Çalışan pek çok kişinin aslında yanlış bildiği mazeret izni, 4857 sayılı İş Kanunu'nda herhangi bir kurum ya da kuruluşta çalışan vatandaşlar adına düzenlenmiş olan çeşitli izinlerden biridir. Genellikle isminden dolayı çok farklı şekillerde algılanan mazeret izni hakkında detaylı bilgi almak isteyen vatandaşların özellikle son günlerde internet aramalarında konuya ilişkin aramalar yapmasından dolayı tüm cevapların bulunduğu bir haber hazırladık. Peki, mazeret izni nedir? Bu izni kimler kullanabilir? Mazeret izni hangi durumlarda, nasıl alınır? İşte tüm bu soruların cevapları…

MAZERET İZNİ NEDİR?

4857 sayılı İş Kanunu tarafından, işçinin yaşamış olduğu olağanüstü bir durumundan dolayı verilmiş olan ücretli izne mazeret izni denmektedir. Yıllık izin dışında kullanılan mazeret izni işçilerin kamu kurumlarında yer alan idari izinle karıştırılmamalıdır. İşçilerin, yasada ya da iş sözleşmelerinde yer almayan gerekçelerle aldıkları ücretli izinler idari izinlerdir. İdari izinler sadece kamu kurumlarında geçerli olsa da, işverenin işçiye gönüllü olarak verdiği ücretli izinlerde idari izin olarak tanımlanır.

Foto: shutterstock


MAZERET İZNİ HANGİ DURUMLARDA, NASIL ALINIR?

Mazeret izni memurlar için bazı koşullara göre belirlenmiştir. Buna göre mazeret izni 657 sayılı kanunun 104. maddesinin C bendinde düzenlenmiştir ve işveren takdir hakkına bağlı olduğu bilinen mazeret izni devlet memurlarına toplamda en fazla 10 güne kadar verilir.

Memurların mazeret izni kullanabildiği durumlar ise;

Doğum mazereti: Kadın memura, doğumdan önce 8 ve doğumdan sonra 8 hafta olmak üzere toplam 16 hafta analık izni verilir. Çoğul gebelik durumunda, buna 2 hafta daha eklenir. Eşi doğum yapan memura 10 gün izin verilir.

Ölüm mazereti: Eşi ya da çocuğu vefat eden memura 7 gün izin verilir. Eşinin ya da kendisinin anne, baba veya kardeşinin vefatı durumda da çalışan memura 7 gün izin verilir.

Diğer mazeretler izinleri: Yukarıda sayılan mazeretler dışında herhangi bir mazeretle izin isteyen memura; bir yıl içinde toplu veya bölümler halinde, en fazla 10 güne kadar mazeret izni verilir.

Memurlarda mazeret izni durumu böyleyken işçilerde ise, İş Kanunu’nda mazeret izinleri ayrı başlık altında Ek Madde 2’de belirtilmiştir.

4857 sayılı İş Kanunu'na göre mazeret izni;

“İşçiye; evlenmesi veya evlat edinmesi ya da ana veya babasının, eşinin, kardeşinin, çocuğunun ölümü hâlinde üç gün, eşinin doğum yapması hâlinde ise beş gün ücretli izin verilir. İşçilerin en az yüzde yetmiş oranında engelli veya süreğen hastalığı olan çocuğunun tedavisinde, hastalık raporuna dayalı olarak ve çalışan ebeveynden sadece biri tarafından kullanılması kaydıyla, bir yıl içinde toptan veya bölümler hâlinde on güne kadar ücretli izin verilir.” şeklinde belirlenmiştir.

Buna göre işçiye verilen mazeret izinleri;

– Evlenmesi durumunda 3 gün,
– Evlat edinmesi durumunda 3 gün,
– Anne veya babasının, eşinin, kardeşinin, çocuğunun ölümü hâlinde 3 gün,
– Eşinin doğum yapması hâlinde ise 5 gün,
– En en az %70 oranında engelli veya sürekli hastalığı olan çocuğunun tedavisinde, hastalık raporuna dayalı olarak ve çalışan ebeveynden sadece biri tarafından kullanılması kaydıyla, 1 yıl içinde toptan veya bölümler hâlinde 10 güne kadar ücretli izin verilir.