Hande ZEYREK / SÖZCÜ



İç hastalıkları profesörü Osman Erk, çalıştığı İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’nin acilinde en çok karşılaştıkları hastalığın kanser olduğunu açıkladı. Vakaların artmasını düzensiz beslenmeye bağladı. Son yıllarda moda olan Karatay ve Dukan diyetleriyle
kilo vermenin sağlıksız olduğunu belirterek, “Uzak durun” dedi.

Prof. Dr. Os­man Erk, 30 yı­lı­nı ver­di­ği İs­tan­bul Üni­ver­si­te­si Tıp Fa­kül­te­si Acil Da­hi­li­ye Ser­vi­si­’n­de “Türk Tıb­bı­’na ça­lış­ma­ya de­va­m” di­yor. Ho­ca­yı acil ser­vis­te zi­ya­ret et­tim. Oda­sı­na gir­di­ğim­de bir has­ta ya­kı­nıy­la gö­rü­şü­yor­du. Erk, has­ta ya­kı­nı­na 38 ya­şın­da­ki has­ta­sı­nın kan kan­se­ri ol­du­ğu­nu açık­lı­yor­du. Gö­rüş­me­si bit­ti­ğin­de Erk son yıl­lar­da en çok ar­tan has­ta­lık­la­rın kan­ser, kalp ve di­ya­bet ol­du­ğu­nu söy­le­di. Günümüzün mo­da­sı pro­te­in di­yet­le­rin­den uzak du­rul­ma­sı ge­rek­ti­ği­ni ve da­ha birçok ko­nu­ya dik­kat çek­ti...
- 30 yıl gö­rev yap­tı­ğı­nız acil da­hi­li­ye­de en çok ar­tış gös­te­ren has­ta­lık­lar ne­ler?
Biz da­ha çok kan­ser ve kan­se­re bağ­lı acil komp­li­kas­yon­la­rı yo­ğun ola­rak gö­rü­yo­ruz. On­ko­lo­ji ser­vi­le­ri­nin acil bö­lüm­le­ri ol­ma­dı­ğı için on­la­rın üst­len­me­si ge­re­ken bir yü­kü ta­şı­yo­ruz. On­ko­lo­ji ser­vis­le­ri­nin de acil bö­lüm­le­ri ke­sin­lik­le ol­ma­lı. Çün­kü kan­ser son de­re­ce yay­gın ve komp­li­kas­yon­la­rı da son de­re­ce yay­gın. Ba­zen kan­ser­den de­ğil, komp­li­kas­yon­lar­dan has­ta kay­be­di­le­bi­li­yor.
- En sık gö­rü­len has­ta­lık kan­ser mi?
As­lı­nda evet. Kan­ser, kalp has­ta­lık­la­rı ve di­ya­bet. Bu üç­lü yay­gın ve sal­gın ha­li­ne gel­di.
- Ne­den art­tı?
Şu an­da için­de bu­lun­du­ğu­muz şart­lar, ki­şi­le­rin bes­len­me dü­zen­le­ri, ka­lo­ri alım­la­rı, stres­li bir or­tam­da ya­şa­mış ol­ma­la­rı ve çev­re­sel ola­rak çok faz­la kim­ya­sal tok­sin­le­re ma­ruz kal­ma­la­rı ne­de­niy­le kan­ser va­ka­la­rı ar­tı­yor. Da­ha da ar­ta­cak. Bes­len­me­miz sağ­lık­sız ol­du­ğu için bu has­ta­lık­lar or­ta­ya çı­kı­yor. Ka­lo­ri alı­yo­ruz ama ger­çek be­sin al­mı­yo­ruz.
- Ger­çek be­sin ne­dir?
Ger­çek be­sin­ler öze­llik­le seb­ze ve mey­ve­ler­de bol mik­tar­da va­r o­lan an­ti­ok­si­dan­lar­dır. Bun­lar kan­se­re kar­şı vü­cu­du tak­vi­ye eden, kan­ser ol­ma­ma­yı sağ­la­yan be­sin­ler­dir. Bun­la­rı hiç al­mı­yo­ruz. Et, süt, yu­mur­ta, yo­ğurt ve ba­lık gi­bi hay­van­sal ürün­ler­de an­ti­ok­si­dan he­men he­men hiç yok. Lif ve anti kansorejen kimyasallar hiç yok. Bol mik­tar­da ka­lo­ri var­.
- Mo­da olan pro­te­in di­yet­le­ri sağ­lık­sız mı?
Hiç sağ­lık­lı de­ğil. Bes­len­me dü­ze­ni­mi­zi seb­ze ve me­ye ağır­lık­lı yap­mak zo­run­da­yız.
- İn­san­lar Ka­ra­tay ve Du­kan di­yet­le­riy­le ki­lo ve­ri­yor... Ne di­yor­su­nuz?
Han­gi di­ye­ti uy­gu­lar­sa­nız uy­gu­la­yın, al­dı­ğınız ka­lo­ri­yi azal­tır­sa­nız za­ten ki­lo ve­rir­si­niz. So­run şu ki, ki­lo ver­mek ka­lı­cı mı? Bu­na bak­mak ge­rek. Bun­lar as­la uy­gu­lan­ma­ma­sı ge­re­ken di­yet­ler­dir. As­la uzun sü­re uy­gu­la­na­maz­lar. Ge­ti­re­ce­ği ya­rar­dan çok za­ra­rı var. Özell­lik­le kan­ser va­ka­la­rı­nın bu ka­dar yo­ğun or­ta­ya çık­ma­sın­da­ki ne­den­ler­den bi­ri de bol pro­te­in­li ve bol yağ­lı di­yet­ler. Obe­zi­te ile kan­ser ara­sın­da bir iliş­ki ol­du­ğu bi­li­nen bir gerçek. Be­li ka­lın olan, el­ma ti­pi yağ­lan­mış ki­şi­ler­de, obez­ler­de kan­ser va­ka­la­rı­nın sık ol­du­ğu bi­li­ni­yor.



