Torba Yasa neler getiriyor?
Çocuk yardımı, çeyiz hesaplarına devlet katkısı, 47 bin öğretmen kadrosu düzenlemelerini de içeren "Torba Kanun Teklifi", kabul edilerek yasalaştı.
Kanunla, Milli Eğitim Bakanlığına 47 bin öğretmen kadrosu ihdas ediliyor. Öğretmen unvanlı kadrolardan 35 bin adedi ile Bakanlığa ait diğer hizmet sınıfları kadrolarından 2 bin 320 adedine, Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ve 2015 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu kapsamında yapılan atamaların dışında 31 Aralık 2015'e kadar atama yapılacak.
2015 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu'na bağlı kamu görevlilerine ilişkin 73 bin ve 77 bin olarak öngörülen atama sayısı, Gençlik ve Spor Bakanlığındaki yeniden yapılanma gerekçesiyle 73 bin 600 ve 77 bin 600 olarak değiştiriliyor.
Ev sahibi hükümet anlaşmaları veya Türkiye'nin taraf olduğu diğer anlaşmalar çerçevesinde program, fon, temsilcilik ve özel ihtisas kuruluşlarının resmi kullanımları için yapılacak mal teslimi ve hizmet ifaları, bunların sosyal ve ekonomik yardım amacıyla bedelsiz olarak yapacakları mal teslimi ve hizmet ifaları, bedelsiz mal teslimi ve hizmet ifaları ile ilgili mal ve hizmetlerin bunlara teslim ve ifası, ilgili kurum, temsilcilik, program, fon ve özel ihtisas kuruluşlarının Türkiye'deki faaliyetlerinin devamı veya ilgili kurumlara ilişkin uluslararası anlaşmaların yürürlükte bulunduğu süre içerisinde katma değer vergisinden istisna olacak.
Bu kuruluşların yönetici kadrolarında görev yapan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmayan mensuplarına Türkiye'de görevde bulundukları süre içerisinde yapılacak mal teslimi ve hizmet ifaları da katma değer vergisinden müstesna olacak.
Türkiye'deki uluslararası kuruluşlar ve bunların yönetici kadrolarında görev yapan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmayan mensupları tarafından Türkiye'de görevde bulundukları süre içerisinde kendi ihtiyaçları için ilk iktisabı, ithali veya bunlara teslimi ÖTV'den de istisna olacak.
Vergi Usul Kanunu'na eklenen fıkra ile elektronik ortamda tebligat, muhatabın elektronik adresine ulaştığı tarihi izleyen 5. günün sonunda yapılmış sayılacak.
Yoklama faaliyetleri elektronik ortamda da yürütülebilecek
Aynı kanunda yapılan değişiklikle, yoklama faaliyetleri elektronik ortamda da yürütülebilecek ve yoklama fişleri elektronik ortamda da oluşturulabilecek.
TRT'nin her türlü program, haber, yapım ve yayınlarla ilgili olarak Anadolu Ajansı Türk Anonim Şirketinden yapacağı mal ve hizmet alımları, Kamu İhale Kanunu kapsamı dışında olacak.
Finans, bankacılık ve sigortacılık sektörlerinde faaliyet gösteren kurumlar ile kamu iktisadi teşebbüsleri hariç olmak üzere, sermaye şirketlerinin nakdi sermaye artışları ya da yeni kurulan sermaye şirketlerinde ödenmiş sermayenin nakit olarak karşılanan kısmı üzerinden merkez bankası tarafından en son açıklanan yıllık ortalama faiz oranı dikkate alınarak ilgili hesap döneminin sonuna kadar hesaplanan tutarın yüzde 50'si, indirimle ilgili hüküm kapsamına alınacak.
Bu indirimden, sermaye artırımına ilişkin kararın ya da ilk kuruluş aşamasında ana sözleşmenin tescil edildiği hesap döneminden itibaren başlamak üzere, izleyen her bir dönem için ayrı ayrı yararlanılacak. Sonraki dönemlerde sermaye azaltımı yapılması halinde, azaltılan sermaye tutarı, indirim hesaplanmasında dikkate alınmayacak. Söz konusu oranı, kanunda belirtilen kriterler dikkate alınarak, sıfıra kadar indirmeye ya da yüzde 100'e kadar artırmaya, halka açık sermaye şirketleri için, halka açıklık oranına göre yüzde 150'e kadar farklı uygulatmaya Bakanlar Kurulu yetkili olacak.
