kasım 1979’u gösteriyordu. İran’da İslam devriminin ardından Amerikan Büyükelçiliği işgal edildi. Büyükelçiliğin ele geçirilmesinden sonra birbirinden farklı manzaralar ortaya çıktı. Yıllarca kale gibi korunan binada yer alan şeffaf oda içerideki toplantıların dışarıya çıkmaması için kullanıldı. Bugün de müze haline dönüştürülen hafıza mekanının en dikkat çeken noktasından biri bu oda.
ORTA DOĞU İSTİHBARATININ TOPLANDIĞI MERKEZ
Yıllarca filmlere konu oldu ABD Büyükelçiliği’nde yaşananlar. 70’li yıllarda yaşananlar hem filmlerle aktarıldı hem de müzeyle birlikte görünür oldu. ABD için Orta Doğu’daki istihbari bilgilerin toplanma merkeziydi büyükelçilik.
Öğrenciler içeriye girmeden önce elçilik çalışanları ellerindeki belgeleri yakmak için hummalı bir çalışma içerisindeydi. İstihbaratların toplandığı araçlar da belgelerin imha edilmeye çalışıldığı yer de müzede tüm gerçekliğiyle sergileniyor.
TÜRKİYE’YE DAİR BİLGİLER TOPLANDI
ABD büyükelçilik çalışanlarının imha etmeye çalıştığı belgeler altı yıllık çalışmayla kitap haline getirildi. 70 farklı kitaptan biri de Türkiye’ye ait. Yaklaşık 150 sayfa boyunca Türkiye’ye ait bilgilerin yer aldığı kitapta 70’li yıllar Türkiye’si anlatılıyor. Bu dönem Türkiye’nin içerisinde bulunduğu ekonomik dar boğaza dair ifadeler ve fazlası kitapta yer alıyor.
İRANLI YETKİLİLERE GÖRE REHİNELERE KÖTÜ DAVRANILMADI
Açık kaldığı süre boyunca 10 büyükelçi değiştirdi Tahran’daki elçilik. İranlı yetkililere göre bu dönem 444 gün boyunca rehin tutulan elçilik çalışanlarına kötü davranılmadı, hatta Christmas yemeği düzenlemelerine dahi izin verildi. 444 gün boyunca yaşananların fotoğraflarla sergilendiği müzenin koridorlarında geçmişe dair birçok bilgi ve belge yer alıyor.
İKİ ÜLKE İLİŞKİLERİ HİÇBİR ZAMAN ESKİSİ GİBİ OLMADI
Tüm dünyanın gözünü çevirdiği rehine krizinin üzerinden 45 yıl geçti. Tahran’daki müze geçmişin izlerini tüm gerçekliğiyle bugüne yansıtırken, ABD ile İran arasındaki ilişki hiçbir zaman iyi olmadı.
