Doğu Karadeniz yaylalarında 4 bini aşkın kaçak yapı yıkılacak

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Rize'deki Ayder Yaylası için 'Ayder'i kirlettik, rezil ettik' çıkışı ile gündeme gelen Doğu Karadeniz yaylalarındaki kaçak yapılar için İçişleri Bakanı Süleyman Soylu da 'Hiç kimse kusura bakmasın, kaçak yapılar yıkılacak' açıklaması yapmıştı. Bu açıklamaların ardından Trabzon, Rize, Giresun ve Gümüşhane illerinin valilikleri harekete geçti. İlk etapta Trabzon'da 1750, Giresun'da 1700, Rize'de 350, Gümüşhane'de ise 306 olmak üzere 4 bin 106 kaçak yapı için yıkım kararı alındı.



Bölgede ilk yıkımlar Uzungöl Tabit Parkı'nı da bünyesinde bulunduran Trabzon'un Çaykara İlçesi'nde başladı. İlçede 6 yaylada tespit edilen 573'ü tamamlanmış, 203'ü yapım aşamasında, 776 kaçak yapı için harekete geçen ekipler önceki gün Çaykara ve Köprübaşı ilçeleri sınırlarında yer alan Barma Yaylası'nda ilk yıkımı gerçekleştirdi. Yıkım kararı alınan yaylalarda çok sayıda betonarme yapı ile apartman inşa edildiği ortaya çıktı. Yapı yoğunluğunun arttığı yaylaların doğal güzellikleri de bozuldu. Bölge illerinde yıkım çalışmalarının planlandığı ve gelecek günlerde başlayacağı öğrenildi.



AYDER VE UZUNGÖL'E KENTSEL DÖNÜŞÜM

Doğu Karadeniz Bölgesi'nde kaçak yapılarla gündeme gelen dünyaca ünlü turizm merkezleri Rize'nin Çamlıhemşin İlçesi'ndeki Ayder Yaylası ile Trabzon'un Çaykara İlçesi'ndeki Uzungöl Tabiat Parkı'nda ise Kentsel Dönüşüm Projeleri uygulanacak. 1987 yılında Bakanlar Kurulu kararı ile 'Turizm Merkezi' ilan edilen Ayder Yaylası 1994 yılında Milli Park, 1998 yılında ise Doğal SİT Alanı ilan edilerek koruma altına alındı.



Belediye Mücavir Alanı da olan yayla son olarak 2006 yılında da Bakanlar Kurulu Kararıyla, 'Kültür ve Turizm Koruma Gelişim Bölgesi' ilan edildi. Koruma Amaçlı İmar Planı yapılamayan yaylada tüm koruma kararlarına rağmen kaçak yapılar yükselmeye devam etti. Kaçak ve beton yapıların inşa edildiği yayla ve çevresinde yüzlerce kişi, kaçak yapılaşma ile SİT ve Milli Park yasalarına muhalefetten yargılandı, 290 yapıdan 158'i hakkında, kaçak ve ruhsata aykırı olduğu gerekçesiyle yıkım kararı alındı. 5 ayrı koruma kararına rağmen kaçak yapıların yükseldiği Ayder Yaylası'nda TOKİ tarafından uygulanacak Kentsel Dönüşüm Projesi için 5 farklı yayla modeli hazırlanıyor. Uygulanacak modelde dikey yerine en fazla 2 katlı yatay yapıların yer alması öngörülüyor.



UZUNGÖL'DE İMAR KİRLİLİĞİ

Trabzon'un Çaykara İlçesi'ndeki dünyaca ünlü turizm merkezi Uzungöl'de otel, pansiyon ve işyeri sayısının her geçen gün artış göstermesi, bölgede uzun süredir devam eden imar kirliği sorununu gündeme getirdi. Bölge turizminin göz bebeği konumunda olan ve her yıl binlerce turist tarafından ziyaretçi akınına uğrayan Uzungöl'de imar sorununa bir türlü çözüm bulunamadı.



Önceki yıllarda, 'İmar Kanunu' ve 'Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu'na muhalefet suçlamalarıyla çok sayıda kişi hakkında dava açılmasına rağmen bölgede yaşanan sorun bir türlü çözülemedi. Turizm gelirinden pay almak isteyen çevre sakinlerinin evlerini pansiyon ve apart otele dönüştürmesi de imar kirliliğini artırdı. Son dönemde, Suudi Arabistan başta olmak üzere Körfez ülkelerinden gelen turistlerin yoğun ilgi gösterdiği Uzungöl'de otel, apart otel, pansiyon ve işyeri sayısının plansız şekilde artışıyla birlikte imar kirliliğindeki artış da tavan yaptı. Uzungöl Tabiat Parkı'da Kentsel Dönüşüm Projesine tabi tutulacak.



