Meh­tap ÖZ­CAN ER­TÜRK / SÖZCÜ

Yedikule Suriçi’ndeki dünyanın birkaç kentsel tarım alanlarından biri olarak gösterilen bostanlarda yıkımı tüm itirazlara rağmen devam ediyor. İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve Fatih Belediyesi’nin Yedikule Rekreasyon projesi, Yedikule Suriçi’ni tematik bir park projesi ile yeniden düzenlemeyi içeriyor. Ancak projeye karşı itirazlara rağmen 1500 yıllık tarih yok ediliyor. Çevrenin yeniden düzenlenmesi konusunda herhangi bir itiraz yok; tarihçi, arkeolog, mahalleli ve bostanları işleten ailelerin tek talebi, park projesinin tarihi bostanları, kuyu hendek ve sarnıçlarla birlikte entegre edilerek revize edilmesi.

Fatih Belediyesi susuyor

Yedikule Sur içi alanda yer alan 60 dönüm ekilebilir bostan arazisinin 30 dönümünü yok edildi, çalışmalar sırasında tarihi bir kuyu molozlarla kapandı. Konuyla ilgili bilgi almak istediğimiz Fatih Belediyesi sorularımızı yanıtsız bırakırken, projenin yaratıcısı Kutup Planlama yetkilileri ile görüştük. Kutup Planlama ekibindeki İTÜ Mimarlık Fakültesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü Mezunu Neslihan Ulusoy, bölgede sadece İsmail Paşa Bostanı’nın tarihi bir önem taşıdığını, yeşil alan olarak planlanan 4 bin metrekarelik bölümün Park ve Bahçeler Müdürlüğü’ne ayrıldığını ve hobi bahçeleri yapılabileceğini söyledi. Yedikule Rekreasyon Uygulama Projesi’nin korumalı bir yaklaşımla hazırlandığını savunan Ulusoy, “İstesek bu alana birçok mimari yapı koyabilirdik. Ancak insana dönük proje yaptık” şeklinde konuştu.

Tüm bostanlar tarihidir

Yedikule Bostanları’nı Koruma Girişimi’nden Arkeolog Yiğit Ozar, Fatih Belediyesi ekiplerinin önce üzerine molozlar yığarak yok ettikleri yerin İsmail Paşa Bostanı olduğunu ve molozlarla kapatılan tarihi su kuyusunun da bu alanda bulunduğunu söyledi. Ozar, “Belediye ve proje ekibi bölgenin bir kültür varlığı olduğunu sonradan kabul etmek zorunda kaldılar, ancak bunu kabul ettiklerinde çoktan bostanı yok etmişlerdi” dedi. Proje alanında İsmail Paşa, Sadrazam Bayram Paşa, Hazinedar Süleyman Paşa bostanlarının yer aldığını söyleyen Ozar şöyle devam etti: “Bunlar 17.- 18.yy vakfiyelerinde ve kısmen de eski haritalarda işli. Biri molozla doldurulmuş 6 kuyu ve 3 açık sarnıç mevcut alanda. Dolayısıyla söz konusu alandaki tüm bostanlar somut olarak tarihidir.”

‘Bostan alanları korunacak’ maddesi

İSTANBUL Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) hukuksuz bir şekilde yıkımına başladığı Yedikule Bostanları İBB tarafından hazırlanan ‘İstanbul Tarihi Yarımada Yönetim Planı’na da aykırı. UNESCO Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme gereği 2011’de İBB tarafından hazırlanan planda, “Sura bitişik alanlardaki 1875 tarihli haritada yer alan günümüze kadar mevcudiyetini devam ettiren bostan alanları korunacaktır” maddesi bulunuyor.

85 dönümlük alanda havuzlu park yapılacak

İS­TAN­BUL Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si ve Fa­tih Be­le­di­ye­si ta­ra­fın­dan yü­rü­tü­len, yük­le­ni­ci fir­ma­la­rın Ekol ve Yim­taş ol­du­ğu Ye­di­ku­le Rek­re­as­yon Uy­gu­la­ma Pro­je­si ile Ye­di­ku­le Ka­pı­’dan Bel­grad Ka­pı­’ya ka­dar olan 85 dö­nüm­lük ara­zi­nin ha­vuz­lu bir par­ka dö­nüş­tü­rül­me­si­ni plan­lı­yor. Pro­je­de kü­çük met­re­ka­re-­ler­de­ki sos­yal alan­lar ve süs ha­vuz­la­rı bu­lu­nu­yor.

Mahalleliyle iletişimimiz engelleniyor

YE­Dİ­KU­LE Bos­tan­la­rı­’nı Ko­ru­ma Gi­ri­şi­mi­’n­den Ar­ke­olog Yi­ğit Ozar, çev­re­de ya­şa­yan ma­hal­le­li­ye Ye­di­ku­le Park Pro­je­si­’nin, bos­tan­la­rı da içi­ne al­ma­sı ge­rek­ti­ği­ni an­lat­mak is­te­dik­le­ri an­cak sü­rek­li sa­bo­te edil­dik­le­ri­ni kay­det­ti. Ozar, “Sur-içi Bos­tan bo­yun­da yak­la­şık 1.000 ki­şi ika­met edi­yor­sa, on­la­rın için­den hep ay­nı 10-15 ki­şi­yi son de­re­ce sal­dır­gan bir üs­lup­la her se­fe­rin­de kar­şı­mı­za çı­kı­yo­r” di­yor. Ozar, da­ha önce de söz­lü ve fi­zik­sel sal­dı­rı­la­ra ma­ruz kal­dık­la­rı­nı kay­det­ti.