Edirne'de İdare Mahkemesi'nin Lalapaşa ilçesine bağlı Vaysal köyünde tamamı ormana ve su kaynaklarına 400 metre mesafede yapılmak istenen yeni kalker ocağı ve kırma eleme tesisi için verilen 'Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) gerekli değildir' kararının iptaline yönelik kararı, Danıştay 4'üncü dairesi de onadı.
TEMYİZ TALEBİNE RET
Lalapaşa ilçesinde Vaysal ve Hacıdanişment köyleri arasında bulunan kalker ocağını işleten firmanın kırma eleme tesisinin kapasitesini arttırması için Edirne Valiliği, 2023 yılında ÇED olumlu kararı verdi. Karar üzerine Vaysal Tarımsal Kalkınma Kooperatifinin ÇED olumlu kararının iptaline yönelik açtığı davada Edirne İdare Mahkemesi, kararı iptal etti. Gelişme sonrası firmanın aynı bölgede ormana ve su kaynaklarına 400 metre mesafedeki alana yeni kalker ocağı ve kırma eleme tesisi yapmak istedi.
Proje için Edirne Valiliği'nce verilen 'ÇED gerekli değildir' kararı, köylülerin açtığı dava sonucu 3 Ekim'de Edirne İdare Mahkemesi'nce reddedildi. Firmanın temyize gittiği iptal kararını görüşen Danıştay 4'üncü Dairesi, temyiz talebini reddedip, İdare Mahkemesi'ni haklı buldu ve iptal kararını onadı.
"HUKUKA VE BİLİME AYKIRI"
Danıştay'ın iptalle ilgili gerekçeli kararını açıklamasının ardından köylüler, bir araya gelip basın açıklaması yaptı. Köylülerden Naif Özdoğan, Danıştay'ın kararıyla firmanın yapmak istediği ocağın çok zararlı olduğunun ortaya çıktığını söyledi.
Özdoğan, şöyle devam etti:
- Projenin ve kararın bilime aykırılığı bilirkişi heyet raporu ile hukuka ve mevzuata aykırılığı ise önce İdare Mahkemesi kararı ile şimdi de Danıştay kararı ile kesin olarak ispatlanmıştır. Edirne İdare Mahkemesi 03.10.2023 tarihli kararıyla; faaliyet sonucu ortaya çıkacak toprak için tespit edilen alanın yeterli olmadığı, yapılacak faaliyet sonucunda orman örtüsünün zarar göreceği, rehabilitasyon planında ağaçlandırmaya ilişkin yeterli veri bulunmadığı, toprak altına serilecek kaba materyaller sıkılaştırılmadığında toprak suyunun hızla kaybına ve su sorununa yol açabileceği, ortaya çıkacak toz nedeniyle organik tarımın olumsuz etkileneceğine karar verdi.
- Kararda, yeterince tarımsal bilgilendirmeye yer verilmediği, göçmen kuşların bölgede konaklamayıp konaklamadıkları yönünde bir değerlendirme bulunmadığı, gerçekleştirilecek patlatmalar sonucunda yer altı su kanallarının zarar göreceği ve kesintiler oluşabileceği gerekçesiyle ÇED gerekli değildir kararında, hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varmıştır.
"BU İŞKENCEYİ DURDURUN"
Köyde ormanda halen firmanın devam ettirdiği yeni ocak çalışmalarının hemen durdurulması gerektiğini belirten Özdoğan, şunları söyledi:
- Var olan taş ocağı ve kırma eleme tesisinin kapasite artışı da mahkemece iptal edildiği için ormanı yok ederek yeni üç ayrı ocak açmak için süren faaliyetin çok zararlı olduğu Danıştay 4'üncü Dairesi'nin onama kararıyla tamamen ortaya çıkmıştır. Çevreyi korumakla yükümlü ve görevli olan Bakanlık yetkililerine sesleniyoruz, gecikmeksizin Danıştay, onama kararıyla kesinleşmiş yargı kararlarını uygulayın.
- Doğamıza, yaşamımıza çok zararlı olduğu ortaya çıkan ormanlık alana açılmaya başlanmış olan yeni kalker ocağını ve var olan kırma eleme tesisini derhal kapatın. Doğaya ve dört köye her gün yapılan bu işkenceyi durdurun. Edirne İdare Mahkemesi'nin iki ayrı iptal kararına, Danıştay'ın iki ayrı onama kararlarına rağmen ormanlarımızın yok edilmesi, taş için köylülerin yok sayılması, hukukun üstünlüğüne saygı gösterilmemesi çok büyük haksızlık ve adaletsizliktir.
"AĞAÇLAR KESİLİYOR BİR ŞEY YAPAMIYORUZ"
Kooperatif başkanı İbrahim Karapoyraz da hukukun kararına uyulmasını beklediklerini belirtti. Karapoyraz şöyle konuştu:
- Biz sadece hukuka ve kanunlara uyulmasını istiyoruz. Biz bunu İdare Mahkemesi'nde kazandık hukuksal olarak, Danıştay'dan da ret cevabı geldi. Bugün halen faaliyet devam ediyor.
- Oradaki ağaçlar şu anda kesiliyor ve bir şey yapamıyoruz. Edirne Valiliği'nden buna dur denmesini bekliyoruz. Neye dayanarak halen çalışmaları devam ettiriyorlar bilmiyoruz. Yapabileceğimiz daha ne var bilemiyoruz.
