Glenn Meade: 'İstanbul alışılmışın dışında bir şehir'

İstanbul'a ne zaman geldiniz? Yaklaşık 2 hafta önce geldim. Geldiğimden bu yana farklı yerlerde kalıyorum. Beyoğlu'nda, Esentepe'de, Boğaz'a yakın bir yerde kaldım. Her tarafa gitmek kolay olsun istiyorum. İstanbul'da da yer değiştirerek geziyorum. Sultanbeyli, Bağcılar gibi yerlere gidecek misiniz? Hayır, yazmak istediğim roman 1920-1930'larda geçiyor. Romanımın başkahramanları da gezdiğim yerlerde yaşayan Avrupalılar. Burada doğup büyüyen Alman aileler, ABD'li aileler. Nasıl karar verdiniz İstanbul ile ilgili bir roman yazmaya? İstanbul'un geçtiği iki romanım var. Ben de daha önce İstanbul'a gelmiştim. Bugüne kadar tamamen İstanbul'da geçen bir kitap görmedim. Şehri sevdiğim için, romanımın burada geçmesini istedim. İstanbul'un dışında Paris'te, Londra'da ve Berlin'de de geçecek. 1920'ler Türkiye için çok önemli bir dönem. Cumhuriyetin kurulduğu yıllar. Romanda nasıl işleyeceksiniz bu dönemi? 1908'de başlıyor romanım ve 1945'e kadar sürüyor. Bu uluslararası bir hikaye. Arka planda Türk tarihi var, ama arka planda. O dönemde Türkiye'de olanların çok önemli bir kısmı, dünyanın geri kalanında da oluyor. Küçük örnekler, çok önemli ayrıntılar olabiliyor. Bu gelişmeler, benim hikayemle iç içe geçmiş durumda. 1920'lerin, 1930'ların Türkiyesi ile Avrupası daha iç içeydi. Şimdi daha uzak. Bilhassa İstanbul. Politik olarak da öyleydi. Yurtdışından İstanbul'a gelen sanatçılar, bu şehri bazı klişelerle tarif eder. Yemeklerden ve misafirperverlikten hep dem vururlar. Bunların dışında sizin için İstanbul nasıl bir yer? İstanbul, çok karmaşık bir yer, çok karmaşık bir dünyaya sahip. İç içe birbirine girmiş bir şehir. Bu da beni çok etkiliyor. Kedilere, köpeklere iyi davranan bir toplum kötü olamaz. Yoksa, iyi ve kötü insan her yerde bulunuyor. Burada belli bir stereotip görülmüyor. Alışılmışın dışında bir şehir. İstanbul 1920'lerde daha enerjik bir şehir görünümüne sahip sanki... Bugün, şehirde yaşayan çoğu insan kültürel açıdan bir kıtlık hissiyatında. Aynı zamanda siyasi baskıdan da mustarip. Bu konuyla ilgili ne söylersiniz? O dönemleri daha yeni öğreniyorum. Şimdiden, İstanbul'un bir mıknatıs gibi başka yerlerden birtakım insanları çeken bir yanının olduğunu görüyorum. Burada hem batıyı hem doğuyu görüyorum, hem İslam'ı görüyorum hem sekülerizmi görüyorum. İstanbul dışında başka şehirlerde kaldığınız oldu mu? Birkaç kez Rusya'da, İtalya'da, Mısır'da kaldım. Bir kitaba başladığımda mutlaka o kitabın geçtiği yerde 1-2 ay kalırım. İstanbul'a önümüzdeki dönem bir daha geleceğim. Türk okurlarınız romanlarının film olup olmayacağını çok merak ediyor... Ben Hollywood'a gittim. Pek sevmedim ama kendisine özgü bir yer. İki tane kitabımın telif hakkını satın aldılar ama filmini çekmediler. Şimdi yeni bir senaryo geldi. Belki o film olur, ama Hollywood'dakileri anlamak mümkün değil. Film yapmak istiyorlarsa yapsınlar ama müzikal olmasın, başka bir şey istemiyorum (Gülüyor). İnsanlar daha kısa kitaplar, daha kısa süreli filmler izleme eğiliminde ancak sizin kitaplarınız kalın denilebilecek boyutta. Bu hızı artan dünyaya karşı bir tepki mi? Kısa yazmayı denedim. Kısa olsun diye başladım, ama yine uzun oldu (Gülüyor). Bunun nedenini pek bilmiyorum. Kitaplarınızda her zaman ansiklopedik bilgiler de yer alıyor. İstanbul ile ilgili öğrendiğinizde şaşırdığınız bilgi neydi? Her şehrin bir alametifarikası var. Bir sürü şehir gezdim. Bunların arasında en çok Moskova, Kahire ve İstanbul hoşuma gitti. İstanbul beni daha çok sardı. Moskova'nın sağı solu Rus. Kahire, daha farklı. İstanbul ise çokkültürlü ve daha renkli. İstanbul'u çok daha ilginç bir sahne olarak görüyorum. İstanbul'un renkli ve karmaşık yapısı onu dramatik yapıyor. Farklılık olunca drama oluyor. Kitap Türkiye'de ne zaman yayınlanacak? 2020'nin sonunda ya da 2021'in başında yayınlanacak.