Kuyumcular ve Sanatkarlar Odası Başkanı Turgay Baransel, "Fiyat birlikteliği yapıyorsunuz, insanlara ceza yazıyorsunuz" şikayeti üzerine, dün Ankara'ya giderek Rekabet Kurulu'nda sözlü savunma yaptı. Rekabet Kurulu üyelerine sahte ve gerçek takıları birbirinden ayırt etmenin zorluklarını yanında götürdüğü örnekler ve makinelerle anlatan Başkan Baransel tepki gösterdi. Odanın, altının satış fiyatını belirlemek ve buna uymayan esnafa bazı yaptırımlar uygulamak suretiyle rekabeti ihlal ettiği iddiasıyla açılan soruşturmaya tepki gösteren Başkan Baransel altın ve mücevher satın almak isteyenlerin mağdur edilmemesi için çalıştıklarını söyledi.
"KALPAZANLIK YAPILIYOR"
Türkiye'deki 81 odanın, vatandaşların sağlıklı mal alabilmeleri için denetleme yaptığını ancak, yanlış yapanların kendilerini Rekabet Kurulu'na şikayet ettiğini belirten Başkan Baransel, Denetleme Kurulu'nun yaklaşık 7 ay önce de İzmir'e gelip incelemelerde bulunduğunu kaydetti. Altının ons fiyatını kendilerinin belirlemediğini söyleyen Başkan Baransel kalpazanlık yapıldığını öne sürerek, şöyle dedi:
"Darphane ürünlerinde 5 lira gibi bir kar koyuyoruz bilezik için de geçerli bu ve bunların fiyatlarını asıyoruz. Bu işlem bir tavsiyedir, vatandaşlarımız mağdur olmasın diye yapılıyor. 'Fiyat birlikteliği yapıyorsunuz, insanlara ceza yazıyorsunuz' diye şikayet olunca ikidir Rekabet Kurulu'na gidiyoruz. Sözlü savunmamızı yaptık. Onlara da anlattım Türkiye'de çok büyük bir kaçakçılık var. Bunlardan bir tanesi pırlanta, diğeri de sahte baskı altınlar. Yani kalpazanlık yapılıyor. Türkiye'nin çok büyük miktarda dolarları yurt dışına kayıyor. 'Mozanit' dediğimiz bir taş var bir de yeni çıkan başka bir taş var ülkemize sokulmaya çalışıyor. Bunlar sertifikalı pırlanta olarak satılıyor. Gerçek pırlanta olmadığını ben bile anlayamıyorum. Makineye tutuyorum makine de pırlanta gösteriyor, ancak Dokuz Eylül Üniversitesi'ndeki Gemeloji (kıymetli taş bilimi) Laboratuvarı görebiliyor gerçek mi değil mi diye."
MERDİVEN ALTI ÜRETİM
Darphanenin basmadığı 'Ata lira' ve çeyrek altınların da piyasa da bulunduğuna dikkat çeken Başkan Baransel, şöyle devam etti:
"Vatandaş dışarıda basıp satıyor. Rekabet aslında burada başlıyor. Çeyrek altının değeri bugün kuyumcularda 210 lira, ama darphanenin basmadığı çeyrek altını 205 liraya satıyorlar. Biz de diyoruz ki 200 veya 205 liraya satılan mal nedir, cebinizdeki 200 lirayı siz bana 180 liraya verir misiniz? Maliyetine bakıyoruz değil, biz bunları denetliyoruz. Denetleyince de bu kişiler bizi şikayet ediyor. Şikayet olunca da Rekabet Kurulu suçluymuşuz gibi davranışta bulunuyor. Biz de elimizdeki yüzlerce yakalanmış delillerle anlattık. Reşat altını Osmanlı parası, normalde ortalıkta yok ama bunlar da baskıdır. Bunları anlattık. Bir kişinin şikayeti yüzünden Rekabet Kurulu bize ceza kesmek istiyor zannedersem. Biz odada maaş almıyoruz zaten, bütçesi kısıtlı, sadece bizim değil Türkiye'deki bütün oda ve dernekler bu işi uyguluyor. Hakkari'de de Diyarbakır'da da bu böyle. Bütün arkadaşlarımızla bu işin üzerine gidiyoruz. Her hangi bir hırsızlık olayında birbirimizle haberleşerek, evinizden çalınan ürünü yakalatıyoruz. Bunlarla uğraşırken mesleğimiz adına yeni bir şey yapmaya çalışırken önümüz kesiliyor. Bu şekilde halkın faydası için çalışırken rekabeti önlüyormuşuz gibi bir hava estiriliyor. Bir çeyrek altının darphane baskısı olup olmadığı anlaşılamıyor. Ancak iyi bir kuyumcu anlayabilir. Atalira normalde 855 lira ama bunu ayara verdiğiniz zaman 22 ayar olmadığı ortaya çıkıyor. Adam bunu 19 ayar yapıyor. Bilezikleri de aynı şekilde yapıyorlar. Bunu İzmir'de yapan birkaç kişiyi yakaladığımız halde bu kişiler bizi şikayet etmiş Rekabet Kurulu da bizimle uğraşıyor."
"İSTİFA EDERİM"
Yaptıkları çalışmaların karşılığının böyle bir şey olmaması gerektiğini savunan Baransel, kendilerinin de huzursuz olduklarını, şahsına bir ceza kesildiği takdirde istifa edeceğiğini belirterek şöyle dedi:
"Bu kadar çalışmanın karşılığı bu olmamalı. Trabzon hasırı olsun, normal bilezikler olsun bunlar kaplama. Bujiteride satılan bileziklere kaplama yapılıyor, 10 mikron kadar bir kaplamayla o bileziği taşa sürttüğünüz zaman 22 ayar gösteriyor, ancak kesip arasına bakmak gerekiyor, başka türlü anlama şansımız yok. Suriyeliler geldi, 21 ayar bilezik yapıyorlar. Alıp bir başka kuyumcuya gittiğinizde kuyumcu anlayamıyor ve bunu 22 ayar olarak alıyor. Erittiği zaman ise sanki adam hırsızlık yapmış gibi oluyor. Aslında öyle bir şey yok. İşte biz bunları engellemek istiyoruz."
Rekabet Kurulu'nun, oda ve Başkan Baransel hakkında kararını 10 Kasım'da vereceği belirtildi. DHA
