Kurban Bayramı için geri sayım devam ederken, bir süre önce hükümetin damızlık düve kesimine yasak kararı et fiyatlarına zam olarak yansıdı. Düve (dişi dana) kesiminin yasaklanması nedeniyle piyasada canlı hayvan arzının düşmesi fırsatçıları harekete geçirdi. Düve kesiminin yasaklanmasını bahane eden et spekülatörleri fiyatları 6 TL civarında yükseltti. Kasaplar düve kesimi yasağının yeniden düzenlenmesini isterken, beklentiler Kurban Bayramı’na kadar et fiyatlarındaki dalgalanmanın devam edeceği yönünde. Kasaplarda kıyma 40-45 TL arasında satılırken, mangalcıların yoğun talebi ile kuzu pirzola 85 TL’ye kadar çıktı.
Her yıl ortalama 3.5 milyona yakın kurban kesiminin yapıldığı sektörde büyük canlılık yaşanıyor. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı verilerine göre, Türkiye’nin 6.5 milyon kültür, 5.8 milyonu melez, 1.7 milyonu yerli olmak üzere toplam 14 milyon büyükbaş hayvan varlığı bulunuyor. Bununla beraber 32 milyon koyun mevcut.
3,5 MİLYONU KURBANA GİDECEK
Kurban Bayramı’nda ortalama 950 bin büyük baş sığır, 2.5 milyon da koyun kesiliyor. Toplam canlı hayvan sayısı baz alındığında, kurbanlık talebi yüzde 8 dolayında seyrediyor. Geçen yıl sığırın kilosu 28 TL’den satılırken, bu yıl yem ve diğer maliyetlerin artması ile canlı hayvanın kilosu 33 TL’ye çıkmış durumda. Konuştuğumuz üreticiler bu yıl koyun maliyetinin 800-850 TL civarında olduğuna dikkat çekerlerken, kurban pazarına sürülecek koyunun en düşük 950 TL’den aşağı olmayacağında görüş birliğindeler. Yaklaşık 3.5 milyon kurban kesimi ise ekonomide 12 milyar liralık canlılık yaratacak.
ECELİYLE Mİ ÖLSÜNLER?
Türkiye Kasaplar Federasyonu Başkanı Fazlı Yalçındağ, Tarım Bakanlığı’nın “yasak kararı”na açık tanımlama getirmesi gerektiğini söyledi. “Kısır, süt vermeyen düvenin eceliyle ölmesini mi bekleyeceğiz” diye soran Yalçındağ, “Aklı başında her insan damızlık hayvanın kesilmesine karşıdır. ‘Dişi hayvanın kesimi yasak’ tanımı her şeyi kapsıyor. Sütten kesilmiş, kısır dişi hayvanın eceliyle ölmesini beklemek anlamı çıkıyor. Tarım Bakanlığı’nın yeni bir genelge ile bu yasak kararının kapsamına açıklık getirmesi gerekiyor. Aksi takdirde üreticilerimiz kısır hayvanlara zararına bakmak durumu ile karşı karşıya kalacak” dedi.
İNEK DEĞİL ÜRETİCİ KORUNSUN
Tire Süt ve Damızlık Kooperatifleri Birliği Başkanı Mahmut Eskiyörük, ”İneği koruyacağımıza üreticiyi koruyalım. Durumu düzelen üretici zaten ineğini kesmek zorunda kalmaz” dedi. Türkiye’nin kendine yetecek tarım ve hayvancılık potansiyeli olduğunu kaydeden Eskiyörük, “İthalat lobisi düve kesiminin yasaklanmasını da bahane ederek, ithalat kapısını açmak için oyun oynuyor. Daha önce bunu pamukta yaptılar. Şimdi bunun aynısını hayvancılık sektöründe uygulamaya koydular. Tarım Bakanımız Ahmet Fakıbaba üreticilerimizi de yakından tanıyan bir siyasetçi. Hayvancılık sektöründe oynanmak istenen oyuna ‘dur’ diyeceğini umut ediyoruz” değerlendirmesini yaptı.
KURBAN FİYATLARI CEP YAKACAK
Manisa Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği Başkanı Ahmet Kırlıoğlu, Kurban Bayramı öncesi canlı hayvan ve karkas et ithalatında gümrük vergilerinin düşürülmesini eleştirdi. Kırlıoğlu, “Et yurtdışında da pahalı. Getirseler dahi çözüm olmaz. Çözüm yerli üreticinin desteklenmesidir. İnsanlar hızla tarımdan, hayvancılıktan kaçıyor. Piyasada küçükbaş bulamıyoruz. Girdi maliyetleri çok fazla. Sürekli ithalat kozunu kullanarak hayvan varlığımızı artıramayız” dedi. Bu yıl kurban fiyatlarının yüksek olacağını savunan Kırlıoğlu,” İnsanlar yetiştirdikleri hayvanları kurbanda pahalı olacak diye şimdi satmıyor. Fiyatlar yüksek olacak. Fiyatlar cep yakacak. Küçükbaş kurbanlıklar bu yıl 1000 liranın üzerine kesin çıkar. Büyükbaş kurbanlıklar ise 18 bin liraya kadar yükselebilir” değerlendirmesinde bulundu.
HAYVANLAR AHIRDA KALACAK
Kasapların düve kesimine yasak kararının et fiyatlarına 6 TL zam olarak yansıdığını belirtmelerine karşın, besiciler canlı hayvan fiyatlarında bir artış olmadığına dikkat çektiler. İstanbul Arnavutköy İlçesi Baklalı Köyü’nde büyükbaş hayvan besiciliği yapan Kazım Özcan, Tarım Bakanlığı’nın düve kesimine yasak getirmesinin yerinde bir karar olduğunu, ancak uygulamada sıkıntılarla karşılaştıklarını söyledi. Özcan, “Sütten kesilen kısır dişi hayvanları da kasaplar almıyor” dedi. Kurban Bayramı’nda düve kesiminin yasak olmasından dolayı düvelerin üreticilerin elinde kalacağına dikkat çeken Özcan, “Kurbanda pazara düve sevki olmayacağından besicilerin düveleri ahırda kalacak. Bu da kurban fiyatlarını yükseltecek” şeklinde konuştu.
