Büro-İş Sendikası, ülke genelinde çalışan 3 milyonu aşkın memurun sosyal ve ekonomik durumunu inceledi. Ortaya endişe verici tablolar çıktı. Bir zamanlar toplumda orta direk olarak bilinen memurların artık yoksulluk hatta açlık sınırında yaşam sürdüğünü gözler önüne seren araştırmaya göre, memurların büyük bölümü kirada oturuyor, bankaya ev borcu ödüyor, kırmızı et yiyemiyor, evinin dışında sosyal hayata katılamıyor ve tasarruf edemiyor.

GIDADAN VAZGEÇİYORLAR

Büro-İş Sendikası Örgütlenme Sekreteri ve Ar-Ge birimi yöneticisi Doç. Dr. Yalın Kılıç, “Kamu Çalışanlarının Harcama Kalıpları” isimli raporuyla memurların sosyal ve ekonomik yaşam röntgenini çekti. TÜİK’in resmi verileri kullanılarak hazırlanan rapora göre, sayıları 3 milyon 6 bine ulaşan memurların aldıkları maaşın yüzde 59’u, yani yarıdan fazlası konut, ulaştırma ve gıda harcamalarına gidiyor. Araştırma, memurların, genel tüketicilerden farklı olarak en yüksek harcamayı gıdaya değil yüzde 22 ile konuta yaptığını ortaya koydu. Memur harcamalarında ikinci sırada yüzde 21’le ulaştırma yer alırken gıda harcaması yüzde 16 ile üçüncü sırada kaldı.

KİRADA OTURUYORLAR

Raporda, “Bu durum memurların konut ve ulaşım harcamalarını karşılayabilmek için gıdalarından kestikleri sonucunu veriyor” denildi. Araştırmaya göre, memurların yüzde 28.7’si, (yaklaşık 863 bin) iki çocuklu, yüzde 24.3’ü ise tek çocuklu çekirdek aile olarak yaşıyor. Çocuksuz memur ailesi yüzde 17’yi bulurken Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın çağrılarına rağmen üç ve daha fazla çocuğu olan aile oranı yüzde 9’da kaldı. Araştırmaya göre memurların yüzde 53.2’si kendi evinde, yüzde 28.6’sı ise kirada oturuyor. Memurların yüzde 12’si lojmanda, yüzde 6.2’si ise kira ödemeden anne, baba ya da akrabasının evinde kalıyor.

Yalın Kılıç Yalın Kılıç


KREDİ ÖDÜYORLAR

Memurların yarıdan fazlası kendi evinde otursa da yüzde 35’i bankalara her ay konut kredisi ödüyor. Yüzde 58’i ise hiçbir tasarruf yapamadan maaşını tümden harcıyor, ay sonunu zor getiriyor.

Rapora göre memurların yüzde 30.1’inin otomobili yok. Buna karşılık yüzde 5.3’ü iki otomobil sahibi.

Evlerine hiç et girmiyor


Rapordaki en çarpıcı sonuçlardan biri ise beslenmede ortaya çıktı. Rapora göre, ülke genelinde 838 bin 770 memur hanesine hiç kırmızı et girmiyor. Et girmeyen hanelerde 2 milyon 300 bin kişi yaşadığı, bunların da 560 binin 0-15 yaş grubundaki çocukların oluşturduğu belirtilen raporda, bu durumun gelecek nesillerin sağlığına ilişkin ciddi tehdit işaretleri verdiği ifade edildi. Ayrıca memurların yüzde 46.5’i dışarıda bir lokantada yemek yiyemiyor, yüzde 85’i sinema ya da tiyatroya gidemiyor, yüzde 94’ü gazete alamıyor, yüzde 86’sı dışarda eğlenceye katılamıyor. Buna karşılık yüzde 47’si sigara tüketiyor.

grafik

Enflasyon farkı bile kaybı karşılamıyor


Doç. Kılıç’ın hesaplamalarına göre, memurun enflasyonu ile TÜİK’in enflasyonu arasında da memurlar aleyhine olumsuz bir durum yaşanıyor. Memurun yaşadığı gerçek enflasyon TÜİK’in hesapladığı enflasyonun sürekli üzerinde gerçekleşiyor. Örneğin TÜİK, yılbaşından bu yana geçen 5 aylık dönemdeki tüketici enflasyonunu yüzde 6.39 hesaplarken memurun harcama ağırlıkları dikkate alınarak yapılan hesaplama aynı dönemde memurun yaşadığı gerçek enflasyonun yüzde 6.44 olduğunu ortaya koydu. Bu da ilk 6 ayda memura ödenecek enflasyon farkının memurun gerçek enflasyon kaybını karşılamayacağı anlamına geliyor.