Neden mi?
Tarım politikaları ve tarım işletmeleri küreselleşmeye başladı ve küçük çiftçiler yok olacaktı. Harekete geçtiler. “Gıda egemenliği” sloganıyla buluştular: “Bir ülkenin yerel üreticilerini ucuz ithalattan koruma ve üretimini kontrol etme hakkını savunuyorlar. Yerel gıda üretimine ve tüketimine öncelik verilmesini istiyorlar. İşin özü, toprağı yönetenin şirketler değil üretenler olması için çaba gösteriyorlar!
La Via Campesina birden aklıma gelmedi...
Türk köylüsü... Nazım Hikmet’in şiiri zaman zaman aklıma gelir... Bakın nasıl tanımlamış köylüyü: “Topraktan öğrenip kitapsız bilendir/Hoca Nasreddin gibi ağlayan Bayburtlu Zihni gibi gülendir/Fakat bir kerre bir derd anlayan düşmeye görsün önlerine ve bir kerre vakterişip : “Gayrık yeter!..” demesinler/ Ve bir kerre dediler mi: “İsrafil surunu urur mahlukat yerinden durur”/ Toprağın nabzı başlar, onun nabızlarında atmağa/ Ne kendi nefsini korur, ne düşmanı kayırır/Dağları yırtıp ayırır kayaları kesip yol eyler âbıhayat akıtmağa...”
La Via Campesina birden aklıma gelmedi...
Çiftçinin 152 milyar borcu var
Türk çiftçisi... Tarım Kredi Kooperatifleri’ne 9.3 milyar lira borçları var.
Türk çiftçisi... Kamu ve özel bankalara borçları 142 milyar TL!
Bugün Ankara’da eylem yapacaklar. Tarım Kredi Kooperatifleri binası önünde toplanacak ardından da Tarım Bakanlığı’na gidecekler. Ne istiyorlar? Çok net: Yüksek faiz yüzünden borçlarını ödeyemeyen Türk köylüsü faizlerin silinmesini istiyor!
Fahiş fiyat tartışmasının başladığı günden bu yana iktidar, zincir marketler üzerinden ‘operasyonel’ bir çalışma yürütüyor. Günlük siyasetin göz boyaması... İşte size çözüm! Rahatlat çiftçiyi, üretsin!
Çiftçi diyor ki: Tarım krediden fide, gübre, mazot, ilaç alıyoruz ve borçlanıyoruz. Üretelim ve borcumuzu ödeyelim. Ürün para etmeyince borç dağ gibi oluyor. Çok basit bir hesap: 100 lira borcumuz var, 50 lirasını ödedik. Geri kalan 50 liralık borç faizle birlikte 120 liraya çıkıyor. Bu durum çiftçiyi sömürmekten başka bir şey değil... En azından faiz silinsin, borç takside bölünsün.
La Via Campesina birden aklıma gelmedi...
Gübre fiyatlarına bakın
Üre gübresi... Bitkinin gelişiminin hızlanmasına yardımcı olan, canlılık veren, fotosenteze yardımcı olan ve verimi artıran ürün, gelişimin tüm evrelerinde ekine destek veriyor. Bitkilerin azot ihtiyacını karşılamak için kullanılan bir besin olarak tanımlanıyor.
Açalım...
Tarımdan Haber adlı haber sitesi iyi ki var. Çünkü... Çiftçinin nasıl fakirleştiğini takip edebiliyorsunuz.
Örneğin...
Gübre ürün paritesi, çiftçinin yıllara göre nasıl fakirleştiğini gözler önüne koyuyor. Gübre fiyatlarına son gelen fahiş zamla birlikte üre gübresinin tonu ortalama 6 bin liraya çıkarken, yıllara göre gübre fiyatları ile buğday fiyatları karşılaştırıldığında çiftçinin gelir kaybı daha iyi görülüyor. Ekmeklik buğday fiyatları ortalama 2 bin 700 TL/Ton seviyesinde bulunurken, yaygın olarak kullanılan gübre çeşidi olan ürenin tonu ise 6 bin TL seviyesinde bulunuyor. Çiftçi, 2005 yılında 1 ton ekmeklik buğdayla 760 kilogram üre gübresi alabilirken, bu miktarın yıllara göre sürekli gerilemesi çiftçinin nasıl fakirleştiğini de net bir şekilde ortaya koyuyor. 2010 yılında 1 ton ekmeklik buğdayla çiftçinin aldığı üre gübresi miktarı 750 kilograma (kg) düşerken, 2015 yılında bu miktar 660 kg’a düştü. 2018’de ise 580 kg’a kadar düşerken, gübre fiyatlarına gelen son fahiş zamla birlikte aradaki kayıp zirve yaparak, 450 kg’a kadar düştü. Yani... 2005 yılında çiftçi ürettiği 1 ton ekmeklik buğdayla 760 kg üre gübresi alabilirken, bu rakam 2021 Eylül ayında 450 kg’a kadar düştü. Sonuçta...Çiftçi 2005 yılına göre ürettiği 1 ton buğdaya karşılık 310 kg daha az gübre alabiliyor.
Bugün Ankara’ya odaklanın ve “Gayrık yeterrr” diye bağıranları duyun.
