Ciddi ciddi başarı olarak görmeleri ürkütüyor beni... Neyi? Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı Mahmut Gürcan, “Kur Korumalı TL Mevduat hesabında cuma akşamı itibarıyla 349 milyar liralık bir bakiye oluştu” dedi.

Bu kadar mı görmekten acizler geleceği? İlmek ilmek örülen şaşalı bir batış hikâyesine giderken ülke bu sevinç niye?

★★★

Kur korumalı mevduat opsiyonlu faiz artışıdır. Hem de belirleyemediğin, hesaplayamayacağın bir faiz artışı... İş kontrolden çıkarsa Merkez Bankası kendi inisiyatifinde ve ucu belli olmayan bir faturanın altında kalacaktır.

Neye güveniyorlar? Kaçacak yabancı yatırımcı kalmaması ve içerideki paranın süresiz kontrol edilebileceğinin sanılması. Dolar artmaya mı başladı, en kötü artırır tekrar munzam karşılıklarını... Al sana dövize müdahale edecek kaynak yaratıldı. Nereye kadar sürer bu avuç içi kadar mutluluk?

★★★

Bireysel yatırımcı yetmedi, kurumsal yatırımcı da sisteme dahil edildi. Pek bir talep gelmeyince vergi sopası gösterildi. Şirketler vergi istisnasından yararlanmak için topa girdi.

Az buz da değil... Diyelim ki şirketin bankada 500 bin doları var. Dolar birkaç ay içerisinde fırlayınca duran para 31.12.2021 tarihi itibarıyla ortalama 2 milyon lira kâr yazar.

Bunun yüzde 25’i vergiye kaysa, 500 bin lira ödeme çıkar. Şirketler bu kur farkı kazançlarının vergisinden kurtulmak için bu sisteme geçti. Hesap yapmayı bilen kim olsa geçerdi!

Anlaşılacağı üzere kur korumalı mevduatın önemli bir kısmı sistemi iyi bulduğu ya da Türk Lirası’na güvendiği için değil daha az vergi ödemek için dahil oldu.

Yani hem devletin vergi gelirleri düştü hem de bu açığı kapatmak için vatandaşın vergileri hedefe konuldu.

Diğer yandan bu kadar yüksek hacimli kur korumalı mevduat yapıldığı halde doların aşağıları denememesi... Olduğu yerde sayması... Nedir bunun anlamı?

★★★

Şirketler altı ay sonra tekrar dövize dönmeye karar verirlerse ne olacak? Açıklanan paranın çok büyük kısmı Türk Lirası mevduattan dolar korumalı mevduata geçenler... Hali hazırda lira hesaplarında durmakta olan mevduata boş yere devlet kur garantisi verildi.

Oldu da dolar arttı... Aradaki farkı devlet nasıl ödeyecek? Bir zahmet bu senaryoyu da anlatsalar... Para basacaklar. Enflasyon yaratacaklar. Dibin dibini gösterecekler. Dış mihrakları suçlayacaklar.

★★★

Sahi faydası ne oldu? Türkiye’nin kredi notu düşürüldü. Toplam dış borçlar arttı, faizler yükseldi. İflas risk puanımız fırladı. Tüketici güven endeksi çöktü. İşsizlik kaçınılmaz artacak. Enflasyon oranları malumunuz... Ortalama kişi başı milli gelir artık Afrika ülkelerinden hallice...

Sorarlarsa, bak dolar 2 aydır aynı yerde, deyip seviniriz. Kimimiz saraylarda sefa süreriz, kimimiz kürek çekeriz ama lafa gelince hepimiz aynı gemideyiz.