Yeni Ekonomi Programı açıklandı: Büyüme tahmini düşürüldü

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, Yeni Ekonomi Programı'nı açıkladı. Albayrak Türkiye ekonomisinin 2020 büyüme tahminini, pandeminin de etkisiyle yüzde 5'ten yüzde 0,3'e düştüğünü açıkladı.



Bakan Albayrak ekonomide yeni yaklaşımın isminin 'yeni normal' olacağını vurgularken şu ifadeleri kullandı: Yeni normalden kastımız ne? Dünyada sosyal ekonomik hayatın işleyişi değişime uğradı. Ekonomideki iş yapış biçimleri yeniden şekillendi. Ekonominin gereken uyumu sağlayabilmesi için hizmetlerin hayatın her alanına temas etmesi yanında, bir zorunluluk olarak karşımıza çıktı. Bu zorunluluklara en doğru yanıtını vermek ve modellerin yaygınlaşması ile yeni normale uyum sağlamak ikinci hedefimiz olacak. Üçüncü temamız yeni ekonomi. İhracata dayalı ve kapsayıcı bir kalkınma modeli.

Bakan Albayrak yaptığı giriş konuşmasının ardından işsizlik, büyüme ve enflasyona ilişkin yeni ekonomik tahminleri sıralamaya başladı.

İŞSİZLİK

Bakan Albayrak 2020 yılı sonunda işsizliğin yüzde 13,8 olacağını tahmin ettiklerini belirtti. Bir önceki dönemde 2020 sonu için işsizlik tahmini yüzde 11,8 idi. 2021 yılında işsizliğin 10,6 olması bekleniyordu şimdi ise tahmin yüzde 12,9 olarak güncellendi.

ENFLASYON

Bir önceki sunumda yüzde 8 olarak açıklanan 2020 yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 10,5'e yükseldi. 2021 beklentisi yüzde 6'dan 8'e, 2022 beklentisi yüzde 4,9'dan yüzde 6'ya çıkarken, 2023 yıl sonu beklentisi yüzde 4,9 olarak açıklandı.

BÜYÜME

İkinci YEP'te yüzde 5 olarak açıklanan 2020 yıl sonu büyüme beklentisi bugünkü sunumda yüzde 0.3 olarak revize edildi. 2021 yıl sonu büyüme beklentisi yüzde 5'ten yüzde 5.8'e çıkarken, 2022 yıl sonu büyüme beklentisi değişmeyerek yüzde 5 oranında sabit bırakıldı. 2023 yıl sonu büyüme beklentisi ise yüzde 5 olarak açıklandı.

KUR TAHMİNİ

Milli gelir hesabı üzerinden dolar kurunda yapılan revizeler ise şöyle gerçekleşti.

DEMİREL: BEKLENTİLER VERİLER İLE UYUŞMUYOR

Sozcu.com.tr'ye konuşan Yalova Üniversitesi’nden Doç Dr. Baki Demirel Yeni Ekonomi Programı’na ilişkin sorularını üç başlık altında topladı.

Demirel ilk olarak programda yer aldığı gibi 2021 yılında hızlı bir şekilde ekonominin toparlanacağı beklentisinin veriler ile uyuşmadığını ifade ediyor.



İhracata dayalı büyüme modeli için en büyük ihracat partnerimiz Euro Bölgesi’nin ayağa kalkması gerektiğini ifade eden Demirel, “Euro Bölgesi önemli partner ama ihracata dayalı büyüme modelinde artık yavaş ve durgun büyüme sesleri yükseliyor” ifadelerini kullandı.

Programda bahsedilen esnek iş gücü modelinin ayrıntılarının da iyi kavranması gerektiğini anlatan Demirel, “Esnek çalışma modeli ücretler üzerine baskı yaratacaksa istikrarlı bir büyümeden söz edemeyeceğiz” diyor. Genç çalışanların ve 50 yaş üstü personelin işten daha kolay çıkarılmasını sağlayan istihdam planları geçmişte oldukça tartışılmıştı.

Demirel programdaki en pozitif noktanın ise kamu yatırımlarının artırılması olduğunu anlattı. Demirel, "Kamunun harcamaları daha çok kamu yatırımı biçiminde planlanmasının tasarrufları da artıracağını düşünüyorum. Özellikle özel sektörün çekingen kaldığı alanlarda kamu yatırımı planlaması çok doğru bir strateji bana göre" ifadelerini kullandı.

DEMİRTAŞ: BAŞARILI OLARAK KABUL EDİLECEKTİR

Ata Yatırım Genel Müdür Yardımcısı Cemal Demirtaş yeni programı sozcu.com.tr'ye değerlendirdi.

İlk bakışta yeni ekonomi programının hedeflerinin iyimser fakat zor ulaşılabilir hedefler olduğunu söyleyen Cemal Demirtaş, "Covid-19’un olumsuz etkilerine rağmen, 2020’de baz senaryoda %0.3 büyüme, kötümser senaryoda da %1.5 daralma öngörülüyor. 2021 yılında ise %5.8 büyüme ve %8 enflasyon öngörüsüyle ekonominin ivme kazanması bekleniyor. 2021 yılı beklentileri de iyimser görünüyor fakat Covid-19 etkilerinin azalmasıyla birlikte ulaşılabilir.

Son dönemde TL’deki değer kayıplarına rağmen, enflasyon bu yıl sonunda %10.5 öngörülüyor. Kur baskısına rağmen, bu hedefe de ulaşılması başarılı olarak kabul edilebilecektir.  Ekonomi programının hedeflerine ulaşmasında, fiyat ve kur istikrarının sağlanması ve güven ortamının tesis edilmesi belirleyici olacaktır." açıklamasında bulundu.

ERKAN: KAPANMA ETKİSİ BEKLENMEMEKTEDİR

Tera Yatırım Ekonomisti Enver Erkan ise genel hatlarıyla piyasanın öngördüğü seviyelere yakın bir şekilde revizyonların oluşturulduğunu belirtti.

"Tahminlerin rasyonel temeller üzerine oturtulması, belirsizlikler için alternatif senaryo oluşturulması, geniş dönemde yapısal dönüşüm vurgusu YEP açısından öne çıkan ayrıntılardır." diyen Erkan, "Salgın halen ekonomi açısından önemli bir belirsizlik unsuru olmakla beraber, ikinci / üçüncü dalgalar şok etkisinin biraz daha hafif kalacağı, ekonomik hayatın daha yumuşak adaptasyon geçirebileceği bir zemine oturtulmaya çalışılacaktır. Bu yüzden lokal ekonomi veya küresel ekonomi bazında tamamen kapanma etkisi beklenmemektedir. Ekonomide yapısal dönüşüm açısından dolarizasyon etkisinin azaltılması, bu yüzden de ithalat talebinin azaltılması, bunun için ithal ikamesinin yapılması ve ithal girdi bağımlılığının azaltılması bir gereklilik olarak öne çıkıyor." ifadelerini kullandı.