Genelkurmay Başkanlığı İç Güvenlik Dairesi eski Şube Müdürü, 21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü Araştırmalar Merkezi Başkanı emekli Kurmay Albay Ünal Atabay, Kanal İstanbul’un yaratacağı ekolojik dengeden, deprem riskine kadar, jeopolitik riskten Montrö Boğazlar Sözleşmesi’nin sorgulanmasına kadar birçok konunun konuşulduğunu hatırlattı, “Bu tartışmalar içerisinde, kanalın güvenlik boyutuna olabilecek etkisinin yeterince tartışıldığı söylenemez” dedi. Atabay, kanalın güvenlik boyutunu ve yaşanacak sorunları SÖZCÜ’ ye şöyle anlattı:

“Trakya; İstanbul’un ve Anadolu’nun ileriden savunulmasına imkan veren coğrafi bir bölgedir. Aynı zamanda Ege Denizi üzerindeki hakimiyetimizin adeta bir güvencesi ve tamamlayıcısıdır. Kanalın yapılması, Trakya’nın Anadolu’dan ikinci defa koparılışı demektir.”

KARADENİZ’İN DURUMU

Montrö Boğazlar Sözleşmesi’nin kaldırılması ya da değiştirilmesi, kanala uluslararası yeni bir statü verilmesi, Karadeniz’e serbestçe girme hakkı oluşması durumunda yaşanacakları da Atabay şöyle sıraladı:

- ABD, Rusya’nın Hazar Denizi’nde bulunan su üstü vasıtalarına ve öncelikle buradaki füze rampalarına yakın tehdit oluşturur.

- ABD, İran’ı kuzeyden tehdit eder, özellikle İran’ın kuzey batısı doğrudan etkisi altına girer.

- ABD, Kafkasları yakından kuşatır, Gürcistan’ı NATO’ya girişi için cesaretlendirir, bu da Rusya’nın müdahalesi ile Karadeniz’in barış denizi olma özelliğini yitirmesine sebep olur.

Oran, Milli Savunma Bakanlığı’na sordu: MSB, Kanal İstanbul’da neden devre dışı bırakıldı?


Kanal İstanbul’un ÇED raporunda sorunlu gördüğü ve açık olmayan alanlarla ilgili  34 maddelik dilekçesiyle Çevre Bakanlığı’na itiraz eden CHP’li Umut Oran bu kez de konunun ulusal güvenlik boyutu için Milli Savunma Bakanlığı’na başvurdu. Bakanlığn Kanal İstanbul’da neden devre dışı bırakıldığının açıklanmasını isteyen Oran’ın ulusal güvenlikle ilgili bazı soruları şöyle:

Umut Oran


- Taraf-halef devletler olarak Bulgaristan, Romanya, Rusya, Ukrayna ve Gürcistan ile bu konuda herhangi bir temasta bulundunuz mu?

- Yargı bağışıklığı olan savaş gemileri de Kanal İstanbul’dan geçmek isterse Türkiye Cumhuriyeti hangi önlemi alacak, bu durum ulusal savunmada güvenlik riski oluşturmaz mı?

- ABD savaş gemileri Karadeniz’e istediği sıklıkta geçmeye başlamasının ardından örneğin Romanya kıyılarında bir deniz üssü kurarsa bu durum Türkiye’nin güvenliğini tehlikeye düşürmez mi?

- Türkiye 9 Ağustos 2021 tarihinden önce Montrö’nün yürürlükten kaldırılması, değiştirilmesi girişiminde mi bulunacak?

- Kanal İstanbul yoluyla savaş gemilerinin Karadeniz’e daha sık geçmesi halinde bugün Akdeniz’de yaşanan durumun bir benzeri ortaya çıkmayacak mı, Karadeniz’de çatışma riski artmayacak mı?