Sorularımızı yanıtlayan Üroonkoloji Derneği Yönetim Kurulu üyesi Doç. Dr. İlker Tinay, testis kanserinin ülkemizde az görüldüğünü söyledi ama bunun sebebi ile ilgili ilginç bir tespiti paylaştı. Tinay ayrıca, ürolojik kanserlerle ilgili vatandaşlara önemli bir mesaj iletti:
Doç. Dr. İlker Tinay, Üroonkoloji Kongresi'nde testis kanseri konusunda önemli bilgiler paylaştı.PENİS EĞRİLİĞİ, TESTİS KANSERİ BELİRTİSİ Mİ?
Yakın bir zamanda, ABD'de yapılan bir araştırmanın penis eğriliğinin testis kanseri belirtisi olabileceği sonucunu ortaya koyduğunu okuduk. Hatta yapılan bu bilimsel çalışmada, eğriliğin sadece testis değil, deri ve cilt kanseri ile olan ilişkisinden de bahsediliyordu ve belli risk oranları verilmişti. Bu haberle ilgili neler söylersiniz? Bu bilgiyi nasıl değerlendirmeliyiz?
Bu haberdeki çalışma aslında tam olarak öyle değil ama medyaya böyle yansıdı. O çalışma şu şekilde yapıldı; Amerika'da belli veri tabanları var. Orada bir hasta herhangi bir kliniğe gittiği zaman, hastanın durumu her seferinde yenilenerek elektronik ortama aktarılıyor. O çalışmada, geriye dönük olarak bir zaman aralığı seçtiler ve özellikle 'Peyronie denilen bir hastalık tanısı almış hastalarda başka kanserler saptanıyor mu?' diye araştırdılar. Haberdeki bu bilgi, bir sebep sonuç ilişkisi değil, sadece denk gelerek görülme ilişkisini gösteriyor aslında. Bunu yayınlayan yazarların, araştırma ilgi çeksin diye böyle lanse ettiklerini düşünüyorum. Yani aslında tamamen eldeki verileri nasıl sunduğunuzla alakalı bir durum. Son dönemlerde tıp dünyasında ve özellikle Batı ülkelerinde, çok fazla veri birikmeye başladı. Böyle olunca da bu verilerle oynamak kolaylaşıyor. Aslında haberin böyle sunulması da çok kötü olmadı, en azından konuya dikkat çekmiş oldu. Belki haberi okuyan bir grup insan 'penisimde bir eğrilik var' deyip kanser taraması yaptırmış olabilir.
Biz de Üroonkoloji Derneği olarak benzer bir çalışma içerisindeyiz. Mesane, prostat, testis ve böbrek kanserleri ile ilgili veri tabanları oluşturuyoruz. Türkiye'deki bütün merkezlerden bu verileri almayı ve toplamayı istiyoruz. Türkiye'ye ait bu verilere yönelik sağlık politikaları geliştirilebilir ve ülkemizin kanser profili ortaya çıkabilir.
Peyronie hastalığı nedir?
Peyronie hastalığında penisin bir bölgesinde, neden orada olduğu belli olmayan, kendi kendine gelişen bir doku meydana geliyor. Meydana gelen bu doku muayene ile saptanabiliyor. Ereksiyon sırasında da, o dokunun oradaki elastikiyetinin kaybolmasından dolayı peniste bir eğrilik meydana geliyor. Bunun yanında sağlıklı erkeklerde de durum şu ki, hiçbir penis düz değildir ve belli eğrilikler mevcuttur. Ancak bu bahsettiğimiz patolojik bir eğriliktir, cinsel ilişkiye girmeyi engelleyebilecek bir durum yaratır. Bu nedenle zaten özel bir ismi var.
TESTİS KANSERİ TÜRKİYE'DE AZ GÖRÜLÜYOR AMA...
Testis kanserinin görülme sıklığında, coğrafi etkenlerden bahsedebilir miyiz?
Kuzey Avrupa ve Kuzey Amerika'dan gelen veriler diyor ki, bu bölgelerde testis kanseri oranları çok yüksek. Türkiye'de daha düşük. Neden böyle? Çünkü onlar da hasta verileri konusunda titiz çalışıyorlar ve her bilgiyi kaydediyorlar. Bu nedenle de konu ile ilgili net bir bilgi verebiliyorlar. Mesela Kuzey Amerika'da şöyle bir yaklaşım var; sene biter, şubat ayında 2017 yılının verileri ilan edilir. Buna göre de 'en sık rastlanan kanserler şunlardır' şeklinde bir istatistik sunulur. Türkiye'de Sağlık Bakanlığı'ndaki veriler ise 2013-14'e ait.
ÜROONKOLOJİ DERNEĞİ, TÜRKİYE'NİN 'ÜROLOJİK KANSERLER PROFİLİNİ' ÇIKARACAK
Biz de Üroonkoloji Derneği olarak, gelişmiş ülkelerdeki gibi elimizde sağlam verilerin oluşması için çalışıyoruz; mesane, prostat, testis ve böbrek kanserleri ile ilgili veri tabanları oluşturuyoruz. Bütün merkezlerden toplayacağımız bu verilerle, ülkemize ait ürolojik kanserler profilini ortaya koymak istiyoruz. Bu projemizin, Türkiye'ye özel sağlık politikaları geliştirilmesinde ve bilimsel çalışmalarımızda önemli katkıları olacağını düşünüyoruz.
Ayrıca ülkemizde, vatandaşların çekincelerinden dolayı erken teşhiste düşük bir oran olduğu biliniyor. Kişinin kendi kendini elle muayene etmesi önemli ancak bir uzmana başvurmanın önemini vurgulamak açısından okuyucularımıza nasıl bir mesaj iletmek istersiniz?
