Covid-19 testleri ‘PCR’ ve ‘antikor testi’ olarak ikiye ayrılıyor. Peki ne zaman antikor, ne zaman PCR testi yapılması gerekir? Bu testler ne kadar güvenilir? İşte Prof. Dr. Çiçek’in yanıtları…

Prof. Dr. Müslüm Çiçek

ANTİJEN VE ANTİKOR NEDİR?


Vücuda giren ve vücut tarafından yabancı madde olarak kabul edilen herhangi bir bakteri, virüs ya da kimyasal maddelere antijen adı verilir. Antijen adı verilen yabancı maddelere karşı savaşmak için, vücudun bağışıklık sisteminin bir parçası olarak üretilen proteinlere ise antikor denir.


EN GÜVENİLİR YÖNTEM: PCR TESTİ


Burun ve ağız içinden özel bir çubuk ile alınan sürüntüden Covid-19 virüsünü (genetik materyalini) tespit etmek amacıyla yapılan testtir. PCR test sonucu 24 saat içinde çıkmaktadır. Gerektiğinde PCR testi belli aralıklarla tekrar edilmektedir. Covid-19 teşhisinde elimizdeki en güvenilir yöntem PCR testi olduğu için yalnızca test sonucu pozitif olanlar hasta olarak kabul edilmektedir. PCR test sonucu negatif olduğu halde hastalık belirtileri, laboratuvar testleri ve akciğer tomografi bulguları Covid-19 ile uyumlu olan ve tedavi edilen hastalar bulunmaktadır.


ANTİKORLAR NE ZAMAN OLUŞUR?


Covid-19 virüsü ile bulaş olduktan sonra genellikle 7. günden itibaren IgM adını verdiğimiz antikor tespit edilir.  Ortalama 14. günde en yüksek düzeylerine ulaşır. Daha sonra azalarak tespit edilemez. IgM düzeyinin azalmaya başladığı 14. günden itibaren diğer bir antikor olan IgG artmaya başlar. Hastalığın büyük oranda düzeldiği 28. günde en yüksek seviyelerine ulaşır. Daha sonra bir miktar azalmakla birlikte IgG seviyeleri uzun süre yüksek kalır. IgG bağışıklığın göstergesidir.


BELİRTİLER NE ZAMAN BAŞLAR?


Covid-19 virüsü bulaşanlarda hastalık belirtileri 2-14 gün içinde görülebilmekle birlikte en sık 5-7. günlerde ortaya çıkmaktadır.

ANTİKOR TESTİ NEDİR?


PCR testinden farklı olarak antikor testlerine kandan bakılır. Test sonucu 15-20 dakika gibi kısa sürede çıkmaktadır. Antikor testleri sıklıkla toplumun ne kadarında bağışıklık geliştiği veya kaç kişinin farkında olarak veya olmayarak hastalığı geçirdiğini anlamada tarama amaçlı olarak kullanılır.


HÂLÂ GİZEMİNİ KORUYOR


Covid-19 ile ilgili bilgilerimiz çok sınırlıdır. Hastalanan herkeste PCR testi pozitif çıkmadığı gibi hastalığı geçiren bazı kişilerde de antikorlar tespit edilememektedir. Hatta bazı hastalarda gelişen antikorlar kısa sürede yok olmaktadır. Bu nedenle hastalığı geçirenlerde bağışıklığın ne kadar süreceği, hastalığı bir defa geçirenlerin tekrar hastalanmayacakları konusunda kesin bilgimiz yok. Bu nedenlerle maske takma, sosyal mesafe ve temizlik kurallarına titizlikle uyarak “yeni normale” alışmak zorundayız.