Ege tarih boyunca zeytin üretimiyle anıldı. M.Ö 6. yüzyıla kadar zeytincilik geçmişi olan Ege Bölgesi’nde, zeytin ekonomik olduğu kadar kültürel de değere sahip. Muğla’nın Bodrum İlçesi de zeytin kültürüyle öne çıkan beldelerden biri… Bölgede herkesin zeytinliği olmasa bile bahçesi olan çoğu evin bir-iki tane zeytin ağacı göze çarpıyor. ZEYTİNİN YOLCULUĞU Bahçede, zeytinlikte yetişen zeytinin sofralarımıza gelen kadar olan yolculuğu ise unutulmaya yüz tutan yağhanelerde başlıyor. Bugün hiçbiri kullanılmayan yağhaneler, Bodrum’un en önemli kültürel zenginlikleri arasında yer alıyor. Bodrum’da bilinen 15 adet yağhane var. Onlardan biri ise geçtiğimiz günlerde yeniden hizmet vermeye başladı. Esra Batıbay, Bodrum’un Ortakent Mahallesi’nde eski yağhane fabrikasını restore ederek yeniden kullanıma sundu. 1800 YILLIK MİRAS Ortakent’te bulunan yağhanenin kuruluşu 1800’lü yıllara dayanıyor. Batıbay, yaklaşık 40 yıl öncesine kadar kullanılan yağhane için “Burası bir yağ fabrikası olarak çalışıyormuş. Binayı ilk gördüğümde yıkılmak üzereydi. İçerisinde tarih yatan böylesine büyüleyici bir mekanın bunu hak etmediğini düşündüm. O an karar verdim Yağhane’yi yeniden ayağa kaldırmaya. Ve çalışmalar başladı” ifadelerini kullandı. Esra Batıbay şunları anlattı: ‘DOKUSUNU KORUDUK’ “Binanın restorasyonu yaklaşık 6 ay sürdü. Malum, çok eski bir mekan, dokusunun bozulmaması için azami özen gösterdik. Yıkılıp yeniden yapılsaydı işimiz çok daha kolaydı, fakat biz zoru seçtik. Binanın mevcut taşları titiz bir çalışmayla tek tek söküldü ve duvarlar güçlendirilerek aynı taşlarla tekrar örüldü. İçerisinde bulunan taş değirmen, pres makinası, santrüfüj gibi aletler korundu ve bakım yapıldı. Daha sonra iç dizaynına başladık.”

‘Karatavuk’un hikayesi

Esra Batıbay, restorasyon sonrası Yağhane’de üretime başladıklarını söyledi. Hem Yağhane’de hem de internet üzerinden ürettikleri ürünlerin satışını gerçekleştirdiklerini ifade eden Batıbay, ‘Yağhane’de kullandıkları logonun anlamını ise şöyle anlattı: “Karatavuk için ben zeytin perisi diyorum. Zeytini çok seven, siyah tüylü, turuncu gagalı bu kuş, zeytini bir çırpıda yutar ve çekirdeğini sindiremeyip dışarı atar. Sindirim sırasında yumuşayıp incelen zeytin çekirdeği toprağa düşer, çimlenir, filizlenir, ağaç olur. Asırlık zeytin ağaçlarının mimarı olan karatavuk kuşu bu yüzden başköşede yer almayı hak ediyor.”

Bahçede Yüz yıllık zeytin ağacı var

Batıbay, “Arka bahçemiz de çok keyifli oldu. Bahçenin ortasına asırlık bir zeytin ağacı diktik. Duvarlarda Bodrumlu ressamlarımız duvarlarımıza Poseidon ve Athena’yı resmettiler. Kısacası çok keyifli bir mekan haline geldi. İçeriye girdiğiniz andan itibaren her köşesinde ayrı bir keyif alacağınızı düşünüyorum. Misafirlerimizin söyledikleri güzel sözlerle de doğru bir iş yaptığımızı anlıyoruz.”