TÜİK'in 1950'den bu yana yapılan serbest seçimlere ilişkin verilerine göre AKP, oylarını en çok artıran parti olarak öne çıkarken oy sayısında CHP, en istikrarlı parti konumunda. Türk siyasetinin en büyük oy kaybını da DSP, 2002'de yaşadı.
AA muhabirinin TÜİK verilerinden derlediği bilgilere göre, siyasi partilerin ve bağımsızların 2002, 2007 ve 2011 genel seçimlerinde aldıkları oy sayısı ve oranlarında bir önceki genel seçime göre hep artış yaşandığı ortaya çıktı.
Bağımsızlara oy veren seçmen sayısı 2002 yılında 314 bin 251 iken 2007'de 1 milyon 835 bin 486 ve 2013'te ise 2 milyon 819 bin 917 oldu.
-Yaklaşık 44 milyon seçmen oy kullandı
Verilerde, kayıtlı ve oy kullanan seçmen sayısı ile katılım oranlarında da 2002, 2007 ve 2011 genel seçimlerinde yükselme olduğu gözlemlendi. 2002 yılında kayıtlı seçmen sayısı 41 milyon 407 bin 27, 2007 yılında 42 milyon 799 bin 303 ve 2011 yılında da 10 milyon 7 bin 19 oldu.
2002 yılında 32 milyon 768 bin 161 seçmen oy kullanırken bu sayı 2007'de 36 milyon 56 bin 293 ve 2011'de de 43 milyon 914 bin 948 seçmene ulaştı.
-AKP'nin oy sayısı 10 milyon arttı
3 Kasım 2002 seçimlerinde kayıtlı 41 milyon 407 bin 27 seçmenden, 32 milyon 768 bin 161 kişi oy kullandı. Bu seçimde AKP, 10 milyon 808 bin 229 oy alarak yüzde 34,3 ile birinci parti oldu.
AKP, 2007 yılında 16 milyon 327 bin 291 oy alırken 2011 seçimlerinde bu sayı 21 milyon 399 bin 82 oldu. AKP'nin 2007 seçimlerindeki yaklaşık 11 milyon oy sayısı, 2011 seçimlerinde de 21 milyonu aştı.
-3 milyon 838 bin 164 oy artışı
3 Kasım 2002 genel seçimlerinde Recep Tayyip Erdoğan'ın genel başkan olduğu AKP, tek başına iktidara geldi. AKP, seçimlerde yüzde 34,4 oy oranıyla 363 milletvekilliği kazanırken CHP, yüzde 19,39'la 178 milletvekilliğinde kaldı. Diğer partilerin hiçbiri yüzde 10 barajını aşamadı. TBMM, yalnızca iki partiden oluştu.
Verilerde, ana muhalefet partisi CHP'nin, 2002, 2007 ve 2011 yıllarında yapılan seçimlerde en düşük aldığı oy oranı 6 milyon 113 bin 352 ile 2002 yılı oldu.
Buna göre, genel başkanlığını Deniz Baykal'ın yaptığı CHP, 2007 yılında 7 milyon 317 bin 808 seçmene sahipken, bunu 2011 seçimlerinde genel başkanlığına Kemal Kılıçdaroğlu'nun geldiği parti, seçimlerde 11 milyon 155 bin 972 seçmen sayısına ulaştı.
CHP, oyunu en fazla 2011 seçimlerinde artırdı. Kılıçdaroğlu'nun genel başkanlığında parti, 3 milyon 838 bin 164 yeni seçmenin oyunu aldı.
-MHP, 5 milyon 585 bin 513'e ulaştı
Milliyetçi Hareket Partisi'nin (MHP) oylarında ise 2002 seçimlerinde, bir önceki seçime göre düşüş yaşadı. 1999 seçimlerinde 5 milyon 606 bin 583 seçmene sahip MHP, 2002 seçimlerinde 2 milyon 635 bin 787 seçmenle düşüş yaşadı.
MHP'nin seçmen sayısı 2007 seçimlerinde 5 milyona çıkarken bu sayı 2011 seçimlerinde 5 milyon 585 bin 513'e ulaştı.
-32 parti siyasetin er meydanında güreşti
Verilerde aynı zamanda 1950 yılından itibaren Türkiye'deki siyasi partilerin ve bağımsızların aldığı oy sayısı ve oranları da mevcut. Buna göre, 1950 yılından itibaren Türkiye'de toplam 32 parti, siyasi sahnede yer aldı.
Anavatan Parti'sinin (ANAP) ilk kez 1983 yılında girdiği siyasi sahnede sahip olduğu oy sayısı 7 milyon 833 bin 148 iken, son kez boy gösterdiği 2002 seçimlerinde oy sayısında 6 milyon 216 bin 683 düşüş yaşadı.
Buna göre ANAP, yaklaşık 8 milyon ile girdiği siyasi hayatını 1 milyon 618 bin 465 oy ile sonlandırmış oldu.
-Türk siyasetin en hızlı düşüşünü DSP yaşadı
Ayrıca verilerde Demokratik Sol Partinin (DSP) oylarında yaşanan ani düşüş göze çarpan bir başka husus. Buna göre, DSP 1987, 1991, 1995, 1999, 2002 ve 2011 yıllarında yapılan toplam 6 seçimde boy gösterdi.
DSP'nin en yüksek oy sayısı 1999 seçimlerinde oldu.
Ülkeyi seçime götürmek için, diğer partilerin de üzerinde anlaşması üzerine DSP, 11 Ocak 1999'da bir azınlık hükümeti kurdu ve aynı yıl yapılan genel seçimlerde DSP, 6 milyon 919 bin 670 oy aldı.
Mayıs 2002'de Bülent Ecevit'in rahatsızlanması ve yaklaşık 1 ay boyunca tedavi görmesi, partinin kendi içinde sıkıntılar yaşamasına neden oldu. Ecevit'in ilerleyen yaşı ve rahatsızlığı nedeniyle genel başkanlığı ve başbakanlığı devam ettirmesine karşı çıkanlar, parti içinde bir bölünme yaşadı.
Böylece DSP, bir sonraki seçimler olan 2002 seçimlerinde 6 milyon 535 bin 661 oy kaybederek, 384 bin 9 oya sahip oldu.
Genel başkanlığında Masum Türker'in olduğu DSP, 2011 seçimlerinde 108 bin 89 oy ile rekor düşüş yaşadı.
AA