Bu çok önemli. Öncelikle bedenimizi daha iyi tanımamız gerekiyor. Ayrıca iyileşen bir kanser hastasının da, tedaviden sonra 'her şey bitti, hastalıktan kurtuldum' diyerek kontrollerini aksatmaması da çok önemli. Aslında buradaki en önemli şey tedaviden sonra düzenli kontrollere gidilmesidir. Eğer o kontrollerde hastalık tekrarlarsa bunu erkenden saptamamız çok önemli. Bu yüzden lütfen tedavi olun, üroonkoloji uzmanlarına gelin ve bizi düzenli olarak ziyaret etmeye devam edin; hayatınızı uzatmak için, konforlu bir hayat yaşamak için...
TESTİS KANSERİ HANGİ YAŞ GRUBUNU TEHDİT EDİYOR?
Doç. Dr. İlker Tinay'ın Üroonkoloji Kongresi'nde verdiği önemli bilgiler ise şöyle:
*Testis kanseri ya da yumurtalık kanseri sıklıkla genç erkekleri etkileyen kanser türlerinden. Genç erkeklerden kastımız 15-40 yaş arasındaki bir popülasyondur. Bu önemli, çünkü diğer kanserler kadar sık görülmese de bu yaş grubunda bizim karşılaştığımız en sık, kötü huylu hastalıklarından biri.
TESTİS KANSERİNDE RİSK FAKTÖRLERİ NELER?
*Testis tümörünün görünme sıklığını arttıran bir takım faktörler var: Testis kanseri görülme sıklığını arttıran sebepler arasında; inmemiş testis hikâyesi, Klinefelter’s Sendromu, testiküler mikrolitiazis, kısırlık, birinci derece akrabada (baba / erkek kardeş) testis kanseri öyküsü ve diğer testiste kanser varlığı sayılabilir. Bu kanserin diğer kanserlerden şöyle bir avantajı var; burada kontrol bizim kendi elimizde. Kontrol bizim kendi elimizde derken kendi muayenemizi kendi kendimize yapma şansımız var. Aynı kadınlara meme kanserinin erken tanısı için her ay kendi kendine fizik muayene öneriliyorsa, aynı şeyi biz de öneriyoruz. Kendi kendinize muayeneden sonra eğer şüphelendiğiniz bir şey olursa ilgili üroloji uzmanına başvurarak erken tanı ve dolayısıyla da erken müdahalenin mümkün olduğunu biliyoruz.
TESTİS KANSERİNİN EN TEMEL BELİRTİSİ NEDİR?
*Testis kanserinde temel belirti testiste ele gelen ağrısız ve sert kitledir ve testis kanserinin erken tanısında Kendi Kendine Testis Muayenesi en önemli yöntemdir.
"TIP ÖĞRENCİLERİNDE BİLE FARKINDALIK DÜZEYİ DÜŞÜK"
Bu konu ne yazık ki toplumumuzda çok bilinen bir konu değil. Biz bundan iki-üç sene önce derneğimiz bünyesinde bir çalışma yaptık. Yaptığımız çalışmadaki popülasyon, yani soruyu sorduğumuz kişiler tıp fakültesi 1.sınıf öğrencileriydi. Yani nispeten daha eğitimli olmalarını beklediğimiz bir gruptu ve orada bile bunun farkındalığının çok düşük olduğunu gördük. Bundan dolayı derneğimizin web sayfasından ulaşabileceğiniz, tamamen halka yönelik olan kendi kendine fizik muayene broşürü hazırladık. Artık bu konuda daha çok bilgilenmemiz gerekiyor.
KENDİ KENDİNE MUAYENE NASIL YAPILIR?
Kendi Kendine Testis Muayenesi, testisteki fiziksel anormallikleri hastanın kendisi tarafından erken fark edilmesini sağlayan bir yöntemdir. Her erkek ayda bir defa, düzenli olarak testislerini muayene etmeli ve testislerinin yapısı hakkında bilgi edinmelidir. Sıcak bir banyo veya duştan sonra ayna karşısında yapılması muayeneyi kolaylaştıracaktır. Orta parmaklar testisin altında, başparmak üstünde olmak üzere parmaklar arasında testis nazikçe çevrilerek her bir testis ayrı ayrı değerlendirilmelidir. Muayene yapılırken testiste büyüme, sertleşme, ele gelen bir yumru ve sertlik varlığına dikkat edilmelidir. Böyle bir durum tespit edilirse hemen bir doktora ve tercihen de Üroloji Uzmanına başvurmak gerekmektedir.
Kendi Kendine Testis Muayenesi ile detaylı bilgilere Üroonkoloji Derneği’nin http://www.uroonkoloji.org/files/hasta_bilgilendirme.pdf internet sayfasından ulaşılabilir.
Unutulmamalıdır ki, Testis Kanseri erken evrede yakalandığında %95 tedavi edilebilir bir hastalıktır ve Kendi Kendine Testis Muayenesi genç erkeklerde hayat kurtarıcı olabilmektedir.
TESTİS KANSERİ KISIRLIK YAPAR MI?
Eğer testis tümörünü saptadıysanız bununla ilgili tedavi almak durumunda kaldıysanız belli etkilenmeler söz konusu. Sizin aldığınız tedaviye, diğer testisin durumuna göre değişebilen oranlarda etkilenmeler oluyor. O yüzden genel bir şey söylemek yerine kişi bazında değerlendirmek daha doğru olur. Ama erken tanıda, hatta çoğu zaman sıçramış dönemde yakalandığında bile uygun tedavilerle hayat kurtaran bir yaklaşımımız var.