2 milyar liraya kadar nakit kaynak aktarılabilecek
Finansman imkanlarını geliştirmek ve kredi sisteminin etkin işlemesine katkı sağlamak amacıyla firmalara kredi garantisi veren kredi garanti kurumlarına 2 milyar liraya kadar nakit kaynak aktarmaya ya da ödenek eklemeye maliye bakanı yetkili olacak.
Sermaye piyasası araçlarının fiyatlarını, değerlerini veya yatırımcıların kararlarını etkilemek amacıyla yalan, yanlış veya yanıltıcı bilgi veren, söylenti çıkaran, haber veren, yorum yapan veya rapor hazırlayan ya da bunları yayan ve bu suretle menfaat sağlayanlar 2 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılacak.
Sermaye Piyasası Kurulu tarafından düzenlenen ve denetlenen borsaların ve diğer teşkilatlanmış piyasaların, merkezi takas kurumlarının, merkezi saklama kurumlarının ve Merkezi Kayıt Kuruluşunun tüm gelirleri üzerinden, Kurul'a 2014 yılı gelirleri üzerinden kaydedilen gelir tutarlarının her yıl, TÜFE ve ÜFE'nin, aralık ayından bir önceki yılın aralık ayına göre değişim oranlarının aritmetik ortalaması oranı üzerinden artırılması suretiyle bulunacak tutarlar kurul bütçesine gelir olarak kaydedilecek. Bu düzenlemenin yürürlüğe girmesinden sonra kurulacak bu kurumların, kuruluşlarını takip eden yıldan başlamak üzere, tüm gelirlerinin azami yüzde 10'u olmak üzere, kurulca belirlenecek oran gelir olarak kaydedilecek.
Ödeme sistemi ve menkul kıymet mutabakat sistem işleticisi, ödeme kuruluşu ve elektronik para kuruluşu bu Kanun'da yer alan hükümlerle ilgili belgeleri ve kayıtları en az 10 yıl süreyle güvenli ve istenildiği an erişime imkan sağlayacak şekilde yurt içinde saklayacak. Sistem işleticisinin faaliyetlerini yürütmede kullandığı bilgi sistemleri ve bunların yedekleri de yurt içinde tutulacak.
Çeyiz yardımı
"Torba Kanun" olarak adlandırılan Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Yasa ile bankalarda TL cinsinden çeyiz hesabı açanlara, asgari 3 yıl boyunca sistemde kalmaları, 27 yaşını doldurmadan ilk evliliklerini yapmaları ve evlilikleri müteakip ilgili bankaya başvurmaları halinde devlet katkısı ödenecek. Devlet katkısı ödemesi hesapta biriken toplam tutarın yüzde 20'sini ve azami 5 bin lirayı geçemeyecek. Azami tutar her yıl yeniden değerleme oranı kadar artırılacak. Azami tutarı üç katına kadar artırmaya Bakanlar Kurulu yetkili olacak.
Çeyiz hesaplarına ödenecek devlet katkısı, Bakanlık bütçesine bu amaçla konulan ödenekten karşılanacak. Devlet katkısı, hesabın bulunduğu banka aracılığıyla ödenecek. Hak sahipliğinin tespitinden ve aktarılacak devlet katkısının doğru ve tam hesaplanmasından hesabın bulunduğu banka sorumlu olacak. Haksız olarak yapıldığı tespit edilen devlet katkısının ödendiği tarihten tahsil edildiği tarihe kadar geçen süreye gecikme zammı oranında hesaplanacak faiz ile birlikte bir ay içinde ödenmesi gerektiği Bakanlık tarafından bir yazı ile bankaya bildirilecek. Bu süre içinde ödeme yapılmaması halinde bu alacaklar, vergi dairesince anılan Kanun hükümlerine göre, ilgili bankalardan takip ve tahsil edilecek.
