Kongre kapsamında düzenlenen basın toplantısına TEMD Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Füsun SAYGILI, TEMD Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Ayşegül ATMACA, TEMD Genel Sekreteri Prof. Dr. Reyhan ERSOY, TEMD Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Nuri ÇAKIR, TEMD Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Alper SÖNMEZ, TEMD Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Erol BOLU kongrede öne çıkan bilimsel ve güncel konularından olan; Türkiye’nin Büyüyen
Sorunu : Obezite, Vücut Geliştirmede Bilinçsiz Steroid (Anabolizan) Kullanımı, Andropozda Steroid Kullanımı, Gebelikte Diyabet, Haşimato, D Vitamini, TEMD Çalışması ne diyor? gibi başlıklarda önemli bilgiler aktardılar.
Son yıllarda adını sıkça duyduğumuz, 'anabolik steroidlerin' kullanımı ile ilgili açıklamalar yapan TEMD Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Erol Bolu, bu ürünlerin kullanımına bağlı ortaya çıkabilecek sorunlara değindi. Anabolik steroidlerin denetimli bir şekilde tıbbi uygulamalarda kullanıldığını belitten Bolu, bilinçsiz bir şekilde kullanımının derhal önüne geçilmesi gerektiğinin altını çizdi. İşte Bolu'nun basın toplantısında aktardıkları...
REÇETESİZ OLARAK ALINABİLİYOR!
“Yanlış Anabolik Steroid Uygulamaları’’ sağlık açısından potansiyel olarak zararlı olabilecek performans artırma kapasitesine sahip olan madde veya metod olarak tanımlanır. Bu maddeler halen biz endokrinoloji ve metabolizma hastalıkları uzmanları ve diğer bazı branşlardaki hekim arkadaşlarımızca tıbbi gerekçeler ile denetimli olarak kullanılmaktadır. Bir başka açıdan bu ilaç ve ilaç benzeri destek ürünleri reçetesiz olarak kolay kas gelişimi ve
performans artırıcı olarak bilinçsiz ve yetkisiz kişilerce özellikle adolesan dönemdeki gençlere önerilmekte ve kullanımı teşvik edilmektedir.
Anabolik steroidler erkeklik hormonuyla ilişkili steroid hormon sınıfıdır. Protein sentezini artırıp kaslarda büyüme sağlar. Erkeksi özelliklerin gelişmesi ve devamı ile ilgilidir. Hem medikal hem de sporda performans artışı amacıyla kullanımı vardır. Anabolik etkiler doz bağımlıdır. Esas olarak testislerde ve az miktarda adrenal glandda üretilir.
Steroid hormonlar 2 tip etki gösterir:
1. Anabolik etkiler: Protein sentezi, artmış kas kitlesi, artmış güç ve artmış performans ile ilgilidir. Anabolik etki hücre büyümesini uyarır. Protein sentezi, iştah, kemik yenilenmesi ve büyümesi ve kırmızı kan hücrelerinin üretimini artırır. Kas liflerinin boyutunu artırır (hipertrofi); bu şekilde kas kitlesi ile gücü artar. Kastaki yağ miktarını azaltır. Anabolik
steroidlerin kas kitlesi üzerine olan etkileri en az iki yoldan olmaktadır: Protein üretimini artırarak ve kortizolun etkisini bloke edip iyileşme zamanını kısaltarak (kas yıkımını azaltır).
2. Androjenik Etkiler: Erkeksel özelliklerin gelişimi ve devamı, pubik, çene, dudak üstü, göğüs kıllarının büyümesinin artışı, ses kalitesinin değişimi, libido artışı, klitoris büyümesi, doğal seks hormonlarının baskılanması olarak sıralanabilir.
ÖLÜM RİSKİNİ ARTIRIYOR!
Kronik anabolik steroid kullananlardaki mortalite riskinin kullanmayanlara göre 4.6 kat daha yüksek olduğu bildirilmiştir.
Kardiyovasküler Yan Etkileri: Çoğu yan etkiler doz bağımlıdır. Kan basıncı artışı (en yaygın), LDL kolesterol artışı ve HDL kolesterol düşüşü, KV hastalık ve koroner arter hastalığı riski artışı, aritmiler, kalp krizi (kronik kullanımda) bilinen KV yan etkilerdir. Diğer yan etkiler: Erken kellik gelişiminin hızlanması, akne (yağ bezlerini uyarır),karaciğer hasarı ve kanseri (özellikle oral anabolik steroidler), tendon rüptürünün anabolik steroidlerle ilişkisi olduğusaptanmıştır. Sert ve daha az elastik tendonların gelişimine yol açar. Anabolik steroidler muhtemelen tendonlarda yapısal ve biyokimyasal değişimlere yol açar. Olasılıkla tendon hızlı cevap veremediği için zayıf kalır.
