Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, televizyon programında ekonomi gündemine ilişkin açıklamalarda bulundu.
NTV'de açıklamalarda bulunan Şimşek'in açıklamalarından öne çıkanlar şöyle oldu:
* Program gerçekten çalışıyor, belirli alanlarda başarı çok net. Bazı alanlar sabır, kararlılık gerektiriyor. Büyümede daha dengeli bir kompozisyona doğru evrildik.
* Büyük cari açık, erimiş rezervler o dönemin yansıması. Gelinen noktada net ihracatın büyümeye katkısı artı 1,6'ya döndü.
* İç talep hala güçlü ama daha ılımlı hale gelecek. Aşırı ısınmadan, ılımlı bir patikaya geçiş var.
* Bugünkü gerçekleşmeler genel olarak bizim hedeflerimizle uyumlu gidiyor. Biz enflasyonun 70'li rakamlarla zirveyi bulacağını geçen sene kamuoyuyla paylaştık.
CARİ AÇIK HEDEFİ
* Kaliteli ve dengeli bir büyüme var. Cari açık giderek daralıyor. Mayıs ayı itibarıyla cari açık 25 milyar dolar civarlarına inmiş olacak. Cari açığın milli gelire oranı yüzde 2,5'in altına inecek.
* Swap hariç net rezerv geçen hafta cuma itibarıyla 2020'nin başından beri ilk kez artıya geçti. Eksi rezerv gündem olmaktan çıktı. Kısa vadeli kaynaklara sırtımızı dayamıyoruz.
* Geçen sene mayıs sonuna göre Türkiye'nin rezervi 44 milyar dolar yukarıda. Swap hariç rezervler 2020'nin başından itibaren ilk kez artıya geçti. Çünkü son 2 ayda 65 milyar dolarlık Merkez Bankası'na kaynak akışı oldu.
* (Kur korumalı mevduat) Hacim 70 milyar doların altına indi.
* Risk primi yüksek çünkü programın başındayız. Önümüzdeki 2,5 yıl programı sabırla uygulayacağız.
* Program arzulananın ötesinde çalışıyor.
ENFLASYON NEDEN ARTTI?
* Yıllık enflasyona baktığınız zaman eleştiri haklı. "Bu program olmasaydı yıllık enflasyon nerede olurdu?" sorusu sorulmaz.
* Geçen seneki koşullara gidelim. Ülke çok büyük deprem yaşadı. Depremin enflasyona iki etkisi var. Bütçe açığını muazzam bir şekilde artırdı. İkincisi çok büyük olduğu için bazı büyükşehirlere nüfus kayışı oldu. O da kiraları artırdı.
* Deprem yılın ilk yarısında oldu ama enkazın temizlenip inşaatların başlaması yazı buldu. İnşaat maliyetleri ve işçilik ücretlerinde artış oldu.
* Kuru serbest bırakmak zorunda kaldık. Uzun bir süre kur tutulmuş. Kuru serbest bıraktık, o ciddi şekilde enflasyonist. Kur geçişkenliği hiçbir dönemde olmadığı kadar yüksek.
* Depremin ve seçim etkisiyle bütçe açığının yüzde 10'lara çıkma ihtimalinden bahsediliyordu. Bütçe açığı yüzde 5'e çekmek için vergileri artırdık. Bunlar enflasyonist.
ENFLASYONDA ZİRVE GÖRÜLDÜ MÜ?
* "Birinci yıl geçiş yılı, enflasyon yükselecek" dedik
* Bugün gelinen noktada yüzde 75,4 yüksek bir enflasyon ama geçmiş 12 ayı yansıtıyor.
* Enflasyon kalıcı bir şekilde düşüşün eşiğinde.
* Özellikle vergide adalet ve etkinliği sağlayacak bir reform için çalışmamızda son aşamaya geldik. Haziran ayına yetişir mi bilmiyorum.
