OVP NEDİR?
Orta Vadeli Program (OVP), Türkiye Cumhuriyeti'nin ekonomik, sosyal ve çevresel hedeflerini belirleyen ve bu hedeflere ulaşmak için izlenecek politikaları ortaya koyan üç yıllık bir programdır.
OVP'nin temel amacı, Türkiye ekonomisinin sürdürülebilir ve kapsayıcı bir şekilde büyümesini sağlamaktır. Bu doğrultuda OVP, aşağıdaki hedefleri belirlemiştir:
Ekonomik büyümeyi sağlamak ve sürdürmek
Enflasyonu tek haneli rakamlara düşürmek
İstihdamı artırmak
Yoksulluğu azaltmak
Eğitim ve sağlık hizmetlerine erişimi yaygınlaştırmak
Çevreyi korumak
ORTA VADELİ PROGRAM İÇERİĞİ NEDİR?
Gelecek üç yıla ilişkin ekonomideki hedefleri içeren Orta Vadeli Program (OVP) açıklandı. İçeriği ise şu şekilde...
ENFLASYON VE BÜYÜME TAHMİNİ
OVP’ye göre enflasyon 2023 için 65, 2024 için 33, 2025 için yüzde 15,2, 2026 için yüzde 8,5 olarak tahmin edildi.
OVP’de büyüme tahmini 2023 için ise yüzde 4,4, 2024 için yüzde 4, 2025 için yüzde 4,5 ve 2026 için yüzde 5 oldu.
VERGİ GELİRLERİ VE BÜTÇE AÇIĞI TAHMİNİ
Vergi gelirleri 2023 için 4 trilyon 270 milyar TL, 2024 için 7 trilyon 407 milyar TL, 2025 için 9 trilyon 523 milyar TL, 2026 için 11 trilyon 349 milyar TL olarak tahmin edildi.
Bütçe açığı ise 2023 için 1,6 trilyon TL, 2024 için 2,65 trilyon TL, 2025 için 1,82 trilyon TL, 2026 için 1,82 trilyon TL olarak tahmin edildi.
İşsizlik tahmini 2023 için yüzde 10,1, 2024 için yüzde 10,3, 2025 için yüzde 9,9, 2026 için yüzde 9,3 oldu.
DOLAR/TL TAHMİNLERİ
OVP’de TL cinsinden Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GYSH) hedefleri 2023 için 25 trilyon 483 milyar TL, 2024 için 41 trilyon 159 milyar TL, 2025 için 52 trilyon 942 milyar TL ve 2026 için 62 trilyon 997 milyar TL olarak açıklandı.
Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’nın (GSYH) 2023 için dolar cinsinden 1 trilyon 67 milyar dolar olması hedeflendi. GSYH’nin 2024’te 1 trilyon 119 milyar dolar, 2025’te 1 trilyon 2025 dolar, 2026’da 1 trilyon 318 milyar dolar olması hedeflendi.
Böylece OVP’ye göre yıllık ortalama dolar/TL kuru tahminleri de ortaya çıkmış oldu. Yıllık ortalama dolar/TL kurunun 2023 için 23,88, 2024 için yüzde 54 yıllık artışla 36,78, 2025 için yüzde 19,4 yıllık artışla 43,93, 2026 için yüzde 8,8 yıllık artışla 47,79 olması öngörüldü.
2023’te bugüne kadar ortalama kurun 21,59 olduğu hesaplandığında yılın kalan bölümünde 23,88’i tutturmak için gereken yıl sonu dolar/TL kurunun 30,40 seviyesinde olması öngörüldü.
Ayrıca bu yılki kişi başı gelirin 12 bin 415 dolar olacağı öngörüldü. Kişi başına gelirin 2024’te 12 bin 875 dolar, 2025’te 13 bin 717 dolar olması öngörüldü.
CARİ AÇIK, İHRACAT VE TURİZM GELİRLERİ
Türkiye’nin turizm gelirinin 2023’te 55,6 milyar dolar, 2024’te 59,6 milyar dolar, 2025’te 64,7 milyar dolar, 2026’da 71,3 milyar dolar olması hedefleniyor.
OVP’de ihracat tahmini 2023 için 255 milyar dolar, 2024 için 267 milyar dolar 2025 için 283,6 milyar dolar, 2026 için 302,2 milyar dolar oldu.
OVP’de ithalat tahmini ise 2023 için 367 milyar dolar, 2024 için 372.8 milyar dolar, 2025 için 388,9 milyar dolar, 2026 için 414 milyar dolar oldu.
Cari işlemler açığının 2023’te 42,5 milyar dolar olması beklenirken 2024’te 34,7 milyar dolar, 2025’te 31,7 milyar dolar ve 2026’da 30 milyar dolar olması bekleniyor.
YAPISAL REFORMLAR EKLENDİ
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, programa yapısal reformları dahil ettiklerini belirtti. Yılmaz, “Makroekonomik ve finansal istikrarın sağlanması ve enflasyonun tek haneye düşürülmesi hedefleniyor” dedi.