Hesap sahibinin devlet katkısına hak kazanmış olması koşuluyla hak ettiği devlet katkısının tamamı ile çeyiz hesabında biriken toplam miktarın, devlet katkısı için, bir yıllık asgari ücrete karşılık gelen tutarı, nafaka borçları hariç olmak üzere haczedilemeyecek, rehnedilemeycek, iflas masasına dahil edilemeyecek. Haczedilemeyecek, rehnedilemeyecek ve iflas masasına dahil edilemeyecek tutarı üç misline kadar artırmaya Bakanlar Kurulu yetkili olacak.
Konut katkısı
Bankada Türk lirası cinsinden konut hesabı açanlara, asgari 3 yıl boyunca sistemde kalmaları halinde ilk ve tek konut satın alımlarında devlet katkısı ödenecek.
Devlet katkısı ödemesi, hesapta biriken toplam tutarın yüzde 20'sini ve azami 15 bin lirayı geçemeyecek.
Azami tutarı üç katına kadar artırmaya Bakanlar Kurulu yetkili olacak. Hak sahiplerinin tespitinden ve aktarılacak devlet katkısının doğru ve tam hesaplanmasından hesabın bulunduğu banka sorumlu olacak. Haksız olarak yapıldığı tespit edilen devlet katkısının ödendiği tarihten tahsil edildiği tarihe kadar geçen süreye gecikme zammı oranında hesaplanacak faiz ile birlikte bir ay içinde ödenmesi gerektiği Bakanlık tarafından bir yazı ile bankaya bildirilecek. Bu süre içinde ödeme yapılmaması halinde bu alacaklar, vergi dairesince anılan Kanun hükümlerine göre ilgili bankalardan takip ve tahsil edilecek.
Çocuk yardımı
Türk vatandaşlarına, canlı doğan birinci çocuğu için 300, ikinci çocuğu için 400, üçüncü ve sonraki çocukları için 600 lira doğum yardımı yapılacak. Bu yardım Türk vatandaşı olan anne veya babaya, her ikisi de Türk vatandaşı ise anneye yapılacak. Doğum yardımı, Bakanlıkça belirlenen zorunlu hallerde babaya ödenebilecek. Doğum yardımı ödenmesinde Kimlik Paylaşımı Sistemi'nde yer alan nüfus kayıtları esas alınacak. Tutarları artırmaya Bakanlık ile Maliye Bakanlığı müştereken yetkili olacak.
Kamu Kurum ve kuruluşlarında istihdam edilen işçilerden, kapsamında bulundukları bireysel iş sözleşmesi veya toplu iş sözleşmesi hükümlerine göre işçinin kendisi veya eşinin doğum yapması nedeniyle işçiye bir ödeme yapılması kararlaştırılmış olanlara, kararlaştırılan tutarın bu madde uyarınca yapılacak ödeme tutarından daha az olması halinde aradaki fark ödenecek. Kararlaştırılan tutarın bu maddeye göre yapılacak ödeme tutarından daha fazla olması halinde ise bu maddeye göre ödeme yapılmayacak.
Kamu kurum ve kuruluşlarında istihdam edilen personele, doğum yardımı ödeneği veya başka bir ad altında aynı amaçla ilgili mevzuatta öngörülen ödemeler yapılmayacak. Çıkma izni almak koşuluyla Türk vatandaşlığını kaybeden kişiler de imkandan yararlandırılacak.
Doğum yardımı, hiçbir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın ödenecek ve haczedilemeyecek. Doğum yardımından yararlananların gerçek dışı beyanda bulunmaları nedeniyle yersiz ödemeye sebebiyet verilmesi halinde, bu ödemelerin, bir ay içinde ödemenin yapıldığı tarihten tahsil edildiği tarihe kadar geçen süreye gecikme zammı oranında hesaplanacak faiz ile birlikte iade edilmesi, haksız yararlanana ödeme yapan kurum tarafından bir yazı ile bildirilecek. Bu süre içerisinde ödeme yapılmaması halinde bu alacakların ilgili vergi dairesine bildirilmesi üzerine anılan Kanun hükümlerine göre takip ve tahsil edilecek.
Belediyeler tarafından yetki verilen özel şahıs ya da şirketlere ait şehir içi toplu taşıma hizmeti veren her bir ulaşım aracı ile özel deniz ulaşımı aracı için bunların işletmecilerine, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı bütçesine bu amaçla konulan ödenekten ilgili belediyeler aracılığıyla her ay gelir desteği ödemesi yapılacak.
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına üç daire başkanlığı kadrosu ihdas ediliyor.