3 YENİ YAPAY UZUNGÖL

Bu arada, Trabzon'da Uzungöl benzeri 3 ayrı tabiat turizm merkezi kurulması için çalışma başlatıldı. Belirlenecek alternatif yerler mera, arkeolojik SİT ile ulaşım ve diğer özellikleri bakımından ayrıntılı araştırılacak, hazırlanacak rapordan sonra belirlenecek yeni merkezlerde yapay gölün de yer alacağı tesisler inşa edilecek. Uzungöl'e alternatif turizm merkezi olarak düşünülen yerlerin başında Tonya İlçesi'nde bin 300 metre yüksekliğindeki Kadıralak Yaylası geliyor.



SİSDAĞI YAYLASINDA YER KALMADI!

Trabzon ile Giresun sınırında yer alan ve 2 ilin ortak kullandığı 2 bin 182 metre rakımlı Sisdağı Yaylası' da Doğu Karadeniz Bölgesi'nde çarpık yapılaşma yaşanan yaylalar arasında yer alıyor.



Son yıllarda artan kaçak yapılar nedeniyle adeta yer kalmayan yaylanın doğal güzelliği de yok oldu. Kaçak yapılar için yıkım kararı alınan yaylada 1 evin yıkımı da gerçekleştirildi.

"BİRAZ FAZLA OLDU"



Sisdağı Yaylası'nda yaz aylarında yaşayan vatandaşlar yıkım kararına karşı çıkıyor. Yayla sakinlerinden Mehmet Kemal, atalarından kendilerine kalan yaylada yıllar itibariyle ev yaptıklarını belirterek "Baba, ağabey, kız kardeş, dayı, yeğen ev yapınca haliyle yaylada alan biraz daraldı. Hayvanları otlatmaya da pek yer kalmadı. Herkes bir yapı yapınca sayı arttı. Biraz fazla oldu. Yaylada yapılar sıklaştı. Biz zamanında bunları yaptık. Şimdi yıkılmasına karşıyım. Bizim bir rahatsızlığımız yok" diyerek yıkıma karşı çıkacaklarını söyledi.



"DEVLET KENDİ ARAZİSİNE SAHİP ÇIKAMADI"

Yaylada yaşayan emekli öğretmen Mehmet Civil ise yaylanın artık beldeyi andırdığını belirterek "Bu yapılaşma belli bir plan dahilinde olsaydı çok daha iyi olurdu. Burası devletin arazisi ama devlet kendi arazisine sahip çıkamadı. Şimdi yapılar yıkılacak deniyor ama bu evler yapılmadan önce önlem alınsaydı daha iyi olurdu" dedi. Ömer Uzun'da insanların yayladan yer kapmak için ev yaptığına dikkat çekti, "Burada yaşamak için kimse ev yapmıyor. Burada dursalar hem susuzluktan hem de pislikten birbirlerini öldürürler. Evin dışı var ama içinde bir şey yok" ifadelerini kullandı. Devletin önlem almakta geç kaldığını anlatan Halil Güzel ise "Devlet bir standart gösterseydi herkes ona göre ev yapardı. Devlet bu yapılaşmayı kontrol edemedi. Buraya yol yaptı,  elektrik verdi. Şimdi bu yapılaşmayı engellemek için yıkmak doğru değil"  diyerek yıkım kararına karşı olduğunu belirtti.



ÇOBANDAN YAPILAŞMA TEPKİSİ

Yayladaki çobanlarda yapılaşma yoğunluğu nedeniyle hayvancılık yapamaz duruma geldiklerinden yakındı. Çoban Emsal Öztürk, "Bu yaylada hayvancılık yapan nadir kişilerdenim. Yaylada aşırı yapılaşma var. Yazın bu yayla çok kalabalık oluyor o nedenle buradan hayvancılık yapamıyorum. O nedenle başka yaylalara gidiyorum. Ev yapıyorlar ve evinde etrafını çeviriyorlar. Bize yaylada yer kalmadı" dedi.  DHA