Cem YILDIRIM Kuzey Ege’nin yeni tatil gözdelerinden biri Yeniçarohori ya da şimdilerde bilinen adıyla Küçükköy…   Ayvalık ilçe merkezine 8 kilometre mesafede denize biraz uzak olsa da havayı Sarımsaklı plajından gelen esintinin kapladığı bu köy gitgide popüler oluyor. Eski adıyla Yeniçarohori, bir Rum ve Boşnak köyü ve tarihi çok eskilere dayanıyor. 1462’de Midilli adasını fetheden Osmanlı, Midilli’yi en iyi gören yerlerden biri olan Küçükköy’e Yeniçerileri yerleştirmiş. Adı da “Yeniçeri Köyü” olmuş. SANATÇILAR KEŞFETMİŞ Ardından gelen Rumlar köyün adını “Yeniçarahori” olarak değiştirmiş. 1893 yılında da Karadağ’dan gelen Boşnaklar ile Rum nüfus kaynaşmış. Yıllar içinde Boşnaklar kalmış ancak Rumlar Midilli’ye geri dönmüş. Rumların taş evleri boşalmış, köy terk edilmeye yüz tutmuş ama tarih kokan sokaklar yaşamaya devam etmiş. İşte tam bu sırada Ayvalık ve Cunda adasında tatillerini geçiren bazı sanatçılar ve özellikle ressamlar köyü keşfetmiş. ESKİ KİLİSE CAMİYE DÖNDÜ Bir-iki derken köyde sanat atölyeleri, tasarım dükkanları, butikler, kafe ve barlar, restoranlar, pansiyon ve oteller açılmaya başlanmış. Boş duran Rum evlerini restore eden sanatçılar, dostlarını da köye davet etmiş. Köyün ünü kulaktan kulağa yayılınca küçük Alaçatı olmuş… Artık Yeniçarahori’ye turlar düzenleniyor, butik oteller misafir ağırlıyor. Geçmişte Athanasiu Kilisesi olarak kullanılan yapı, günümüzde köyün camisi olmuş. Ayıca iki kilise ve manastır da var. GÖÇ MÜZESİ’NDE TARİH YAŞIYOR Tarih kokan yapının içerisinden köy meydanına çıkılıyor. Burada bir Göç Müzesi var ve köyde yaşayanlardan toplanan gündelik hayata ait obje ve eşyalar sergileniyor. Mübadele dönemini anlatan fotoğraf ve görseller yer alıyor. Köy halkı da dönüşümden memnun. Ev yapımı reçeller, turşular, salça, tarhana, taze meyve ve sebzeler ile dağ kekikleri, köyü gezmeye gelenlere sunuluyor.

Boşnak mutfağının en iyileri yapılıyor

Yıllarca Boşnakların yaşadığı ve halen de torunlarının olduğu köyde Boşnak gelenekleri de devam ediyor. Kafe ve restoranlarda Boşnak böreği “Pita” ile “Paşa Çorbası” ya da “Boşnak mantısı” vazgeçilmezler arasında… Tatlı sevenler için krem karamelin Boşnak versiyonu olan ve portakal kabuğu kokusunun da bulunduğu “Kaymaçina” var. Bazı kafelerin adı da Boşnakça. Oksijen cenneti Kaz Dağları’na yakın olan ve motorlu taşıtların girişine de kapatılan köyde, huzur ve sanat var.