Jinekomasti-Erkeklerde meme dokusunun büyümesi: Testosteronun aromataz enzimiyle östrojene dönmesi sonucu gelişir, geçici infertilite (sperm üretiminde azalma) ve testiküler atrofi, doğal testosteron düzeylerindeki azalmaya bağlı gelişir.
Kadında ise; vücut kıllarında artış, erkek tipi kellik, ses kalınlaşması (geçici), klitoromegali (geçici), menstrüel sikluste geçici bozulma ve gebelikte fetal gelişimin etkilenmesi şeklinde gelişir. Davranışsal yan etkiler olarak; ruhsal dalgalanmalar, agresyon (kolay parlama), mani, depresyon, çekilme etkileri ve bağımlılık gözlenebilir. Psikolojik etkiler olarak ise; Öfori, motivasyonel enerji, agresyon ve libido artışı sıralanabilir.
"KONTROLSÜZ KULLANIMINA ENGEL OLMALIYIZ"
Eğitimle dopingin zararlarının öğretilmesi en başta yapılması gerekendir. Çocuklarımızın ve gençlerimizin bu tedavi ajanlarını vücut geliştirme boy uzatma gibi gerekçeler ile kontrolsüz kullanımına engel olmalıyız. İnternet ve bazı magazin bilgileri toplumu yanlış yönlendirmektedir. Bu hatalı ve eksik bilgilerden toplumu korumak giderek zorlaşmaktadır. Bu konu hakkında kamunun aydınlatılması için Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları uzmanlarına basında daha fazla yer verilmelidir. Ayrıca bu ilaçların reçetesiz verilmesinin mutlaka önüne geçilmelidir.
sozcu.com.tr'nin sorularını yanıtlayan Prof. Dr. Erol Bolu, son dönemde gelişme çağındaki çocukların protein tozu kullanımında bir artış yaşandığını ve anne-babaların bu konuda şikayetçi olduklarını dile getirdi. Bolu, bu ürünlerin ilk kullanıldığı yıllarda bir sorun gelişmediğini ama ilerleyen dönemlerde birçok sağlık problemini ortaya çıktığını vurguladı:
Buradaki en önemli sorun, bu tür ürünlerin gıda statüsünde alınması. Çünkü gıda statüsünde alındığında Sağlık Bakanlığı bu konuda hiçbir yaptırım yapamıyor.
Ayrıca bu ürünlerle ilgili şöyle bir durum var; düşünün ki bir kişi A firmasının, bir kişi B firmasının diğeri de C firmasının protein tozunu kullanıyor. Üçü de aynı egzersizi yapıyorlar, fakat B ve C kullananlarda nasıl oluyorsa kas gelişimi daha iyi. Buradaki ana soru şu "Bu protein tozlarında içinde anabolik steroidler var mı?" Dünyanın genel düşüncesi şöyle; steroid basamağını bilemeyeceğimiz steroidler var. Nitekim doping sorunu olarak baktığımızda maalesef steroid labrotuvarlarında çalışan bilim insanlarının daha sonra ilerleyen dönemlerde bu işlerle uğraştıkları görülmüş. Neredeyse kimyasal olarak en sık üretilen şeylerin başında steroidler geliyor. Her gün yeni bir molekül çıkartıyorlar ve bu yeni molekülleri tanımlamak için doping ünitelerinin, gıda-tarımla uğraşan ünitelerin kendini sürekli geliştirmesi lazım ve bu mümkün değil. Bizde de benzer sorunlar olduğunu düşünüyorum ama ne olursa olsun her kullanılan supplementin içeriğinin çok iyi irdelenmesi ve sonra da bu içeriklerin içinde kişi için olumsuz olabilecek noktaların ortaya çıkarılması lazım. Ne yazık ki toplum bunu duymak ve buna inanmak istemiyor ama seneler sonra bunların sağlık sorunlarıyla mutlaka yüzleşeceğiz ve hatta yüzleşmeye başlıyoruz. Ne yazık ki bu kişilerde ilerisi ile ilgili kaygı ve endişeleri yok. Bu uyarıları yaptığımızda da tepki alıyoruz. Yine de bunu söylemeye devam edeceğiz çünkü bizim kamusal görevimiz insanları ikaz etmek.
Ben hastalarımı spor salonuna yönlendirmiyorum. Onun yerine yürüyüşü ve basit fizik egzersizleri öneriyorum. Kas yapmak isteyenlere de beslenme uzmanlarından destek almalarını öneriyorum ama orada da aynı sorunla karşılaşıyorlar ne yazık ki. Bu piyasada da reklam ve aldatıcı vaatler var. Dikkatli olmakta fayda var.
