Sorunuzun yanıtı çok teknik ve uzun bir açıklamayı gerektiriyor. Çalışmaya devam etmenin emekli aylığına etkisine ilişkin ancak şöyle özet bir bilgi paylaşabilirim.
Sizin gibi sigorta başlangıcı 2000 öncesinde olanların emekli aylığı, 2000 öncesi, 2000-Ekim 2008 arası ve Ekim 2008 sonrası prim günleri için hesaplanacak üç ayrı kısmi aylığın toplamından oluşuyor.
Önce, 2000 öncesi dönemin tam aylığı, gösterge ve katsayı sistemine göre; 2000-Ekim 2008 arası ve Ekim 2008 sonrası dönemlere ilişkin tam aylıklar ise bu dönemlerdeki prime esas kazançların güncellenmiş tutarının aylık ortalamaları, toplam prim gün sayısına göre hesaplanan aylık bağlama oranlarıyla çarpılarak hesaplanıyor.
Hesaplanan bu tam aylıklar, söz konusu dönemlerdeki prim gün sayılarının, toplam prim gün sayısına olan oranlarına göre kısmi aylığa dönüştürülüyor. Üç ayrı kısmi aylığın toplamı da emekli aylığını oluşturuyor. Her üç dönemin aylık bağlama oranları ile son iki dönemin güncelleme katsayıları birbirinden farklı. En düşük aylık bağlama oranı ve güncelleme katsayısı, Ekim 2008 sonrası döneme ilişkin kısmi aylığın hesaplanmasında uygulananlar.
2000 öncesi, 2000-Ekim 2008 arası ve Ekim 2008 sonrası dönemdeki prime esas kazanç tutarları ile prim gün sayıları ve bunların toplam prim gün sayısına oranları emekli aylığını farklı ağırlıkta etkiliyor. Bu bağlamda her sigortalının durumunu kendi özel koşulları içinde değerlendirmek gerekiyor.
Prim ödemeye devam edilmesi, Ekim 2008 sonrası döneme ilişkin kısmi aylığı etkiliyor. Prim ödemeye devam ettikçe de düşük aylık bağlama oranı esas alınarak hesaplanacak Ekim 2008 sonrası kısmi aylığın, toplam emekli aylığı içindeki payı artıyor.
Prim ödemeye devam ettikçe 2000 yılı öncesi prim gün sayısının toplam prim gün sayısı içindeki oranı azalıp, Ekim 2008 sonrası prim gün sayısının oranı arttığından, primleri düşük kazanç üzerinden ödenenler açısından emekli aylığında bir miktar düşüş söz konusu oluyor. Diğer yandan, emekli olduktan sonra da aynı işyerinde çalışmanız mümkün olabilecek ise emekli olmanızda yarar var. Bu durumda hem emekli aylığı hem de çalışmanız karşılığı ücret
geliriniz olur.
Peşin ödenen yetim aylığı vefat halinde geri alınır mı?
Annem, Emekli Sandığı’ndan 3 aylık (ağustos, eylül, ekim) yetim aylığını 05.08.2022 tarihinde aldıktan sonra 06.08.2022 tarihinde vefat etti. Bazı kaynaklar tamamının, bazıları ağustos hariç eylül, ekim aylarına ait kısmının geri ödemesi gerektiğini, kimi ise Yargıtay kararı gereği hiç birinin ödenmeyeceğini belirtiyor. Bu konuyu aydınlatır mısınız? Cemal Ö.
Öncelikle başınız sağ olsun. 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu’nun 121. maddesinde, Sandık tarafından ilgililere istihkaklarından fazla veya yersiz olarak yapılan ödemelerin beş yıl geriye dönük olarak tahsil edileceği belirtilmesine karşın, 122. maddesinde ölüm halinde avans veya peşin olarak ödenen aylıkların geri alınmayacağı hüküm altına alınmış. Buna göre, peşin ödenen aylıkların geri alınmaması gerekmekte olup, yargının kararı da bu yönde. Annenizin vefat tarihinden önce bankadan çekilen üç aylığın son iki aylık kısmının talep edilmesi halinde, SGK’ya itiraz edebilir, itirazınızın reddi halinde de idare mahkemesinde dava açabilirsiniz.
