Bilimsel adı Lavandula angustifolia olan lavanta, çok yıllık ve yaprak dökmeyen bir bitki… 40’tan fazla çeşidi bulunan lavantanın en erken kullanımı 5 bin yıldan eskiye dayanıyor. Akdeniz, Orta Doğu ve Hindistan’a özgü bir bitki. Önceleri ilaç ve kozmetik sanayiinin ham maddesiyken, artık dondurmasından, reçel ve balına, gazozundan çayına kadar gıda alanında da kullanılıyor. Son yıllarda turizmin gözdesi olması da cabası.
Kuyucak köyü için turizm giderek ön plana çıkıyor.
KADERLERİ DEĞİŞTİ Gül diyarı Isparta’ya 47 kilometre uzaklıktaki Kuyucak, ‘Lavanta kokulu köy’ olarak tanınıyor. Torosların eteğinde yüksek bir tepeye kurulmuş Kuyucak köyünün etrafındaki yamaçlar ve ovaların çoğu, lavanta tarlalarıyla çevrili. Lavanta ilk defa 1975’te köye getirilmiş, 30 aileye 15’er kök dağıtılarak üretime başlanmış. Bugün yaklaşık 4 bin dekarlık alanda Türkiye’deki toplam lavanta üretiminin yüzde 93’ünü karşılıyor. Ve bu doğal güzellik, mora boyanmış bu şirin köy yavaş yavaş turizm açısından da iddialı olma yolunda ilerliyor. Lavanta bahçeleri özellikle hafta sonları dolup taşıyor. Ektiği 20 dönümlük alandaki lavantasından sabun, kolonya, krem, yağ, reçel, bal, dondurma, gazoz, lokum ve çay ürettiğini belirten Şaban Gökkuş (42), şunları kaydetti:
Yerli ve yabancı binlerce turist, doğal bir fotoğraf platosu halindeki Kuyucak’a gitmek için yüzlerce kilometre yol katediyor.
1 MİLYON ZİYARETÇİ “Lavanta üretiminin büyük bir masrafı yok. Su ve gübre istemez. Köyümüzün kış nüfusu 300 civarında. Burada şu anda 130 aile lavanta işiyle uğraşıyor. Lavanta çiçekleri haziran ayının başlarında tomurcuklanıp ayın ortalarına doğru mor çiçekler açmaya başlar. Haziran ortasından temmuz sonlarına kadar tarlalar en mor halinde dönüşür. Kesimler Ağustos başından başlayıp yerine göre 10 Eylül’e kadar sürer.”
Kışın 300 kişilik nüfusu olan köy, yazın 1 milyon kadar turist ağırlıyor.

‘Mor turizm’in başkenti binlerce turist ağırlıyor

Haziran sonu ile eylül başına kadar geçen sürede, Kuyucak ‘mor’a boyanıyor Küresel salgın öncesinde 1 milyon kişi bu doğa harikasını görmeye gidiyordu. Kuyucak, Türkiye’de ‘mor turizm’in merkezi olarak biliniyor. Özellikle Akdeniz ve Ege’den gelen turistler, tarlalarda fotoğraf çektiriyor, kozmetikten yiyeceğe kadar lavanta ürünlerini satın alıyor. COVID-19 salgınına rağmen yine de önemli sayıda ziyaretçi geldiğini kaydeden Şaban Gökkuş, “2019’da haziran sonundan eylül başına kadar 1 milyon ziyaretçinin geldiğini biliyoruz. 2020’de bu sayı çok aşağılara indi. Son zamanlarda ziyaretçi sayımız yine yükselmeye başladı. Şu an itibarıyla satışlarımız özellikle hafta sonlarında iyi gidiyor” diye konuştu. Öte yandan Marmaris’ten tur yapan bir şirket sahibi Suat Esin ise “Lavanta artık birçok yerde dikilmeye başladı. Biz sürekli Isparta’ya tur düzenledik. ‘Isparta uzak’ diyenler şimdi Muğla’nın çevresindeki bahçelere yönelmeye başladı. Şu anda yerli turist ağırlıklı. Isparta’ya Antalya’dan Ukrayna ve Rusya’dan turistler de gidiyor” dedi.
Lavantanın 1 dönüme verimi çiçek olarak 150 ile 400 kilogram arasında gerçekleşiyor. 1 dönüm tarladan 15 litreye kadar lavanta yağı üretilebiliyor. Lavanta yağının litre fiyatı kalitesine göre 3 bin ile 4 bin lira arasında değişiyor. 1 dönüme 1200 tane fide ekilebiliyor.

Kokusuyla mest ediyor çiçeğiyle şifa veriyor

- Damar sertliği, felç, kalp krizi riskini azaltıyor. - Depresyona iyi geliyor. - Üst solunum yolu enfeksiyonlarında iltihaplanmayı azaltıyor. - Çayı kanın pıhtılaşmasını önlüyor, kolesterolü düşürüyor. - İştahı açıp sindirimi kolaylaştırıyor. - Kas ağrılarını dindiriyor. - Böbrek taşı oluşumunu önlerken, vücuttaki zararlı toksinleri idrar yolu ile atıyor. - Migren, baş ve diş ağrılarına iyi geliyor. - Akne tedavisinde oldukça etkili. - Astım belirtilerini hafifletiyor. - Menopoz döneminde kullanılıyor. - Yağı çatlamış, kurumuş dudakları nemlendirmek için mükemmeldir. - Böcek ve sinekleri uzaklaştırıyor. - Sırt ağrılarına iyi geliyor.