Fark­lı renk­te mey­ve yi­yin

Prof. Erk, kan­se­re kar­şı ko­run­ma­nın yo­lu­nun bes­len­me­den geç­ti­ği­ne dik­kat çek­ti. Şu tav­si­ye­ler­de bu­lun­du: “Or­ga­nik seb­ze ve mey­ve tü­ke­ti­mi­ni art­ırın. Is­pa­nak, se­mi­zo­tu, ro­ka, ma­rul bil­di­ği­miz tüm yeşil yap­rak­lı seb­ze­ler bu gru­ba gi­rer. Ye­me­ği­nize mut­la­ka bir sa­la­tay­la baş­la­yın. Onun dı­şın­da çok aşı­rı­ya kaç­ma­dan gün­de en az 4 por­si­yon mey­ve yi­yin. Mev­si­mi­ne gö­re man­da­li­na por­ta­kal grey­furt. Haf­ta­da 1-2 gün ya­rım muz. Ne ka­dar fark­lı renk­te mey­ve tü­ke­tir­sek o ka­dar an­ti­ok­si­dan alı­rız. Kan­se­re ve di­ğer has­ta­lık­la­ra kar­şı da ko­ru­ma sağ­la­mış olu­ruz. Bir de ki­lo ve­rmeyi ihmal etmeyeceğiz.”

Ho­ca­la­rı tek­rar üni­ver­si­te­le­re ka­zan­dır­ma­lı­yız

Prof Dr. Os­man Erk, Tür­ki­ye­’de tıp eği­ti­min­de cid­di boş­luk­lar ol­du­ğu­nu söy­le­di. Erk, AK­P’­nin çı­kar­dı­ğı “Tam Gün Ya­sa­sı­” ne­de­niy­le bir­çok üni­ver­si­te ho­ca­sı­nın ay­rıl­ma­sı­nı ise şöy­le yo­rum­la­dı: “Ho­ca­la­rı­mı­zın mut­la­ka tek­rar öğ­re­tim ku­rum­la­rı­na ka­zan­dı­rıl­ma­sı la­zım. Ger­çek­ten çok de­ğer­li ho­ca­lar ay­rıl­mak zo­run­da kal­dı. Bel­ki bun­dan son­ra da ay­rıl­mak zo­run­da ka­la­cak­lar. Bun­la­ra bir çö­züm bu­lun­ma­lı. Me­sa­i sa­at­le­ri dı­şın­da on­la­rın mes­lek­le­ri­ni ic­ra­ edip et­me­ye­cek­le­ri­ni ken­di­le­ri­nin ka­rar ver­me­si ge­re­kir. Şu an tıp eği­tim ve öğ­re­ti­min­de çok cid­di bir boş­luk gö­zü­kü­yor. Bu boş­luk da gi­de­rek ar­ta­cak­tır. Bu­ra­da her­kes kay­be­de­cek. Bu ho­ca­lar ge­ri ka­zan­dı­rıl­maz­sa Türk Tıb­bı kay­be­de­cektir. Bu şe­kil­de de­vam eder­se ala­nın­da ye­tiş­miş de­ğer­li uz­man­la­rı ve öğ­re­tim üye­le­ri­ni bul­mak gi­de­rek zor­la­şa­cak.”