Erdoğan’ın 12 yıllık Başbakanlık görevi resmi ve hukuki olarak sona erdi. Geçen 12 yılda pek çok alanda rakamlar kırık nota işaret ederken, 12 yıllık zam furyası da yüzde 400’lere dayandı
Yüksek Seçim Kurulu’nun, mazbatasını yollaması ile birlikte, Başbakanlık görevi hukuken sona ermesi gereken Tayyip Erdoğan, 12 yıllık hükümet görevinden geriye ciddi bir gıda enflasyonu bıraktı. Türkiye Kamu-Sen’in Asgari Geçim Endeksi Araştırmasına göre, temmuzda çalışan tek kişinin yoksulluk sınırı bin 981 lira, 4 kişilik bir ailenin asgari geçim sınırı ise 4 bin 38 lira olarak belirlendi. Buna göre Türkiye’nin yüzde 20’si açlık sınırında.
Gıda fiyatlarının 12 yıllık seyrine bakıldığında ise ekmekten ete, çaydan zeytine kadar yüzde 400’lere varan zamlar var. Geçen 12 yıllık dönemde en dikkat çekici gelişme ekmekte yaşandı. 2002 yılında 20 kuruş olan ekmek fiyatı bugün büyükşehirlerde ortalama 1 TL’den satılıyor. Aradaki fark yüzde 400’lük zamma işaret ediyor. Yine 2002 yılında 4.2 TL olan 1 kilogram zeytin için şimdilerde 13 TL ödeyen vatandaş, tozşeker için 12 yıl önce 1.3 TL öderken şimdi 3.5 TL ödüyor. (Ortalama market fiyatları baz alınmıştır)

Üretim kilitlendi

Zammın temelinde ise uzmanlara göre yanlış tarım politikaları söz konusu. Türkiye Ziraatçılar Derneği Başkanı İbrahim Yetkin, “Son 20 yıldır Türkiye’de hep 45 milyon ton meyve sebze üretiminden bahsedilir ve bu rakam hiç artmaz. Oysa ki nüfusta ciddi bir artış var” yorumu ile üretimde Türkiye’nin yerinde saydığına dikkat çekiyor.
Üretimde gözle görülür bir artış olmamasına rağmen piyasanın zam üstüne zam gördüğüne işaret eden Yetkin, “Üretimde belirli bir kilitlenme var ve üretim maliyetlerindeki artış ve iklimsel değişimlerle oluşan üçgenin vatandaşa bir yansıması var. Her şey tüketici aleyhine gelişiyor” ifadelerini kullandı.

Vatandaşın gıda bütçesi 9 lira

Tür­ki­ye Dev­rim­ci İş­çi Sen­di­ka­la­rı Kon­fe­de­ras­yo­nu Araş­tır­ma Ens­ti­tü­sü DİSK-AR’­ın, Tür­ki­ye İs­ta­tis­tik Ku­ru­mu (TÜ­İK) ve Ça­lış­ma ve Sos­yal Gü­ven­lik Ba­kan­lı­ğı İs­ta­tis­tik­le­ri üze­rin­den yap­tı­ğı he­sap­la­ma du­ru­mun ve­ha­me­ti­ni iyi­ce göz­ler önü­ne se­ri­yor. Araş­tır­ma­ya gö­re, eşi ça­lış­ma­yan ve iki ço­cuk­lu bir as­ga­ri üc­ret­li Tem­muz 2014 ta­ri­hin­de el­de ede­ce­ği ge­li­ri ile gı­da­ya an­cak 9 TL ayı­ra­bi­li­yor. Bu­na gö­re as­ga­ri üc­ret­li­nin üç öğün için ki­şi ba­şı­na ayı­ra­bil­di­ği tu­tar 2.25 TL olur­ken, öğün ba­şı­na bu tu­tar sa­de­ce 75 ku­ruş dü­ze­yin­de kal­dı.

Zamlar kronikleşti

Tür­kİ­ye Zi­ra­at­çı­lar Der­ne­ği Baş­ka­nı İb­ra­him Yet­kin, “Bir ta­kım ürün­ler­de kro­nik bir şe­kil­de bir fi­yat ar­tı­şı var. Tür­ki­ye bu­nu ya­şa­ma­ya mah­kum ol­du­” yo­ru­mu­nu ya­pa­rak, in­san­la­rın da zam fur­ya­sı­na alış­tı­ğı­nı kay­det­ti. Özel­lik­le li­mon, bi­ber, fa­sul­ye gi­bi bel­li seb­ze ürün­le­rin­de re­kor sa­yı­la­bi­le­cek zam­la­rın gel­di­ği­ni an­la­tan Yet­kin, “Fi­yat­la­rın art­tı­ğı ama üre­ti­min art­ma­dı­ğı bir eği­lim var. Bu­nun ça­re­si üre­ti­mi da­ha çok ar­tır­ma­k” de­di.