ERDOĞAN SÜZER
AKP’nin alelacele seçim vaadine dönüştürdüğü bin 300 liralık asgari ücretin, önlem alınmadan gelişigüzel uygulanması halinde binlerce çalışanın işten atılacağı, Suriyeli kaçak işçilerin artacağı ve yeni vergilerin geleceği uyarısı yapıldı. Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı eski Müdürü kalkınma ekonomisti Bartu Soral, Türkiye’nin Avrupa Birliği (AB) ülkeleri arasında daha da geriye düşmemesi için asgari ücretin bin 300 liranın da üzerine çıkarılması gerektiğini söyledi. Türkiye’nin asgari ücret sıralamasında AB ülkeleri arasında orta-alt sınıfta yer aldığına dikkat çeken Soral, TL’nin Euro karşısında uğradığı yüzde 20 değer kaybı nedeniyle alt sınıfa düşme riski doğduğunu, ancak 1.300 liranın üzerindeki zamlarla azaltılabileceğini belirtti.
200 BİN İŞÇİ İŞTEN ATILABİLİR
Bartu Soral, hükümetin bir yandan asgari ücreti artırırken diğer yandan işten çıkarmalara ve kayıt dışılığa karşı ciddi önlem alması gerektiğini, aksi halde ülkede 3 büyük sorunla karşı karşıya kalınacağını söyledi. İlk sorunun işten atılmalarda yaşanacağını belirten Soral, “Dünyada yapılan araştırmalar asgari ücretteki her yüzde 10’luk artışın özel sektörde yüzde 1’lik işçi çıkartımı sonucunu doğurduğunu gösteriyor” dedi. Halen 6.5 milyon civarında asgari ücretle çalışan işçi olduğu düşünüldüğünde, önlem alınmadan yapılacak yüzde 30’luk zammın yaklaşık 195 bin işçinin işten çıkarılma riskini artırabileceği hesaplanıyor.
Bartu Soral, dünyadaki araştırmaların asgari ücret yükseldikçe, kaçak işçi çalıştırma oranının arttığını gösterdiğini söyledi. Türkiye’de zaten yüzde 50’ya yakın oranda kayıt dışı istihdam yaşandığını belirten Soral, önlem alınmadan asgari ücrete yapılacak zammın kaçak işçi sayısında büyük artışa yol açacağı uyarısında bulundu. Son dönemde Suriyeli işçiler başta Gaziantep, Kahramanmaraş, Adana olmak üzere birçok ilde asgari ücretin yarı fiyatına kaçak çalıştırılıyor.
VERGİ GELİRLERİ AZALIR
Bartu Soral’a göre, önlem alınmaması halinde çalışanlara yarar değil zarar getireceği uyarısında bulunduğu yeni asgari ücretin üçüncü faturası vergide görülecek. Soral, hükümetin kayıt dışında yaşanacak artışı durduramadığı takdirde buradan elde ettiği vergi gelirinin azalacağını, sonuçta kaçak işçi çalıştıran patronlardan alamadığı vergiyi dürüst mükelleflere yükleyebileceğini söyledi.
İŞGÜCÜ MALİYETİNİN DÜŞÜRÜLMESİ ŞART
Ekonomist Soral, asgari ücret artışıyla birlikte Türkiye’de 3 kritik sektöre destek sağlanması gerektiğini bildirdi. Türkiye’nin sadece tekstil, hazır giyim ve yaş sebze, meyve sektörlerinde dış ticaret fazlası verdiğine dikkat çeken Soral, “Bu sektörler düşük teknoloji kullanan, emek yoğun üretim yapan, üretimde en önemli maliyeti emek olan sektörler. Bu üç sektörde işgücü maliyetlerinin düşürülmesi kaçınılmaz” diye konuştu.
