Türkiye’de turizm sektörüne Mansimov ile giren Azerbaycanlı yatırımcı Khalilov’un “Hilton Türkbükü” otelinin Turizm Bakanı Ersoy’a satışına verilen jet onay, akla Doğuş ile pazarlığın arka planını getiriyor

Katar Yatırım Ajansı, İstinye Park’ta Doğuş hisselerini alır almaz;  Azerbaycan kökenli Rus iş adamı İskender Khalilov’un “Bodrum Hilton Türkbükü Resort&SPA” otelini, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un ETS Ersoy Otelcilik firmasına sattığı haberinin internet sitelerine düşmesi bir oldu...

İki olay arasında bir bağlantı var mı diye soracaksınız; yok diyemiyorum.

★★★

Rekabet Kurumu hemen onay veriyor, haber hemen servis ediliyor. Dikkat çekici bir hız... Önceki gün internet sitelerinde yer alan haber şuydu:

“Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un sahibi olduğu Ersoy Otelcilik, Bodrum Hilton Türkbükü’nü satın aldı.

Azerbaycan merkezli ISR Holding’e bağlı ISR Turizm’i satın alan şirket, böylelikle Bodrum Türkbükü’nün de yeni sahibi oldu.

Rekabet Kurumu’na satın almaya yönelik yapılan başvurudan izin de çıktı. Rekabet Kurumu son toplantısında ISR Turizm İşletmeleri ve Ticaret A.Ş.’nin tek kontrolünün Ersoy Otelcilik tarafından devralınması işlemine izin verdi.”



Rekabet Kurumu’nun onayladığı bir satışı kim geri çevirebilir? Ya da neden taraflar vazgeçer?

Bu soruların yanıtları bende yok. Hepiniz gibi ülkenin idare ediliş şeklinden bazı çıkarsamalar yapabilirim o kadar!

★★★

Bu oteli isteyen çok oldu... Son düzlükte Doğuş Grubu’nun da alıcı olarak adı geçirildi.

İnanması kolay olmayan bir iddia...

Varlık satışı süren Doğuş, bankalarla 6.5 milyar dolar kredi borcunu yapılandırmaya çalışıyor.

Katar’a hisse satışından gelen 680 milyon dolar, hüp diye alacaklı bankalara gidecek...

Eski DYP Genel Başkanı Mehmet Ağar’ın Şahenk ile iş ve aile dostluğu, Hilton Türkbükü anahtarını açabilir miydi?

Bu soruya yanıt ararken Khalilov ile maziye bakmak gerek.



ISR Holding Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Zafer Tangil, 22 Ekim 2010 tarihinde verdiği bir demeçte, Azerbaycan kökenli Türk vatandaşı Mübariz Mansimov Gurbanoğlu ile ISR Holding Başkanı Khalilov’un ortaklığını anlatıyor.

Hilton Türkbükü Genel Müdürü Tangil, bir dönem Azerbaycan-Türkiye İş adamları Birliği’nin (ATİB) Başkanlığı’nı da yürütmüştü.

★★★

Khalilov-Gurbanoğlu ortaklığı, terörün hedefi olan eski HSBC binasını alarak 2011 yılında The İstanbul Edition Hotel’e dönüştürmüşlerdi.

Aynı yıl Mansimov Gurbanoğlu, Yalıkavak Marina’yı da Cefi Kamhi’den satın almıştı.

★★★

Mega yatların Yalıkavak Marina’ya gelmesiyle Bodrum turizmde zenginler liginde görünür olmaya başladı.

Doğuş Grubu, eğlence ve restoran markalarını marinaya taşıdı.  Marina’nın CEO koltuğuna Ağar’ın oğlu ve AKP milletvekili Tolga Ağar oturdu.

★★★

Son yıllarda Ağar ile Mansimov’un arası açıldı. Yalıkavak Marina Azerbaycan’ın da, Türkiye’nin de enerji devlerinden Socar’a geçti.

150 milyon dolar yatırımla Türkiye’ye gelen Marriot bünyesindeki İstanbul Edition, 2017 yılında Hyatt Centric markasına geçti.

Hyatt markasını İstanbul’a ilk olarak Doğuş Grubu getirmişti...



FETÖ bağlantıları soruşturulan Mansimov, 17 Mart 2020 günü tutuklandı.

Bundan 2 ay sonra gemilerle petrol taşımacılığı yapan şirketi Palmali iflas etti.

Mansimov’un ortağı olduğu söylenen Noil Energy Yönetim Kurulu Başkanı Levon Termendzhyan da ABD Maliyesi’ni dolandırmakla suçlanıp ülkesinde tutuklandı.

