“KADETRAL OLDUĞU GİBİ MUHAFAZA EDİLMİŞ”
Dr. Tütüncü; “1830 yılında St. Philippe Katedrali’ne çevrilen caminin içindeki islami eserler kaldırılmış ve mimari formu bozulmuştu. Fransızlar bu kitabeleri belgelemişti. TİKA’nın restarosyununda katedral olduğu gibi muhafaza edilmiş, sadece taşlar ve kırık dökük bazı duvarlar elden geçirilmiş. Binanın dışında ve içinde birkaç desteklemeler hariç mimari hiçbir müdahalede yok. Eski yazı ve süslemelerin yerine yenilerinin konulması kabul edilemez. Camideki en önemli yenilik içerde yazılan kitabeler. Meşhur hattat Hüseyin Kutlu’nun yazdığı kitabelerde kuşaklar halinde Esmaül Hüsna ve Kuranı Kerim’den bazı ayetler celi sülüs hat ile yazılmış. Kadınlar mahfilinde (eski kilisenin apsisinde) ise Hz. Muhammed’in eşleri ve kızlarının isimleri var. Hüseyin Kutlu çok önemli bir sanatçı ama bu yazılar caminin kimliğine müdahaledir.” dedi.
“HASAN PAŞA'YI ANLATAN BİR KİTABE BİLE YOK”
Tütüncü, “Mihrap ayeti denilen Ali İmran suresinin yerine Bakara ayeti yazılmış. Sol tarafta ise Hazreti İsa’nın annesi olan Hazreti Meryem'den bahseden ayet yerine Nasır ve Asır suresi yerleştirilmiş. Denizcileri nazardan korumak için yazılan ayette bulunmuyor. En önemlisi camiyi yaptıran Hasan Paşa’yı anlatan bir kitabe bile yok.” dedi.
“CAMİYE HOYRATÇA DAVRANILMIŞ”
Dr. Tütüncü, “Keçiova Camii'sinin kimliğinde iz barındırmayarak yeni bir cami ortaya çıktı. Bu haliyle yapılan yenileme amacına hizmet etmiyor. Acilen hataların düzeltilerek bu yazıların kaldırılarak eski ve tarihi yazıların tekrar yazılarak camiye konulması tarihe olan bir sorumluluğun gereğidir” diye konuştu. TİKA Başkanı Serdar Çam’a 2014 yılının Ekim ayında cami ile ilgili detaylı bilgi verdiğini ve uyarılarda bulunduğu belirten Tütüncü, “Ama bu uyarıların uygulanmadığını üzülerek görüyorum.” dedi.
FRANSIZLAR KATEDRALE ÇEVİRMİŞTİ
Cezayir’in başkenti Cezayir’in Dünya Kültür Mirasları Listesi içinde yer alan Casbah bölgesindeki Keçova Camii, Osmanlı İmparatorluğu’nun son döneminde yapılmıştı. 1830 yılındaki Fransız işgalinden sonra kilise (katedral) olarak kullanılan yapıya tekrar cami kimliği kazandırmak isteyen TİKA, 2014 yılında kapsamlı bir restorasyon çalışmasına başlamıştı.
ÇALIŞMALAR GEÇEN HAFTA TAMAMLANMIŞTI
Bağımsızlığın ardından camiye dönüştürülerek ilk Cuma namazının kılındığı ve bağımsızlığın sembolü haline gelen Keçiova Camisi 2003 yılındaki depremde büyük zarar gördü. 2007 yılında can güvenliği nedeniyle kapatılan caminin durumu 2013'te Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Başbakan olarak gerçekleştirdiği Cezayir ziyaretinde gündeme geldi. İki ülke liderinin mutabakatıyla restorasyon kararı alınan Keçiova camisiyle ilgili çalışmaları TİKA yürüttü. İki yıldan uzun bir süredir Türkiye'den akademisyenlerin oluşturduğu bir bilim heyeti ile ünlü nakkaş ve hattatlar restorasyon çalışmalarını yürüttü.
ABD'YE 'HARAÇ' VERDİRTEN TARİHTEKİ İLK İSİM
Cezayirli Hasan Paşa, 1795 yılında gemilerini rahat bırakması için Amerika’dan yılda 12 bin altın alan bir amiraldi. Amerika’yı imzaladığı barış anlaşması ile vergiye bağlayan Hasan Paşa “Tarihte ABD'yi haraç bağlayan ilk isim” olarak biliniyor.