Okullar, 9 Eylül’de açılıyor. Eğitim İş Sendikası Genel Merkezi, her yıl olduğu gibi bu yıl da okullarda zorunlu eğitim gereçleri olan 124 ayrı zorunlu ihtiyacın gerçek fiyatlarını, sosyo ekonomik düzeyleri farklı 3 ayrı ekonomik bölgede geçmiş yıllarla karşılaştırmalı olarak kalem kalem inceledi. Eğitim-İş araştırmayı sosyo-ekonomik düzeyleri farklı üç bölgede 124 ayrı kalemde yaptı.

LİSELER ARTIŞTA ZİRVEDE

Orhan Yıldırım


Servis, ayakkabı, kıyafet ve kırtasiye giderleri bir önceki yıl ilköğretimde bin 198 TL tutarken bu yıl yüzde 15 artışla bin 813 TL’ye çıktı. Liselerin eğitim maliyeti artış oranı ise yüzde 17 olarak gerçekleşti. Bir lise öğrencisinin okula gidebilmesi için sadece araç-gereç ihtiyacını karşılayabilmek için bile 2 bin 144 TL’ye ihtiyacı var. En zengin yüzde 20’lik dilim ile en yoksul yüzde 20’lik dilimde bulunan ailelerin eğitime ayırdıkları pay 2017 yılında 23 katlık bir fark bulunurken, 2018 yılında bu fark 32 kat oldu.  2018 yılında aileler eğitime toplam 24 milyar 157 milyon lira harcama yaparken 2019 yılında bu rakam 28 milyar 956 milyon liraya yükselirken, 2019-2020 eğitim yılında maliyetlerinin yüzde 20’lik artışla 35 milyar TL’yi bulması bekleniyor. Eğitim İş Genel Başkanı Orhan Yıldırım, raporu şöyle değerlendirdi:

“Eğitim harcamaları 2017 yılında yüzde 9.8 artarak 176 milyar 452 milyon TL oldu. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2017 verilerine göre eğitim harcamaları 2017 yılında 2016 yılına göre yüzde 9.8 artarak 176 milyar 452 milyon TL. 2017 yılında bir önceki yıla göre eğitim harcamalarının en çok arttığı eğitim düzeyleri; yüzde 19 ile ortaöğretim, yüzde 16.1 ile okul öncesi oldu. Bu yıl ise en çok artış yüzde 17.01 ile lisede oldu. 2020 lira asgari ücretle yaşamını devam ettiren bir aile, ilkokula başlayan çocuğu için bir aylık maaşını, memur ise maaşının yarısından fazlasını okula başlama gideri olarak kullanıyor. Yetmiyor. Çünkü tüm kalemler tek tek hesaplandığında liseye çocuğu giden bir asgari ücretlinin maaşı yine de eksik kalıyor. Tüm eğitim kademelerindeki ortalama artış ise yüzde 14.93 oldu. Sosyal devlet zorunlu eğitim kapsamındaki öğrencilerin tüm giderlerini karşılamalı, okulların açılışı anne-babalar için kabus ayı olmamalıdır.”


EĞİTİME AYRILAN PARA GERİLİYOR


Eğitim İş’in hazırladığı rapora göre, eğitim harcamasının GSYH içindeki payı geriliyor. Eğitim harcamalarının GSYH içindeki payı 2016 yılında yüzde 6.2 iken, 2017 yılında yüzde 5.7 oldu. En zengin yüzde 20’lik dilim ile en yoksul yüzde 20’lik dilimde bulunan ailelerin eğitime ayırdıkları pay 2017 yılında 23 katlık bir fark bulunurken, 2018 yılında bu fark 32 kat oldu. 2017’ye göre 2018’de ailelerin eğitime yaptığı harcamanın yüzde 19,86 oranında arttı. Geçen yıla göre hane halkı ve özel tüzel kişiliklerin harcamaları artarken devlet harcamaları azaldı. Hane halkı harcaması yüzde 18.79’dan yüzde 19’a, özel tüzel kişiliklerin harcaması yüzde 6.85’ten yüzde 13’e çıktı. Devletin yaptığı eğitim harcamalarının yüzde 74.36’dan yüzde 68’e düşmesi dikkat çekti.