STRES BÜYÜK ETKEN
Andropoz aslında yanlış bir terim. Çünkü erkeklerde kadınlardaki menopozun karşılığı olabilecek bir “pause” yok. Ancak zaman zaman testislerin ve çok az oranda böbrek üstü bezlerinin ürettiği testosteron azalabilir ve kandaki seviyesi belli bir değerin altına indiğinde klinik olarak yakınmalara neden olabilir. Testosteron insanlarda beyindeki hipofiz bezinin kontrolü altında testislerden salınıyor. Özellikle ergenlik çağında pik yapıyor. Sperm üretiminde, kıllanma, ses kalınlaşması, kasların oluşumu ve kırmızı kan hücrelerinin üretiminde (eritrositler), erkeksi karakterlerin oluşumu ve sürdürülmesinde ve tabii ki cinsel işlevlerde etkisi var. Bu hormon 40-45 yaşından sonra yıllar içinde göreceli olarak azalır. Diğer hastalıklar da bu azalmayı hızlandırabilir veya daha erken yaşta çıkmasına neden olabilir. Bunlar, bazı genetik hastalıklar (Klinefelter gibi), hipofiz bezi hastalıkları, bu bölgeye uygulanan ameliyatlar, ışın tedavileri, kronik enfeksiyonlar, uzun süreli steroid kullanımı, renal yetmezlikler, testis travmaları veya hastalıkları, diyabet, fazla kilo alımı, metabolik sendrom gibi hastalıklardır. Son yıllarda stresin de testosteron seviyesini azalttığı ile ilgili çalışmalar var.
İşte 15 belirtisi
■ Cinsel istekte azalma (libido düşüklüğü)
■ Ereksiyonu sürdürmede zorluk
■ Testislerde küçülme
■ Konsantrasyon ve hafıza kaybı
■ Bilişsel işlevlerde azalma
■ Kendini kötü hissetme
■ Uyku bozuklukları
■ Depresyona meyil
■ Vücutta toplam yağ oranında artış
■ Kas oranında azalma kıllanmada azalma n Fiziksel efor gerektiren işlerin yapılmasında zorluk
■ Kemik erimeleri ve kırıklar
■ Terleme
■ Ateş basmaları
■ Güven duygusunun azalması
NELER YAPILABİLİR?
1- İyi uyumak, sağlıklı beslenmek ve düzenli spor yapmak (kişi kendini mutlu ettiği sporu yapmalıdır, sırf kilo vermek adına hiç sevmeden koşmak hem ruhsal stres yükünü artırır hem de zaten uzun süreli sürdürülebilir olmaktan uzaktır) testosteron seviyelerini artırır.
2- Diyabet, obezite ve metabolik sendrom gibi hastalığın olanlarda bu hastalıkların kontrol altına alınması ve kilo verilmesi hormon seviyesini artırılabilir.
3- Sigaradan uzak olmak bile başlı başına hormon seviyesini artırmada önemlidir.
4- Özellikle karides ve kabuklu deniz hayvanları (istiridye gibi), brokoli, ıspanak, avokado gibi sebzeler, muz, yumurta ve bal gibi yiyecekler de testosteron üretimini artırma potansiyeli olan besinlerdir.