ARABASINDA SUİKASTE UĞRADI
Ermeni teröristlerin silahlarının kan kustuğu günlerde Los Angeles Başkonsolosumuz Kemal Arıkan arabasının içinde, işine giderken öldürüldü. 1982 yılında gerçekleştirilen bu suikastten sonra o dönemde 19 yaşında olan Sasunyan iki yıl sonra ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı. Diğer saldırgan Krikor Saliba’nın ise aynı yıl Lübnan’a kaçtığı ve iç savaşta öldüğü iddia edildi.
VALİ NEWSON ÖNCE REDDETTİ
Kaliforniya eyaleti yasalarına göre hapis cezasının 25’inci yılını doldurması ile birlikte Sasunyan şartlı salıverilme başvurusu yapma hakkı kazandı. İlk şartlı tahliye talebi 2016 yılında gerçekleşen duruşmada kabul edildi. Kararın Kaliforniya valisinin onayına bağlı olarak hayata geçeceği ve temyiz yolunun açık olduğu belirtildi. Sasunyan, 2019’da verilen kararla şartlı tahliyeye uygun bulundu. 2020 tarihinde Kaliforniya eyaletinin Demokrat valisi Gavin Newson, Sasunyan’ın şartlı tahliyesine izin veren mahkeme kararını reddetti. Newsom, “Kayıtlardaki kanıtları inceledim ve güvenli bir biçimde tahliye edilmeden önce Sasunyan’ın yapması gerekenler olduğunu düşünüyorum. Buna bağlı olarak, kendisinin salıverilmesi durumunda toplum için hâlâ yüksek tehlike teşkil ettiği sonucuna vardım. Bu nedenle kendisinin şartlı tahliyesi ile ilgili kararı geri çeviriyorum” ifadelerini kullandı.
‘SUÇU UNUTULMAYACAK’
Türkiye Dışişleri Bakanlığı, yaptığı yazılı açıklama ile Kaliforniya Valisi’nin almış olduğu kararı memnuniyetle karşıladığını duyurmuştu. Açıklamada “Terörist Sasunyan’ın alçakça işlediği ve mahkumiyeti süresince hiçbir pişmanlık emaresi sergilemediği bu cinayet hastalıklı ve çarpık bir ideolojinin korkunç boyutlarını ortaya koyan bir suç olarak asla unutulmayacaktır” ifadelerini kullanılmıştı.
‘HAK İHLALİ’ KILIFI
Fakat Los Angeles Bölge Yüksek Mahkemesi, geçen ay Sasunyan’ın şartlı tahliyeden yararlanmasının engellenmesinin hak ihlali olduğuna hükmederek salıverilmesinin önünü açan bir karar daha aldı. Los Angeles Bölge Yüksek Mahkemesi’nin tahliye kararı, Kalifornia Valisi Gavin Newsom’un karara itiraz etmeyeceğini açıklaması sonrasında kesinleşti. Bunun üzerine ABD’de 1982 yılında afsız, ömür boyu hapis cezasına çarptırılan Hampig Sasunyan’ın tahliyesi kesinlik kazandı. Diplomatımızın eli kanlı katili cezaevinden çıkarak toplum içine karışacak...
‘Terörle mücadele ruhuna zarar verir’
Türk Dışişleri Bakanlığı, ‘adalet’ vurgusu yaptı. Bu kararın evrensel hukuk ve adalet anlayışı ile bağdaşmayacağının belirtildiği açıklamada, “Nefret suçlarının tırmanışa geçtiği, uluslararası dayanışmaya en çok ihtiyaç duyulan bir dönemde siyasi saiklerle vahşi bir katilin salıverilmesi terörizmle mücadelede işbirliği ruhuna da zarar vermektedir. Terörist Sasunyan’ın alçakça işlediği ve 38 yıllık mahkumiyeti süresince hiçbir pişmanlık emaresi göstermediği bu cinayet, hastalıklı ve çarpık bir ideolojiyi temsil eden bir suç olarak asla unutulmayacaktır” denildi.
ABD Dışişleri: Hayal kırıklığı
Dışişleri Bakanı Antony Blinken açıklamasında karara tepki gösterdi. Blinken, “Dışişleri Bakanlığı, 1982’de Türkiye’nin Los Angeles Başkonsolosu Kemal Arıkan cinayetinden mahkum edilen Hampig Sasunyan’ın Kaliforniya eyaletinde şartlı tahliye edilecek olmasından büyük hayal kırıklığına uğradı” dedi.
Açıklamada, “Bir diplomata saldırmak yalnızca belirli bir kişiye karşı ağır bir suç değildir, aynı zamanda diplomasinin kendisine de bir saldırıdır... Sayın Arıkan’ın ailesine ve Türkiye Dışişleri Bakanlığı’ndaki meslektaşlarımıza kayıpları için bir kez daha en derin taziyelerimizi sunuyoruz’” ifadeleri kullanıldı.
Ermenistan ‘fahri’ vatandaşı
Hampig Sasunyan 20 Kasım 1963 tarihinde Beyrut’ta doğdu. 1977 yılında ailesiyle birlikte Amerika Birleşik Devletleri’ne göç etti. Türkiye’nin Los Angeles Başkonsolosu Kemal Arıkan’ı şehit ettikten sonra yargılanması sürerken terörist Sasunyan Ermeni makamları tarafından ‘Ermenistan vatandaşı’ ilan edildi.
Teröre 77 kurban
Ermeni kaynaklı terör saldırılarında bugüne kadar 58’i Türk vatandaşı olmak üzere (31’i diplomat ve aile mensubu) 77 kişi hayatını kaybetti, çok sayıda kişi yaralandı. ABD’nin Santa Barbara kentinde 27 Ocak 1973’te Türkiye’nin Los Angeles Başkonsolosu Mehmet Baydar ile Konsolos Bahadır Demir’in Ermeni asıllı Amerikalı Gurgen Mıgırdiç Yanıkyan tarafından şehit edilmeleri, Türk diplomatlara yönelik yapılan ilk saldırı oldu.