İşlem adedindeki artışı işlemlerin genellikle küçük ve orta boyuttaki (KOBİ) şirketlere yoğunlaşmasına bağlayan EY Türkiye Kurumsal Finansman Bölümü Başkanı Özge Gürsoy Büyükavşar, işlem hacmindeki düşüşün temel nedeninin, 2019 yılında, 100 milyon dolar üzerinde dokuz işlemin gerçekleşmesi ve ortalama işlem büyüklüklerinin düşmesi olduğunu söyledi.
Rapora göre, ekonomik göstergelerdeki iyileşmelerle birlikte 2020 yılının işlem hacmi ve yoğunluğu açısından 2019 yılına kıyasla daha aktif bir yıl olması bekleniyor.
TÜRKİYE'DE EKONOMİK DENGELENME ÖN PLANA ÇIKTI
2019 yılı, ABD ve Çin arasında devam eden ticaret gerilimi, genel olarak tüm dünyada baş gösteren korumacılık eğilimi, Çin´de ekonomik büyümenin yavaşlaması ve Brexit sürecinin de uzamasıyla beraber dünya ekonomisinde büyümenin oldukça düşük seviyelerde kaldığı ve küresel resesyon beklentilerinin arttığı bir yıl oldu.
2018 yılındaki döviz kuru ve faizlerdeki yükselişin ardından, Türkiye ise, döviz kurlarında stabilitenin sağlanmasıyla enflasyon ve faizlerin düştüğü, cari açıktan cari fazlaya geçildiği ve ekonominin dengelendiği bir yılı geride bıraktı.
EY raporuna göre, 2019 yılında, tüm dünyada birleşme ve satın alma aktivitesinde işlem adedi 2018 seviyelerine benzer olurken, işlem hacminde ise az miktarda düşüş görüldü.
Türkiye´de ise, işlem hacminde düşüş yaşanırken, işlem sayısı 2018 yılına göre hafif artışla 212´ye yükseldi. 2019 yılında değeri açıklanan 75 işlemle toplam 2.7 milyar dolar tutarında işlem hacmi oluşturuldu, bu rakam 2018 yılında 9.3 milyar dolardı.
Değeri açıklanan işlemler arasında milyar dolar düzeyini aşan işlem bulunmazken, 100 milyon dolar düzeyini aşan işlem sayısı da dokuz oldu. KOBİ'lerdeki işlem yoğunluğu, geçen yıllarda olduğu gibi 2019 yılında da artarak devam etti.
YABANCI YATIRIMCILAR YERLİ YATIRIMCILARI GERİDE BIRAKTI
2018 yılında toplam işlem hacminin yüzde 69´unu yapan yabancı yatırımcılar, 2019 yılında toplam işlem hacminin yüzde 76´sını gerçekleştirerek yerli yatırımcıların önündeki yerini korudu.
İşlem adedi olarak ise geçen senelerde olduğu gibi, yerli yatırımcılar, yabancı yatırımcıları geride bırakarak, 135 işlem gerçekleştirdi. Yabancı yatırımcılar işlem adedini geçen seneye göre arttırarak 77 işlem yaptı.
Yabancı yatırımcıların gerçekleştirdikleri işlem adedinin ve özellikle işlem hacminin beklenenin oldukça altında olduğuna vurgu yapan EY Türkiye Kurumsal Finansman Bölümü Ortağı İlhami Koç, "Yabancı yatırımcıların gerçekleştirdikleri işlem hacminin 2019 yılında 2 milyar doların biraz üzerinde gerçekleştiğini görüyoruz. Bu rakam, geçen seneye oranla düşüş gösterirken, Türkiye´nin potansiyelinin altında bir rakam olarak değerlendiriyoruz. Bunda, yabancı yatırımcıların daha küçük boyutlardaki şirketlere yatırım yapmasının da önemli etkisi olduğunu ve yabancı yatırımcıların daha az ilgi gösterdiği bir yıl olduğunu söyleyebiliriz" yorumunu yaptı.
ÖZEL SERMAYE FONLARININ TÜRKİYE'YE İLGİSİ ARTTI
2019 yılında özel sermaye fonlarının gerçekleştirdiği işlemlerin hem adedinde hem de hacminde 2018´e göre artış görüldü. Özel sermaye fonları, 2019 yılında 53 işlem yaparak, değeri açıklanan işlemlerle toplam 479 milyon dolar düzeyinde hacim gerçekleştirdi.
Bu yıl, toplam işlem adedinin yüzde 25´ini oluşturan özel sermaye fonlarının gerçekleştirdiği değeri açıklanan en yüksek hacimli işlem ise Mayhoola'nın Boyner Perakende´nin yüzde 43.91 hissesini satın alması oldu.
