Recep Tayyip Erdoğan 2014 yılının ağustos ayında Cumhurbaşkanı seçildikten sonra, "hakaret suçu" Türkiye'de en çok konuşulan konulardan birisi haline geldi. Erdoğan'ın Cumhurbaşkanlığı'nda geçirdiği yaklaşık bir buçuk yılda, Türkiye Cumhuriyeti'nde toplam 1845 (yazıyla bin sekizyüz kırk beş) kişiye Cumhurbaşkanı'na hakaret suçlamasıyla dava açıldı.  Resmi rakamı bizzat Adalet Bakanı Bekir Bozdağ duyurdu. Bozdağ, 2016 Yılı Bütçe Kanun Tasarısı görüşmelerinde milletvekillerinin sorularını yanıtlarken,  "Cumhurbaşkanı'na hakaretle ilgili konuda şu ana kadar Bakanlığımızca kovuşturma izni verilen dosya sayısı bin 845'tir" dedi.

Zeynep GÜRCANLI/ANKARA

FOTO:DHA- Bir buçuk yılda Cumhurbaşkanı'na hakaret suçundan 1.845 kişi için soruşturma açıldı.

SİYASETÇİ DE VAR, GAZETECİ DE, DOKTOR DA, ÖĞRENCİ DE


Cumhurbaşkanı'na hakaret davası açılanlar toplumun tüm kesimlerini kapsıyor. En çok dava açılanlar arasında gazeteciler ve siyasetçiler bulunuyor. Son olarak, CHP'nin MYK'da kabul ettiği bildiriyi okudu diye, eski Genel Sekreter Gürsel Tekin hakkında TBMM'ye "Cumhurbaşkanı'na hakaret" fezlekesi gönderilmişti. Milletvekilleri hakkında Cumhurbaşkanı'na hakaret suçlamasıyla soruşturma açılabiliyor, ancak dokunulmazları nedeniyle, TBMM bu dokunulmazlığı kaldırmadan dava açılamıyor. Dolayısıyla, milletvekilleri için Erdoğan kişisel olarak şikayette bulunduğu ya da kamunun TCK 299'dan yola çıkarak başlattığı soruşturmalar, beklemeye alınıyor.

Ancak vatandaşlar için durum öyle değil; 2015 yılında, Cumhurbaşkanı'na hakaret suçlamasından toplam 28 kişi mahkum oldu. Bunların içinde 19 gazeteci ve 2 de karikatürist bulunuyor. Geçen yıl mahkemeler, bu 28 kişi hakkında toplamda 21 yıl 6 ay 19 gün hapis cezasına hükmetti. Ancak mahkumiyetler sadece hapis cezasıyla da kalmadı. 3 gazeteci, 3 gazete, 2 milletvekili ve 1 hukukçu da Erdoğan’a 108 bin TL manevi tazminat ödemeye mahkum edildi. Cumhurbaşkanı'na hakaret suçlamasıyla gözaltına alınan üniversite öğrencilerinin yanısıra, çok sayıda lise öğrencisi hakkında da şikayet oldu. Bazı öğrenciler, ders sırasında, sınıflarından polis tarafından alınıp götürüldü.

HAKARET DAVALARI "ULUSLARARASI" DA OLDU


Erdoğan'a hakaret davaları, "uluslararası" da oldu. O kadar ki Erdoğan'ı bir film karakteri olan Gollum'a benzettiği için hakkında dava açılan doktor Bilgin Çiftçi'nin dosyasına Hollywood'un bile müdahil olmasına imkan doğdu. Gollum'un kullandığı Yüzüklerin Efendisi film üçlemesinin senaristi ve yönetmeni, gerekirse davada Çiftçi lehinde, "aslında Gollum'un başlangıçta iyi bir karakter olduğu" yönünde ifade verebileceklerini açıkladılar.

AVRUPA KONSEYİ BİLE RAHATSIZ


Cumhurbaşkanı'na hakaret suçlamaması ile açılan davalar o kadar çığrından çıktı ki, Avrupa Konseyi bile olaya müdahil oldu. Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, "siyasi yetkililere sert eleştiri ve hicvi hoşgörüyle karşılamalarını" tavsiye eden bir karar kabul etti. Ayrıca Türkiye'de çoğalan Cumhurbaşkanı'na hakaret davaları konusunda endişelerini ifade eden açıklamalar yaptı.

MADDE YENİ DEĞİL, ANCAK PEK KULLANILMIYORDU


Türk Ceza Kanunu'nda Cumhurbaşkanına hakareti düzenleyen 299. madde yeni değil. Daha önceki Cumhurbaşkanları döneminde de vardı. Ancak hiç bu kadar kullanılmamıştı.
Bunun resmi verileri de yine bizzat Adalet Bakanlığı'ndan gelmişti. CHP eski milletvekili Melda onur'un bir soru önergesini yanıtlayan Adalet Bakanlığı, bir önceki Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün 7 yıllık döneminde bu suçtan sadece 8 kişinin tutuklandığını açıklamıştı. Adalet Bakanlığı'nın soru önergesine verdiği yanıtta, Gül'ün 7 yıllık döneminde 1359 dava izni talebi geldiği; 545'inin kabul edildiği ancak tutuklama olmadığı vurgulandı.  10. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer döneminde de "Cumhurbaşkanı'na hakaret" maddesi çok kullanılmadı; Sezer döneminde 26 dava açıldı.