* Maliye politikası ayağı güçlenecek, özellikle gelecek sene bütçe açığı yüzde 3'ün altına inecek. Bu sene hedefimiz açığı yüzde 5'in altına getirmek.
* Gelecek yıl dezenflasyonist maliye politikası uygulayacağız
'ENFLASYON KALICI OLARAK DÜŞECEK'
* Enflasyon kalıcı olarak düşecek ama zaman alacak. Sadece bütün aktörlerin sabırlı olması lazım, biz de kararlıyız.
* Otomotiv ve gayrimenkulde fiyatlar düşüyor vatandaş bunu hissediyor.
* Hizmetlerdeki fiyat katılığını çözmek zaman alacak.
* Kurdaki oynaklığın azalması beklentileri iyileştiriyor. En büyük risk sabırsızlık. Güven açığı azalıyor.
* Bütün göstergeler kurda istikrara işaret ediyor.
* İthalat azalmaya devam edecek. Cari açıktaki iyileşme hedeften daha iyi gidiyor.
* Enerjide dışa bağımlılığın azaltılması en kritik değişkendir. Enerjinin ithalattaki payı çok yüksek.
* Özellikle yenilenebilir enerji, dünyanın ve Türkiye'deki aktörlerin ilgisi çok büyük.
'GÜVEN ARTTIĞI ZAMAN FON AKIŞI OLACAK'
* Son 12 ayda yaklaşık net bazda 17 milyar dolarlık yabancı girişi var. Borsaya giriş de 3,6 milyar dolar.
* Enflasyonu indireceğimize dair güven arttığı zaman ben inanıyorum ki çok ciddi fon akışı olacak.
* Para piyasasındaki sıcak kaynağa sırtımızı dayayamayız. Bankalar uzun vadeli finansmanlara da erişebiliyor.
* Çok büyük ihtimalle bu ay içerisinde Dünya Bankası Başkanı bizi ziyarete gelecek.
* 60 milyar doların üzerinde kaynağı Türkiye'ye kanalize edecekler, sırtımızı sıcak kaynağa dayamıyoruz
* Likidite konusunda Merkez Bankamız gerekeni yapıyor. Gerekirse Hazine olarak destek olacağız, alternatiflere bakıyoruz, borçlanma sınırımız var. Yetkiler çerçevesinde durum değerlendirmesi yapıyoruz.
CARRY TRADE AÇIKLAMASI
* Bizim ne örtük ne açık bir kur taahhüdümüz yoktur, olamaz.
* Carry trade, piyasanın bir parçası, bu olacak. Program sonuç verdikçe vadelerin uzayacağını düşünüyorum. Ben risklerin azaldığı kanısındayım.
* Bizim tercihimiz küresel doğrudan yatırımlardır. Doğrudan yatırım istiyoruz, yatırımları artırmak zaman alır.
* Not artışı için gereken programı hazırladık uygulamaya koyduk. 12 yıl sonra Türkiye'nin notları artmaya başladı.
KİRADA SINIR KALKIYOR MU?
* (Kira sınırı) Düzenleme yapmazsak temmuzda ortadan kalkıyor. Şu anda böyle bir düzenleme yapmaya yönelik çalışmamız yok.
*(Tasarruf tedbirleri) Bundan sonra özellikle vergide adalet ve etkinlik noktasında reform yapacağız. Kamu ihale reformu yapacağız. İstisnaları önemli ölçüde azaltacak adımlar atacağız. Bir çok reform gündemimiz var.
* Vergide adalet ve etkinlik önemli bir önceliğimiz.
* Asgari kurumlar vergisi düzenleme yapacağız. Kurumlar vergisi mükellefleri uzun yıllardır zarar açıklıyorlar. Bu konulara bakacağız. İstisna ve muafiyetlere bakıyor. ( Bu konu asgari gelir vergisine de yansır mı?) Bütün fikirleri değerlendiriyoruz.
* Türkiye gri listeden çıkacak.