Azerbaycan bacağında karışan işleri toparlamak gerekti.

★★★

Bankaların portföyünde 60 otel birikmişken, “acil satılması gereken” bu Hilton Türkbükü’nü satın alacak babayiğit kim olabilirdi?

Hemen cevap verebilirim... Katar’ı geçin... İkinci alternatifim Mehmet Nuri Ersoy...

Hem “turizm” baba mesleği, Voyage Torba ve Türkbükü, Maxx Royal Belek gibi ünlü otel markaları iş yapıyor.

ETS Tur ve Didimtur’un yanı sıra; jetset, ucuzabilet, otelpuan ve odamax gibi online ticaret sitelerini kurarak 21. yüzyılın dijitalleşen turizm akımına ilk uyum sağlayanlardan...

Oteli yönetir... Ele gitmez... Devletle-mafyayla kavgalı gürültülü işlere bulaşmaz.

Muhtemelen Maxx Royal adını vereceği Göltürkbükü’ndeki otelin 115 dönümlük arazisinde yeni yapılaşma yapmaz, doğayı da korursa bize de hayırlı olsun demek düşer.

Otellerin değerini düşürmeyin!

Turizm sektörünün kredi stoku 16 milyar dolara ulaştı.

2033 yılı hedefi, 104 milyon turist ve 120 milyar dolar turizm geliri olan bir sektöre, çok daha kapsamlı çıkış yolu reçetesi arandığı açık.

★★★

Akdeniz Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği (AKTOB) tarafından, Denizbank ana sponsorluğunda 26 Kasım’da düzenlenen “10. Uluslararası Resort Turizm Kongresi” Covid-19 etkileri ile sektörün geleceğine odaklandı.

★★★

Kongredeki sunumunda; “3 milyar dolar kredi ile direkt katkıyla turizmde en büyük banka” olduklarını söyleyen Denizbank Genel Müdürü Hakan Ateş, desteklerini anlatıyor:

“Sadece büyük firmalara değil, KOBİ sınıfına giren küçük otellere, restoranlara, işletmecilere ve sektörün tedarikçilerine de destek oluyoruz. Düşük maliyetli Exim kredilerine aracılık ediyoruz. KGF’nin 5.8 milyar TL turizm sektörüne sağladığı desteğinde DenizBank yüzde 21 pay aldı. Pandemi sürecinde 6 milyar TL turizm kredimizi yapılandırdık.”

★★★

“2021’den umutluyum, 2022’de de turizmin uçacağı bir yıl olacağını bekliyoruz” diyerek konuşmasını tamamlıyor.

★★★

Sektörde özgül ağırlığı yüksek bir bankanın genel müdürü olarak Ateş’in, aynı konuşmada geçen tek bir “istirhamı” vardı.

Onu da konuşmasında şöyle dile getirdi:

“2018’de, 2019’da ve 2020’nin bugününe kadar 22 otel satışına şahit oldum. Ve bunların tamamı bizim dolaylı aracılık ettiğimiz ve satıcının da rızasıyla... 22 otelin ortalama ekspertiz değeri ile satış değeri farkı 2 katından fazla. Bunun dikkate alınmasını istirham ediyorum.”

★★★

Sektörde “el değiştirme”, “birleşme” ya da “icra-haciz” yoluyla varlık hareketliliği yaşanıyor.

Bankaların otel/turistik arazi “icra” süreçleri malum; 27 Kasım tarihli yazımda Ateş’e atfen kullandığım “icra” ifadesine şu itiraz geldi:

“Hakan Ateş’in ‘icradan satışa tanık olmak’ anlamına gelebilecek hiçbir ifadesi bulunmamaktadır. Bahsedilen satışların tamamı, sektör paydaşları ile olan yakınlığımız dolayısıyla tanık olduğumuz, bazıları da müşterimiz olan satıcıların kendi rızası ile gerçekleşmiş el değiştirmelerdir.’

★★★

Alıcı ve satıcı arasında “dolaylı aracılık” diye bir finansal model varsa, şahsen bilmiyorum.

Şirket değerleme müzakereleri, “yatırım danışmanlığı-denetim şirketlerinin” ana konularının biri.

Ateş’in “satış değeri ile ekspertiz değeri arasında oluşan 2 kat fark” sözleri, bu şirketlerin de dikkatini çekmeli.

İddia edildiği gibi salt inşaat maliyet değerleri üzerinden otel değerlemesi yapılıyorlarsa, sektörün vay haline...