İvedi yargılama usulüne ilişkin olmak üzere, düzenlemenin yürürlüğe girmesinden sonra 15 gün içinde temyiz yoluna başvurulmadığı için temyiz sayımı reddedilen kararlara karşı, bu düzenlemenin yayımı tarihinden itibaren 15 gün, bu düzenlemeyi ihdas eden kanunun yayımı tarihinden önce aynı gerekçeyle temyiz sayımı reddedilmekle birlikte, düzenlemenin yayımı tarihinden sonra tebliğ edilen kararlara karşı da 15 gün içinde yeniden temyiz yoluna başvurulabilecek.
Katkı payı ve öğrenim ücreti
Yükseköğretim Kanunu'nda yapılan değişiklikle diploma programlarının hazırlık sınıfı eğitimi hariç olmak üzere iki yıllık ön lisans ve dört, beş ve altı yıllık lisans programlarından bu süreler sonunda mezun olamayan öğrencilerden, ilgili dönem için öngörülen katkı payı ve öğrenim ücreti alınacak. Çift ana dal programında kayıtlı olan öğrencilerden ise diploma programının öğrenim süresi ve ilave bir yıl sonunda katkı payı alınacak. Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen öğrenim sürelerinde lisansüstü programlardan mezun olamayan öğrencilerden de katkı payı alınacak.
Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla 2014-2015 eğitim öğretim yılı için öğrencilerden tahsis edilmiş öğrenci katkı payı ve öğrenim ücretlerinin ilgili dönem için öngörülen katkı payı ve öğrenim ücretlerini aşan kısmı, talep edilip edilmediğine bakılmaksızın ilgililere ret ve iadeler gelir kaleminden iade edilecek.
Teklifle Anayasa Mahkemesinin "kanunla düzenlenmesi gerektiği" tespitine bağlı olarak kadro karşılığı sözleşmeli olarak istihdam edilen Başbakanlık müsteşarının, sözleşme ücreti ile ikramiyelerinin herhangi bir değişiklik yapılmaksızın kanunla düzenlenmesi amaçlanıyor. Buna göre müsteşara 56 bin 400 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda aylık ücret ödenecek. Ocak, nisan, haziran, temmuz, ekim ve aralık aylarında birer aylık ücreti tutarında ikramiye verilecek. Yapılacak diğer ödemeler ile düzenlemenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlar Kurulunca tespit edilecek.
KDV'den muafiyet
Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten önce usulüne uygun olarak yürürlüğe giren ve Petrolün Boru Hatları ile Transit Geçişine Dair Kanun kapsamında bulunan milletlerarası antlaşma hükümleri çerçevesinde katma değer vergisinden istisna edilmiş olan transit petrol boru hattı projelerinin inşa ve modernizasyonunu gerçekleştirenlere 1 Ocak 2014'ten itibaren yapılan teslim ve hizmetler katma değer vergisinden müstesna olacak. Bu kapsamda yapılan mal teslimleri ve hizmet ifaları nedeniyle yüklenilen vergiler, vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan vergiden indirilecek. İndirim yoluyla telafi edilemeyen vergiler, istisna kapsamında işlem yapan mükellefin talebi üzerine iade edilecek. Maliye Bakanlığı, istisna kapsamına girecek teslim ve hizmetleri tanımlamaya, istisna ve iadeye ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkili olacak.
Zonguldak'taki tapu sorunu için ortak önerge
AKP, CHP, MHP ve HDP milletvekillerinin verdiği ortak önergeyle Zonguldak'ta tapu tahsis belgesi olanların sorununun çözümüne ilişkin düzenleme de yapıldı.
Büyükşehir belediyelerine bağlı kuruluş ve şirketlerin kamu kurum ve kuruluşlarından alacakları ve borçlarına ilişkin mahsuplaşmalarında, takip amaçlı olarak hesaplarda tutulan gecikme zammı gibi her türlü borçlar, uzlaşma kararlarının Resmi Gazete'de yayımlanması ile birlikte, alacak olarak addedilmeyecek ve takip edildikleri hesaplardan çıkarılacak. Bu düzenlemenin uygulanmasında ortaya çıkabilecek tereddütleri gidermeye ve gerekli düzenlemeleri yapmaya, Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu bakan yetkili olacak.