Özel sermaye fonlarının aktivitesinin önümüzdeki dönemde artacağına değinen EY Türkiye Kurumsal Finansman Bölümü Kıdemli Müdürü Mert Göknar da şu değerlendirmeyi yaptı:
"Son yıllarda ülkemizden uzaklaşan özel sermaye ve girişim fonlarının, ekonomik açıdan daha öngörülebilir bir döneme giriliyor olması ve büyüme ivmesinin tekrar yakalanacak olması nedenleriyle, seçici de olsa yatırım yapmaya başlayacaklarını öngörüyoruz. Bunlara ek olarak, Türkiye´deki yatırım fırsatlarının gelişmekte olan ülkelere yatırım yapan yatırımcılar için görece düşük maliyetli olmasının da bu süreci hızlandırmasını bekliyoruz."
700 MİLYON DOLAR TUTARINDA İŞLEM HACMİ
2019 yılında ulaştırma (altyapı da dahil olmak üzere) ve imalat sektörleri işlem hacmi bazında ilk iki sırayı alırken, bilişim sektörü de adet bazında ilk sırada yer aldı. Ulaştırma sektöründe altyapı tarafında gerçekleşen işlemlerin de katkısıyla 11 işlem ile 700 milyon dolar tutarında işlem hacmi oluşturuldu.
ICA'nın (Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve Otoyol İşletme) yüzde 51 hissesinin 688.5 milyon dolara satın alınması, ulaştırma sektöründeki en yüksek tutarlı işlem olarak öne çıktı. İmalat sektöründe de Eaton´ın Ulusoy Elektrik´in yüzde 82.28 hissesini 234.8 dolar karşılığında satın alması ön plana çıktı ve imalat sektörü işlem hacmi bazında ikinci sırada yer aldı. İşlem adedinde ise, çoğunluğu teknoloji tarafında gerçekleşen ve küçük işlemlerden oluşan 71 işlem ile bilişim sektörü zirvedeydi.
2020'YE İLİŞKİN BEKLENTİLERDE OLUMLU GÖRÜŞLER YER ALIYOR
EY Birleşme ve Satın Alma İşlemleri 2019 Raporu aynı zamanda 2020 öngörülerini de ortaya koydu. Raporda, ekonomide sağlanan dengelenme ile daha öngörülebilir bir döneme girilmesinin yatırımcı beklentilerini genel olarak olumlu yönde etkileyeceğine ve satın alma ve birleşme faaliyetlerinin ivme kazanacağına dikkat çekiliyor.
Bu konuya ek olarak gelişmiş ülkelerdeki düşük finansman maliyetleri de yabancı yatırımcıların yapacağı satın almaları kolaylaştıracak bir faktör olarak gösteriliyor.
Raporda ayrıca, 2020 yılı için birleşme ve satın alma işlemlerinde, geçmiş yıllarda olduğu gibi küçük ve orta ölçekli işlemlerin ağırlığını korumaya devam edeceği ve bir süredir beklenen büyük ölçekli bazı işlemlerin de gerçekleşebileceği öngörülüyor.
Geçmiş senelerde olduğu gibi bilişim ve enerji sektörlerinin öne çıkacağı, bunlara ek olarak katma değerli imalat, hizmet, ulaştırma, kimya, sağlık ve turizm sektörlerinin de yatırımcı ilgisi çekeceği değerlendiriliyor. Özel sermaye fonlarının ise, seçici davranacak olsalar da, yatırımlarını arttıracakları öngörüsü yapılıyor.
EY Türkiye Kurumsal Finansman Bölümü Başkanı Özge Gürsoy Büyükavşar konuyla ilgili şunları söyledi:
"2020 yılında hem ekonomik seyrin hem de küresel ve bölgesel gelişmelerin yatırım ortamı üzerinde belirleyici olacağını düşünüyoruz. Kalıcı ekonomik reformların ve uluslararası piyasalarda sağlanacak güvenin önümüzdeki dönemde yabancı yatırımcıların Türkiye´ye ilgisinin artmasına etkisi önemli olacak. Uluslararası finansal kuruluşların da Türkiye ekonomisine ilişkin beklentilerini olumlu yönde değiştirmesi de iyi bir gelişme olarak öne çıkıyor. Türkiye ekonomisinin dengelenme izlenimleri vermeye başlamasıyla beraber birleşme ve satın alma işlemlerinde bir ivme yakalanacağını düşünüyoruz ve 2020 senesinde, 2019´a göre daha olumlu bir birleşme ve satın alma ortamının oluşmasını öngörüyoruz." (DHA)
