Büyük deprem felaketinden iki gün önce, 4 Şubat’ta “Akşener’in kritik beş toplantısı” başlıklı bir yazı kaleme aldım ve şunları kaydettim:
... Meral Akşener pazartesi sabah bir canlı yayına katılacak ve orada mesajlarını verecek. Aynı gün yani 6 Şubat Pazartesi günü Divan’ı toplayacak. Burada ilk gündem “aday kim olmalı?”
İlk yoklama alacağı yer Divan olacak. Çarşamba grup toplantısının ardından yoğun mesai başlıyor İYİ Parti’de. 9 Şubat Perşembe günü belediye başkanlarıyla, 10 Şubat Cuma il başkanlarıyla, 11 Şubat Cumartesi günü Genel İdare Kurulu’yla (GİK) ve 12 Şubat Pazar günü de milletvekilleriyle buluşacak Meral Akşener! Bütün bu toplantıların amacı belli: Sokakta kim öne çıkıyor? Belediye, il başkanları, GİK ve vekiller... “Toplum kimi istiyor?” sorusuna yanıt alacak ve dinleyecek İYİ Parti lideri. Bu toplantıların ardından 13 Şubat’ta Saadet Partisi Genel Merkezi’nde yapılacak 12’nci liderler buluşmasına geçecek...
Ancak... 6 Şubat’ta tüm Türkiye’yi yasa boğan Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından her şey değişti. Siyaset de! İYİ Parti yarım kalan toplantılarını önümüzdeki hafta yapacak. Kartlar yeniden dağıtılıyor. Akşener’in çıkışıyla, 2 Mart’ta toplanacak Millet İttifakı’nda da taşlar yerinden oynadı. Neden mi?
Yeniden konumlanma olur mu?
Düşünün...
CHP Genel Başkan Yardımcısı Bülent Kuşoğlu “Kılıçdaroğlu dışında bir aday çıkarsa masa dağılır” açıklamasını ne zaman yaptı? 16 Eylül 2022’de Hürriyet’ten Hande Fırat’a. Yani; açıklamanın üzerinden 4.5 ay geçti. Ancak İYİ Parti lideri bu açıklamayı tekrar gündeme getirdi ve CHP’yi eleştirdi. Hatta... “Ben durduğum yerdeyim” diye konuştu. Anladığımız, Akşener, kazanacak aday vurgusunu yapmaya devam edecek ve deprem öncesinde planlanan parti içindeki toplantılarda alınacak kararla yola devam edecek. 2 Mart’taki masa toplantısından bir gün sonra cuma günü il başkanları, sonra da belediye başkanlarıyla görüşecek. “Sokak ne diyor?” sorusuna yerel yöneticiler üzerinden cevap verilecek!
Peki CHP cenahında durum ne? Kılıçdaroğlu’nun isminin diğer dört parti tarafından kabul gördüğü yani masada beş partinin aynı görüşte olduğu fikri hakim. İYİ Parti’nin bu çıkışlarının devam etmesi durumunda “yeniden konumlanma” sürecinin başlayacağı ve masadaki tartışmaların sonucunda “yeni yol haritasına” açık oldukları dillendiriliyor.
SORU ŞU: Akşener neden öfkeliydi? Bunu da mutlaka masa toplantısına kadar öğreniriz!
Bankalar karlarının yarısını verirse...
Kaynak var mı?
Sistem büyük deprem felaketini nasıl çözecek?
Önce bilgiler:
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Kahramanmaraş merkezli depremlerin koordine edildiği AFAD Merkez Binası’ndaki Kabine Toplantısı’nın ardından açıklama yaptı. Bankacılık sektörünün, 2022 karlarından 50 milyar lira, depreme tahsis ettiklerini belirtti. (14 Şubat 2023)
Depremzedeler için “Türkiye Tek Yürek” ortak yayını televizyon kanallarında canlı yapıldı, bağışların AFAD ve Kızılay’a aktarılacağı bildirildi. 86’sı kamu kurum ve bankalarından 115 milyar lira toplandı. (16 Şubat 2023)
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, deprem bölgesinde konutların 105 metrekare olacağını açıkladı. 11 Şubat 2023’te Resmî Gazete’de yayımlanan “Mimarlık ve Mühendislik Hizmet Bedellerinin Hesabında Kullanılacak Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri”ne göre “Apartman tipi konutların (Yapı yüksekliği 30,5 metreden az olan yapılar)” metrekare birim maliyeti 6 bin 825 TL. Bu durumda 105 metrekare bir konutun inşaat maliyeti 716 bin 625 TL yapıyor. 450 bin konutun toplam maliyeti ise 322 milyar 481 milyon lira oluyor. Merkez Bankası’nın 22 Şubat 2023 kuru ile bu miktar 17 milyar 108 milyon Amerikan doları yapıyor. (Kaynak: Euronews/23 Şubat 2023)
Şimdi gelelim bankaların karlarına!
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, 2022 yılında ayrılan 140.6 milyar liralık vergi provizyonundan sonra bankacılık sisteminin toplam net karı 433.5 milyar lira ile rekor bir düzeyde gerçekleşti. Net kar, önceki yıla göre yüzde 366.4 oranında artış kaydetti.
Şimdi basit bir toplama yapalım. Bankalar karlarının yüzde 50’sini verirse 216 milyar 75 milyon lira yapıyor. “Türkiye Tek Yürek”ten gelen 115 milyar lirayı da eklersek toplam 331 milyar 75 milyon lira. 450 bin konut için ne kadar harcanak? 322 milyar 481 milyon lira.
Yani...
Basit çözümlerden birisi bu! Peki buna kim yanaşır? İşin özü; borç ötelemekle, faizleri silmekle, günü kurtarmakla olmuyor! Ki bu rakamlara dev şirketlerin karlarını yazmadım! Örneğin... Türkiye’nin büyük bir holdingi sadece enerji firmasının 2022’de net karını bir önceki yıla göre yüzde 535 artırarak 2.3 milyar TL’den 14.5 milyar TL’ye yükselttiğini duyurdu.
Bir başka büyük holding, “2022 Yılık Finansal Sonuçlar Sunumu”na göre, 12 aylık konsolide net dönem karının 69.8 milyar TL seviyesine geldiğini duyurdu. Adı iktidara yakın şirketlerin karlarını da herkes biliyor.
Sorun ne? Sistem!
Zengini daha çok zengin yapan modelin yarattığı tahribat ve “şov” amaçlı yapılan açıklamalar. (Herkes için söylemiyorum ama kişi kendisini bilir) Adını koyalım: Neo-liberal sistem 10 ilde yaşanan depremle iflas etti.
