Bu köşede ekonomi yazısı olması gerekiyor. Günün mana ve ehemmiyetine binaen de yazmak gerekiyor. Bayramlarda yaşanan tüketim çılgınlığından daha iyi konu mu olur? Tabiatıyla çok da zor olmuyor.
Ne var ki bu saatten sonra; “Bayramlar öyle bir hale geldi ki maddiyat, maneviyattan daha çok öne çıkıyor” diyerek lafı gevelemenin bir anlamı yok.
Din üzerinden fayda sağlanmayan kaldı mı? Bütçeden en fazla pay alan kurumların başında gelen Diyanet İşleri Başkanlığı, 5 milyar 442 milyon lirayla 13 bakanlığı geride bırakıyor. 8 bakanlığın toplam bütçesi ise Diyanet’in ödeneğine yetişemiyor. Allah ile kulu arasındaki ilişki için bu bütçeyi ayırırsan maddiyattan maneviyata yer kalmaz.
Bankaların bayramı
Bayram masraf anlamına geliyor. Bayram harcamaları, tatil harcamaları, eve özel harcamalar art arda gelince tek çare kalıyor, o da banka kredileri...
Bankacılara göre her bayram öncesi kredi talebi diğer aylara göre, yüzde 30 artıyor. Banka ve kredi kartlarıyla yapılan harcamalar 3 milyar lirayı buluyor. Kredi almak, borçlanmak demek. Borç, faiz ödemek demek. Faiz ne? Haram! Ne oldu maneviyata?
Yedi gün, yıla denk
Konumuza dönersek, istatistikler ilginç! Türk halkı bir yıl içerisinde tükettiği şeker, lokum, çikolatanın yüzde 45’ini her iki dini bayramda tüketiyor. Yüzde 55’i ise yılın geri kalan 358 gününde...
Türkiye’de 3 milyona yakın işportacının bulunduğu dikkate alındığında normal zamanlarda günlük ortalama cirosu 100 lira olan bir işportacı bayram öncesinde bu ciroyu ikiye katlıyor. Yılın bu günlerinde işporta sektöründe en az 225 milyon liralık pazar oluşuyor.
Neyi harcıyoruz
Bu bayram parayı harcadık. Daha Kurban Bayramı var. Yılbaşı, Sevgililer Günü, Anneler-Babalar Günü ve her geçen yıl sayısı artan özel günler... Döngü devam edecek. Kaçarı yok!
Sebebi basit... Ekonomilerin tasarruf sahiplerini daha fazla harcamaya yönlendirmesi gerekiyor. Peki, vatandaş hangi birikimini harcayacak? Açıklanan veriler Türkiye’de tasarrufun olmadığını söylüyor. O zaman neyi harcıyoruz? Borcu! Bayramda borç ödeyene ramazan kısa gelirmiş. İyi bayramlar.
Bayram demişken
Murat Muratoğlu
Yayınlanma: