Bü­yük bir ül­ke­nin et­ki­li dip­lo­ma­tı da IŞİD te­rör ör­gü­tü için ba­zen IŞİD, ba­zen DE­AŞ di­yor­du. Tür­ki­ye­’nin PKK’­ya kar­şı ra­hat ope­ras­yon ya­pa­bil­me­si­nin kar­şı­lı­ğı ola­rak İn­cir­lik Üs­sü­’nün AB­D’­nin Su­ri­ye ope­ras­yo­nu için kul­la­nıl­ma açıl­dı­ğı id­di­ala­rı da var. Me­ğer, Tür­ki­ye, Su­ri­ye­’ye kar­şı mü­ca­de­le edil­me­si için yal­nız İn­cir­li­k’­i de­ğil, baş­ka as­ke­ri üs­le­ri de koa­lis­yo­nun em­ri­ne ver­mek is­te­miş.
Bu de­tay­lar üze­rin­de gö­rü­şü­lür­ken Su­ri­ye ve Irak üze­rin­de uçuş­la­rın gü­ven­li bir şe­kil­de ger­çek­leş­ti­ril­me­si­nin ça­lış­ma­sın­dan son­ra Tür­ki­ye de, IŞİ­D’­e kar­şı koa­lis­yon gü­cü ola­rak ba­ğım­sız, müs­ta­kil kap­sam­lı ha­va ope­ras­yon­la­rı ya­pa­cak.

YE­REL UN­SUR­LA­RA DES­TEK

IŞİ­D’­e kar­şı si­lah­lı in­san­sız ha­va araç­la­rı İn­cir­lik’­ten kal­dı­rı­yor ama in­san­lı ha­va araç­la­rı he­nüz İn­cir­li­k’­te yok. Bun­lar da ya­kın­da ge­le­cek. Tür­ki­ye ve ABD gü­ven­lik bi­rim­le­ri ara­sın­da ör­gü­tün ka­çak­çı­lık ağı­nı en­gel­le­me, ör­gü­te ka­tıl­mak için ge­çiş­le­ri en aza in­dir­me ça­ba­sı da var.
IŞİ­D’­le mü­ca­de­le için ye­rel un­sur­la­ra des­tek sü­re­cek. Su­ri­ye­’de et­nik ve di­ni kö­ken­le­re ba­kıl­mak­sı­zın, tüm un­sur­la­rı tem­sil ede­ce­ği bir hü­kü­met plan­la­nı­yor. Des­tek ve­ri­len et­nik un­sur­la­rın IŞİD’­den ya­rar­la­na­rak de­mog­ra­fik ya­pı­yı de­ğiş­tir­mek is­te­me­le­ri­ne de izin ve­ril­me­me­si ön­gö­rü­lü­yor.

ABD-PYD STRA­TE­JİK MÜT­TE­FİK Mİ?

Sı­ğın­ma­cı­la­rın ül­ke­le­ri­ne dö­ne­bil­me­le­ri için IŞİD kon­tro­lü al­tın­da­ki sı­nır hat­tın­da­ki ala­nın or­ta­dan kal­dı­rıl­ma­sı amaç­la­nı­yor. O yüz­den­dir ki IŞİD’­in itil­me­si­ne yar­dım­cı ola­cak ye­rel un­sur­la­rın bu­ra­nın de­mog­ra­fi­si­nin de­vam et­me­si­ne say­gı­lı ol­ma­sı is­te­ni­yor.
PKK’­nın Su­ri­ye ko­lu olan PYD, aca­ba AB­D’­nin stra­te­jik müt­te­fi­ki mi? Bu­nu dip­lo­ma­ta sor­du­ğu­muz­da ko­nu­yu şöy­le de­ğer­len­dir­di:
“Hiç­bir AB­D’­li yet­ki­li­den, PYD’­yi stra­te­jik bir müt­te­fik ola­rak de­ğer­len­dir­me­di. Bi­zim için stra­te­jik müt­te­fik­lik ta­nı­mı çok fark­lı an­lam­lar içe­rir. Su­ri­ye­’de ye­rel un­sur­la­rın tak­tik­sel ola­rak des­tek­len­me­si bağ­la­mın­da ba­kıl­dı­ğın­da bi­zim için iki­si­nin an­la­mı çok fark­lı­dır.”

SU­Rİ­YE­’YE KA­RA HA­RE­KA­TI

Tür­ki­ye­’nin, Su­ri­ye­’ye bir ka­ra ope­ras­yo­nu ya­pa­ca­ğı, ora­da gü­ven­li böl­ge oluş­tur­mak is­te­ye­ce­ği uzun sü­re­dir ko­nu­şu­lu­yor. Ba­ka­lım, bu ko­nu­yu ba­tı­lı dip­lo­mat na­sıl gö­rü­yor:
“Şu an­da AB­D’­nin de, Türk as­ke­ri­nin de ka­ra ope­ras­yon­la­rı yap­ma­sı ko­nu­sun­da her­han­gi bir gö­rüş­me, tar­tış­ma söz ko­nu­su de­ğil. IŞİ­D’­in Tür­ki­ye sı­nı­rı­na ya­kın böl­ge­ler­de­ki kon­tro­lü­nü yi­tir­me­si için böl­ge­de­ki ye­rel Su­ri­ye­li güç­ler, uy­gun ha­va des­te­ğiy­le ve baş­ka des­tek­le tak­vi­ye edi­le­cek. Öy­le bir şe­kil­de ger­çek­leş­tir­mek is­ti­yo­ruz ki IŞİD iki haf­ta son­ra ay­nı böl­ge­ye ge­ri gel­me­sin.
Şu­nu söy­le­ye­bi­li­rim, ya­kın za­man­da Tür­ki­ye­’nin IŞİ­D’­e kar­şı ha­va ope­ras­yon­la­rı­nın de­vam et­ti­ği­ni gö­re­cek­si­niz ve bu ha­va ope­ras­yon­la­rı koa­lis­yon­la bir­lik­te ola­cak. Bu­nun tek­nik gö­rüş­me­le­ri de­vam edi­yor.”