Yılmaz ayrıca “Para politikasını dönemin ihtiyaçlarına göre güncellenmiş haliyle devam edeceğiz. Merkez bankamız da araç bağımsızlığı kapsamında gerekeni yapacaktır” dedi.
ERDOĞAN’DAN AÇIKLAMALAR
Cevdet Yılmaz'ın açıklamalarının ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da OVP ile ilgili konuştu.
Erdoğan konuşmasında, “Sıkı para politikasının da desteğiyle enflasyonu yeniden tek haneye düşürecek, cari işlemler dengesini iyileştireceğiz” diyerek yıllardır savunduğu ‘Faiz sebep, enflasyon sonuç’ tezini tersine çevirdi.
Erdoğan'ın konuşmasının satırbaşları şöyle:
* Ekonomiyle ilgili planlarımızda 6 Şubat’ta meydana gelen depremi asla göz ardı etmiyoruz.
* Ülkemiz ekonomisine maliyeti 104 milyar doları bulan deprem felaketi yükümüzü ağırlaştırmakta, mücadelemizi zorlaştırmaktadır.
* 2023’un ilk yarısında yüzde 3.9 oranında büyüme kaydederek, büyüme performansımızı kesintisiz 12 çeyreğe çıkardık. Yıllık bazda ise 13 yıldır aralıksız büyüyoruz.
* Ekonomimizi yıllıklandırılmış olarak ilk kez 1 trilyon doları aşan bir ekonomik büyüklüğe ulaştırmayı başardık.
* Böylece depremin iktisadi faaliyetler üzerindeki olumsuz etkilerinin sınırlı kalmasını temin ettik.
* İhracatta yılık ilk 8 ayında 165 milyar doları, yıllık bazda da 253.5 milyar doları yakaladık. Turizmde önceki seneye göre çok daha iyi bir sezon geçiriyoruz. İstihdamda da kaybımız söz konusu değil.
* Yılın ilk 6 ayında emekliliğe hak kazanma koşullarına yönelik düzenlemeler, depremin olumsuz etkisine rağmen net 220 bin istihdam artışı sağladık.
‘ENFLASYON BİZİM DE SORUNUMUZ’
* Dünyada son 60-70 yılın zirvelerine çıkan enflasyon doğal olarak bizim de sorunumuz.
* Enflasyonla mücadelede başta doğalgaz olmak üzere enerji fiyatlarında hayata geçirdiğimiz sübvansiyonlar ve kira fiyatlarına tavan fiyat uygulamasının yanında birtakım ilave tedbirler aldık.
* Fırsatçılara ve açgözlülere yönelik denetimler artarak devam ediyor. Kimi sektörlerde oluşan fiyat köpüğünü indiğine ve piyasanın dengesini bulduğuna şahit oluyoruz
ERDOĞAN’DAN FAİZ GÖRÜŞÜNÜ DEĞİŞTİRDİ
* Merkez Bankası rezervlerimiz 117,3 milyar dolar seviyesindeki güçlü seyrini sürdürüyor.
* Hane halkı borçluluğunda ülkemiz, gelişmekte olan ülke ortalamasına göre oldukça düşük bir riske sahip.
* 7 temel alanda öncelikli reform alanlarını belirledik.
* Ekonomik büyümeden kesinlikle taviz vermeyeceğiz.
* Sıkı para politikasının da desteğiyle enflasyonu yeniden tek haneye düşürecek, cari işlemler dengesini iyileştireceğiz.
ENFLASYON AÇIKLAMASI
* OVP’de uygulanan politika sepetiyle enflasyon sorununu ülkemizin gündeminde kaldıracağız.
* Enflasyonu besleyen tüketim artışlarını önleyeceğiz.
* Yatırım, üretim, istihdam ve ihracata dayalı büyüme politikalarıyla fiyat istikrarı odaklı olarak reel sektörü destekleyen finansman imkanı sağlayacağız.
* Gıda fiyatlarında istikrarı ve arz güvenliğini teminen, stratejik tarım ürünlerinde yeterlilik oranlarını belirleyerek üretim planlaması yapacağız.
* Yaş sebze ve meyvede mevsimselliği en aza indirmek amacıyla sera organize tarım bölgesi kurulmasına yönelik yatırımları hızlandırıyoruz.
‘KKM İŞLEVİNİ YERİNE GETİRDİ’
* Kur Korumalı Mevduat sistemimiz görevini yerine getirmiş, kur istikrarını sağlamada önemli katkı sağlamıştır.
* Kur korumalı mevduatlarımızın kur istikrarının pekiştiği bir zeminde, TL mevduatlara dönüşmesinin yolunu açacağız.
* Merkez bankamız yeni şartlara göre güncelleyeceğimiz yatırım taahhütlü avans kredisi ile para politikasının gerektirdiği duruşundan taviz vermeden yatırımlarımızı destekleyecektir.
