Mars’ın yörüngesinde bulunan ve atmosferini araştıran MAVEN uzay aracının, Mars’ın atmosferi ile ilgili elde ettiği veriler Mars’ın atmosferi konusundaki merakı arttırmış durumda. Yapılan duyurunun Mars’ın atmosferiyle ilgili olduğu biliniyordu. Washington’da yer alan James Webb Auditorium’dan yapılan açıklama NASA TV‘den de naklen canlı olarak yayınlandı.
NASA'nın Mars Atmosferi ve Buharlaşma Evrimi (MAVEN) uzay aracının elde ettiği veriler ışığında beklenen açıklama yapıldı. Bilim dergileri Science ve Geophysical Research Letters'ta da yayınlanan araştırma sonuçlarına göre, kızıl gezegenin atmosferini inceleyen MAVEN, bir zamanlar sıcak ve yağışlı çevre koşullarıyla bilinen yaşamı destekleyebilecek nitelikte olduğu varsayılan karbondioksit ağırlıklı atmosferin, milyarlarca yıl önceki Güneş fırtınalarıyla uzaya doğru dağıldığını belirledi.
HER SANİYE 100 GRAM GAZ YOK OLUYOR
Başkent Washington'daki NASA Bilim Merkezi'nde açıklama yapan idareci astronot John Grunsfeld, "Mars'ın bir zamanlar yaşamın kaynağı akıcı suyu sağlayabilecek kadar sıcak ve kalın bir atmosferi olduğunu biliyoruz. Mars'a ne olduğunu anlamak, diğer gezegenlerin de atmosferlerine dair bize bilgi sağlayacak. MAVEN'in görevi buydu" dedi.
ABD'deki Colorado Üniversitesi'nden MAVEN araştırmacısı Bruce Jakosky, "Güneş rüzgarları, Mars'ın yüzeyinden her saniye 100 gram gazı uzaya püskürtüyor. Bu, her gün kasadan bir madeni para çalmaya benziyor. Ancak kayıp zamanla çok büyük bir meblağa ulaşıyor. Güneş'in çok daha aktif ve genç olduğu milyarlarca yıl önce, Mars'taki atmosfer erozyonu çok şiddetliydi" açıklamasını yaptı.
GÜNEŞ RÜZGARLARININ SAATTEKİ HIZI 1,6 MİLYON KİLOMETRE
MAVEN'ın verilerine göre, güçlü güneş fırtınaları ve atmosfer kaybı, Mars'ın iklimini tamamen değiştiren sürecin önemli faktörleriydi. Proton ve elektron yüklü Güneş rüzgarı, yıldızın atmosferinden saatte yaklaşık 1,6 milyon kilometre hızla uzaya yayılıyor. Keşif, bir zamanlar Dünya benzeri sıcak bir küre olduğu düşünülen Mars'ın nasıl soğuk ve çölleşmiş bir gezegen haline geldiği konusunda büyük ipuçları veriyor. NASA'nın Mars'a gönderdiği 10. araç olan 671 milyon dolar değerindeki MAVEN, 2013'te uzaya fırlatılmıştı.
MAVEN dünyadan 18 Kasım 2013’te fırlatılmış, 22 Eylül 2014’te ise Mars’ın yörüngesine girmişti. Uzay mekiğinin görevi Mars’ta atmosferin birkaç milyar yıl içinde nasıl kaybolduğunu araştırmaktı.