AVRUPA ve Asya Stratejik Araştırma Merkezi (ASAM) Terör Uzmanı ve İstanbul Kemerburgaz Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Eray Güçlüer, CIA Başkanı Mike Pompeo'nun ilk yurtdışı gezisini Türkiye'ye yapmasını değerlendirdi. "Pompeo'nun cebinde Trump'ın yeni planı var" diyen Güçlüer, eski Amerikan yönetiminde olduğu gibi bu planın içinde PYD ile sıkı sıkıya işbirliğinin olma ihtimalinin daha az olduğunu söyledi.

 Konuya ilişkin değerlendirmelerde bulunan ASAM Terör UzmanıDr. Eray Güçlüer, şunları söyledi:

"Basında çıkan bazı haberler oldu. Donald Trump ilk olarak İngiltere Başbakanı Theresa May ile görüştü, Avusturya Başbakanı Christian Kern'in suratına telefon kapattı, Meksika Başbakanını tehdit etti gibi haberleri televizyonlardan duyduk. Donald Trump'ın çeşitli ülke başkanlarıyla görüşmesi adeta bir prestij yarışına dönüştürüldü. Önemli olan Donald Trump'ın kimlerle hangi sırada görüştüğü değil. Yeni Amerika yönetiminin hangi konu ve ülkeye öncelik verdiği önemlidir. CIA Direktörü Pompeo'nun Türkiye'ye gelmesi aslında yeni Amerikan yönetiminin Ortadoğu konusuna vermiş olduğu öncelikte Türkiye'yi merkezlediği bir durumu bize yansıttığını değerlendiriyorum. Şöyle ki 10 Ekim 2016 tarihinde Obama yönetimi IŞİD'le mücadelede Rakka' ya yapılacak operasyon başta olmak üzere Suriye ve Irak alanında PYD'yi merkez alan bir planı büyük bir katılımla hazırlayıp onayladı. PYD üzerinden bölgeye müdahil olma seçeneğine yönelik planı yönetim kendi içinde kabul etti. Obama'nın bu faaliyetinden sonra Donald Trump'ın işbaşına gelmesiyle bu plan rafa kaldırıldı. Yine Donald Trump'ın talimatıyla bu bağlamda Ortadoğu'da Suriye ve Irak alanında IŞİD'le mücadele konusunda 30 gün içerisinde bir plan hazırlanması talimatı yeni Amerikan Başkanı tarafından Pentagon'averildi. Tam da bu arada önce İngiltere Başbakanı Theresa May geldi, sonra Alman Şansölyesi Angela Merkel geldi. Dikkat edin Türkiye'nin, Rusya ve İran'la birlikte yürüttüğü yoğun diplomasiye ilave olarak Avrupa ve Amerika ayağından da çok ciddi bir aktivasyon talebi geldi. CIA Başkanı Pompeo daTrump'ın 30 gün içerisinde hazırlattığı yeni planı cebine koydu ve Türkiye'ye geliyor. Gelmeden hemen önce Cumhurbaşkanı sayın Recep Tayyip Erdoğan, Trump ile bir görüşme yaptı bu görüşmede de net şekilde PYD'nin istenmediğini Trump'a iletti, bu da basına yansıdı. Şimdi temel soru şu; 'acaba yeni Amerikan yönetimi bu bağlamda bir paradigma değişiminin de ifadesi midir' Yani PYD'yi değil de Türkiye'nin ortaya koyduğu Ortadoğu politikalarını merkeze alan bir duruşla mı bu iş yapılacak Neticede CIA Başkanının cebindeki planda ne olduğunu henüz tam olarak bilebilmek oldukça güç. Ama tersten okumak gerekirse yeni yönetimin eski yönetimin planını bir kenara atıp yeni bir plan hazırlaması zaten PYD ile böyle bir işbirliğinin daha az olduğu anlamına gelebilir. CIA Başkanının cebinde getirdiği yeni planda ne ölçüde Türkiye ile paralellik var bunu bilemeyiz ama eski yönetimin PYD ile sıkı sıkıya işbirliği yaptığı planın da olmadığını söyleyebiliriz. Eski plan artıkyok. Bu bile olumlu bir paradigma değişimidir. Amerika'nın Ortadoğu'da Türkiye'ye daha yakın olduğu kanaatini de güçlendiriyor."

IŞİD'le mücadele konusunda eski Amerikan yönetimi ile yeni Amerikan yönetiminin verdiği sürelere de dikkat çeken Güçlüer, sözlerini şöyle noktaladı:

"Diğer bir husus zaman konusu. Önceki yönetimden çıkan söylemler IŞİD'le mücadele konusunun 30 yıl süreceği yönündeydi. Yani oradaki Ortadoğu toplumlarını adeta moleküllerine kadar ayrıştıracak bir politikaya yönelikti. Şimdiki yönetim ise 30 günde plan hazırlıyor. Ben tesadüf olduğunu düşünmüyorum. Daha dün yine hem Irak'taki Amerikan Kuvvetleri Komutanı hem de başka bir Amerikalı bir subayın açıkladığına göre IŞİD'in hem Rakka'da 6 ay gibi kısa bir sürede izole edilebileceği hem de Musul operasyonunun aynı şekilde 6 ay içerisinde nihayetlendirilebileceği söylendi. Yani askeri gerekçeler de düşünüldüğünde 30 yıla nispetle son derece makul ve mantıklı planların ifade edilmeye başlandığını görüyoruz. Bunlar son derece önemli çünkü burada zaman parametresinin bize verdiği bir mesaj var. Bu süreler ayrıca askeri açıdan da incelendiğinde olması gerektiği gibidir. Bu tür rakamlar gerçekçidir. Yani, yeni Amerikan yönetiminin bu süreci daha da kısaltıp sonuca gitmek istiyor gibi bir kanaati bize söylüyor. Yeni Amerikan yönetiminin belki de bu saydığım gerekçeler nedeniyle eski yönetimden çok daha fazla IŞİD'le mücadele konusunda iyi niyetli ve kararlı olduğu gibi de bir durumu bize işaret ediyor. Tabi neticede büyük devletlerin planlarını bir anda net şekilde görmek zor ama tarih çok hızlı cereyan ediyor. Ben birkaç gün içerisinde de CIA Başkanının bu görüşmesindeki notların açıklanacağını ve yorumların buna göre şekilleneceğini düşünüyorum."

 

DHA