ATIKLARIN YOLCULUĞU KAYIT ALTINDA
Karadeniz'i tehdit eden deniz çöplerinin tespit edilerek, azaltmasının ve farkındalık oluşturulmasının amaçlandığı çalışmada, denizdeki atıkların yüzde 80lik kısmının plastik olduğu belirlendi. Çöplerin dereler yoluyla taşınıp, kıyılara ulaşması üzerine model çalışması da yapıldı. Yaylaya atılan ve dereye ulaştıktan sonra akıntılarla taşınıp, Karadenize ulaşan atıkların kilometrelerce süren yolculuğunun kayıt altına alındığı görsel hazırlandı. Görüntülerde, yaylaya atılan pet şişe rüzgarla dereye savruluyor ardından akıntıyla sürükleniyor. Derede diğer çöplerle birleşen pet şişe de denize sürükleniyor.
500 METREKAREDE 2 BİN 500 ATIK
Proje koordinatörü olan KTÜ Sürmene Deniz Bilimleri Fakültesi öğretim üyesi Doç. Dr. Coşkun Erüz, projeyle akarsu havzası, kıyılar ve deniz dibindeki kirliliği incelediklerini söyleyerek, Atıkların akıntıyla birlikte taşınıp birikmesi konusunda ayrıca bir de modelleme çalışması yürütüyoruz. LitOuter projesi kapsamında, çalışma alanımız olan Trabzonda Sürmene ve Of deresi ile kıyılarını, sahil ve plajlarını pilot alan olarak seçtik ve dere kenarları ile deniz kıyılarındaki katı atık yükünün ne olduğunu tespit etmeye çalıştık. Hem dere kenarları ve deniz kıyılarında 500er metrekarelik alanlarda yaptığımız çalışmalarda 2 bin 500 civarında ve yüzde 80i plastik olmak üzere katı atık kirliliğinin olduğunu gördük dedi.
'ATIKLAR DERELERLE KARADENİZ'E GELİYOR'
Katı atıkların düzenli toplanıp, bertaraf edilmesine rağmen son çalışmalarda ciddi miktarda atık yükü görüldüğünü belirten Doç. Dr. Erüz, Bu bize şunu gösterdi; aslında kurulmuş, geri dönüşüm sistemi var ama insan olarak demek ki biz bu atıkların geri dönüştürülmesi, ortadan kaldırılması noktasında biraz duyarsızız, bilinç eksikliğimiz var. Halk bunu doğaya ve ormandan, yayladan, meradan, yol kenarından bir şekilde bu atık köyden dereye iniyor; dereden taşınarak Karadenize geliyor ve kıyılara, plajlara vuruyor. Covid-19a karşı medikal amaçlı kullanmış olduğumuz maske ve kolonya, dezenfektan, yüz perdesi gibi hijyen malzemelerinin doğada ciddi şekilde görülmeye başladığını ve doğaya karıştığını görüyoruz. Tıbbi ve diğer atıklar aslında en tehlikeli atıklar. Hastalık edebilen atıklar olduğu için bunların bertaraf edilmesi gerekirken doğada bizim katı atıkların yüzde 5ini oluşturmaya başladığını, yaklaşık 500 metrekarede 125 tane maskenin varlığını gördük. Bu da çok büyük bir rakam diye konuştu.
DÜNYADA 1,6 MİLYAR TON MASKE DENİZLERDE YÜZÜYOR
Pandemide kullanımı artan maskelerin tıbbi atık olduğunu ve çevreye atıldığında hayvanlar tarafından yiyecek sanılıp tüketildiğini aktaran Doç. Dr. Erüz, Dünyada şu an 1,6 milyar civarında maskenin denizlerde serbestçe yüzdüğünü, bunun da 4 ile 6 bin ton civarında bir rakam olduğunu, plastik türevli maskelerin de yok olma sürecinin 450 yıl olduğunu biliyoruz. Yapacağımız her atık, bir önceki yılın üzerine birikecek. Bunlar bakteri ve mantar taşıdıkları için birinci derecede tehlikeli bir kirletici. Doğaya karıştıktan sonra kendi üzerinde biriken organizmalarla birlikte deniz canlıları ve karasal canlılar bunu besin zannediyor. Kaplumbağa bunları denizanası gibi algılayıp yiyor. Bu kez de fiziksel kirletici olmasının dışında kendisi kimyasal kirletici olarak canlının bünyesine geçiyor. Karadenizin tamamında bu kirlilik söz konusu. Her kişi 1 tane maske kullansa Türkiyedeki 83 milyon insan için 32 milyar maske üretiliyor. Bunun yüzde 5i bile doğaya karışsa milyonlarca atık demektir; korkunç bir seviye. Kesinlikle çok ciddi önlem almamız gerekiyor dedi.
[old_news_related_template title="Arap turistler Karadeniz'e veda etmeye başladı" desc="Trabzon Havalimanı'nın 1 Temmuz’daki normalleşmenin ardından son yılların en hareketli günlerini yaşarken, Arap turistler bugünlerde okul sezonu nedeniyle yavaş yavaş Trabzon’dan ayrılmaya başladı." image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2021/09/02/iecrop/66832e34f1fb0889f19be652ca224fe5_16_9_1630574933.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/hayatim/seyahat/arap-turistler-karadenize-veda-etmeye-basladi/"]
[old_news_related_template title="Batı Karadeniz'de endişe yaratan görüntü" desc="Batı Karadeniz'de meydana gelen sel felaketlerinde dere kenarlarına yapılan orman depolarında istiflenmiş tomrukların taşkınla birlikte kent merkezlerindeki köprüleri tıkayarak felaketin boyutunu artırması, gözleri dere kenarlarındaki orman depolarına çevirdi." image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2021/08/18/iecrop/1f37c6fcdb83dca62ab6701e8e03ca62_16_9_1629285005.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2021/gundem/bati-karadenizde-endise-yaratan-goruntu-6600146/"]