PKK OPE­RAS­YO­NU, ÇÖ­ZÜM SÜ­RE­Cİ

Tür­ki­ye­’nin PKK’­ya yö­ne­lik ope­ras­yon­la­rı­na Ba­tı­lı ül­ke­le­rin na­sıl bak­tı­ğı­nı dip­lo­mat şöy­le açık­lı­yor:
“PK­K’­ya yö­ne­lik mü­ca­de­le­de için Tür­ki­ye­’nin ken­di sa­vun­ma hak­kı­na say­gı du­yu­lu­yor. Ope­ras­yon­la­rı PKK ta­ra­fın­dan baş­la­tı­lan sal­dı­rı­la­ra bir ce­vap ola­rak ya­pıl­dı. Tür­ki­ye ve böl­ge için ar­zu edi­len ih­ti­laf ve şid­de­tin ya­şan­ma­ma­sı. ‘Çö­züm sü­re­ci­” de bir iç me­se­le­dir, iç sü­reç­tir ve öy­le de sür­me­li­dir. Tür­ki­ye­’nin 35 yıl sü­ren bir prob­le­mi­nin de Türk va­tan­daş­la­rı­nın ba­rış­çıl ve de­mok­ra­tik çö­zü­me olan inanç­la­rı ve bu­nun için de son de­re­ce önem­li bir un­sur­dur. Bu sü­re­ce ge­ri dö­nül­me­si için atı­la­cak ilk adım el­bet­te şu an­ki şid­det sar­ma­lı­nın kı­rıl­ma­sı­dır. Bu yön­de atı­la­cak ilk adım da PKK’­nın sal­dı­rı­la­rı­na, te­rör fa­ali­yet­le­ri­ne son ver­me­si­dir. Atı­la­cak ilk adım bu­dur.”

EĞİT-DO­NA­T’A DE­VAM

Tür­ki­ye­’de eği­ti­lip-si­lah­lan­dı­rı­lan­la­rın Su­ri­ye­’de re­hi­ne alın­ma­sın­dan son­ra ne ya­pı­la­ca­ğı­nı dip­lo­mat şöy­le açık­lı­yor:
“E­ği­ti-do­nat ön­ce­lik­li ol­ma­ya de­vam ede­cek. Ilım­lı mu­ha­lif­le­rin IŞİ­D’­e kar­şı sa­vaş­la­rın­da ken­di top­rak­la­rı­nın ko­run­ma­sın­da on­la­ra ön­ce­lik ve­ril­me­si, mal­ze­me sağ­lan­ma­sı yak­la­şı­mı sü­re­cek. Ye­ni eği­ti­le­cek in­san­la­rın be­lir­len­me­si ve prog­ra­ma baş­la­tıl­ma­sı, tek­rar Su­ri­ye­’ye na­sıl gön­de­ri­le­cek­le­ri ko­nu­sun­da gö­rüş­me­ler sü­rü­yor.”

PKK VE KCK İLE MA­SA­YA OTUR­MA

PKK’­lı Zü­be­yir Ay­da­r’­dan “ABD bi­zim­le ma­sa­ya otur­sun, Tür­ki­ye­’yi de ma­sa­ya otur­ma­ya zor­la­sı­n” öne­ri­si gel­di. Bu­na, et­ki­li ba­tı­lı dip­lo­ma­tın ce­va­bı ise şöy­le ol­du:
“PKK Tür­ki­ye için ol­du­ğu ka­dar ABD için de bir ya­ban­cı te­rör ör­gü­tü­dür. PKK ko­nu­su bir iç me­se­le­dir, bu­ Tür­ki­ye ve Türk­le­rin çöz­me­si ge­re­ken bir ko­nu­dur. Pek çok ül­ke­de ol­du­ğu gi­bi bi­zim de dü­şün­ce­miz, tar­tış­ma or­ta­mı­na im­kan sağ­la­yan, de­mok­ra­tik ve ba­rış­çıl bir çö­züm ge­ti­ril­me­si­dir ki biz bu­na her za­man ha­zı­rız. Böy­le si­ya­si sü­reç­ler­de bü­tün va­tan­daş­la­rın ses­le­ri­ni du­yu­ra­bil­di­ği, fi­kir­le­ri­ni pay­laş­tı­ğı or­tam­lar ola­bi­lir.”
Dip­lo­mat ül­ke­si­nin ve is­mi­nin ya­zıl­ma­ma­sı­nı is­te­di­ği için açık­la­ma­la­rı­nı bu
şe­kil­de du­yur­duk.