Ay­dın DE­MİR- Büyüme, enflasyon, işsizlik, bütçe ve cari dengede 1992-2002 yılları arasında 23 ülke içinde 16’ncı sırada yer alan Türkiye, 2003-2013 döneminde sonunculuğa geriledi.

Hazine eski Müsteşarı iktisatçı yazar Dr. Mahfi Eğilmez, AKP’nin iktidarda olduğu 2003-2013 döneminde Türkiye’nin ekonomik performansı ile dibe vurduğunu açıkladı. Eğilmez kendi kişisel web sitesinde yer alan “Kendime Yazılar” konulu bölümünde, “Türkiye Ekonomisinin 22 Yükselen Piyasa Ekonomisiyle Dönemsel Performans Karşılaştırılması” konulu bir yazı kaleme aldı.


Şaşırtıcı olmadı
Eğilmez yazısında, “BRICS (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika Cumhuriyeti) ekonomileriyle Türkiye ekonomisinin 2003-2013 ve 1992-2002 yılları arasında karşılaştırdığımda Türkiye’nin bu ekonomilerin gerisinde kaldığını görmüştük. BRICS ekonomileri içinde Rusya, Brezilya, Güney Afrika doğal kaynaklar açısından zengin, Çin ve Hindistan da uzun süredir batının yatırım üssü haline geldikleri için bu karşılaştırmada Türkiye’nin geride kalması pek de şaşırtıcı olmadı. Bu kez dünyanın her tarafından yükselen piyasa ekonomilerinin (emerging markets) önde gelenlerini ele alarak Türkiye’yi belli başlı 22 rakibiyle karşılaştırıyorum” dedi.


5 önemli gösterge

Bu 23 ülkeyi büyüme, enflasyon, işsizlik, bütçe dengesi ve cari denge gibi 5 önemli makroekonomik göstergeyi baz alarak karşılaştırdığını kaydeden Eğilmez, ilgili kategoride

en iyi durumdaki ülkeye 23 puan en kötü durumdaki ülkeye ise 1 puan vererek sıralamayı oluşturduğunu kaydetti. Eğilmez şöyle devam etti:
“Önce 1992-2002 döneminin 11 yıllık ortalamalarını, sonra da 2003-2013 döneminin 11 yıllık ortalamalarını ele aldım. Buna göre, Türkiye 1992-2002 yılları arasında bu 5 kategoride 16’ncı sırada yer alırken, 2002-2013 yılları arasında ise Mısır’ın bile gerisinde kalarak sonuncu oldu.”

En parlak çıkışı Kazakistan yaptı

Tab­lo­nun or­ta­ya koy­du­ğu ger­çek­le­ri de sı­ra­la­yan Eğil­mez şu tes­pit­ler­de bu­lun­du:

Her iki dö­nem­de de Uzak­do­ğu eko­no­mi­le­ri­nin bü­yük üs­tün­lü­ğü söz ko­nu­su. İlk üç sı­ra­yı on­lar al­dı.

Kü­re­sel kri­zin ya­şan­dı­ğı 2003-2013 dö­ne­min­de bir­çok eko­no­mi­nin per­for­man­sın­da ön­ce­ki 11 yı­la gö­re dü­şüş var. Bu­na is­tis­na ola­rak Gü­ney Ame­ri­ka ül­ke­le­ri ile ba­zı Bal­kan ül­ke­le­ri gös­te­ri­le­bi­lir. 2003-2013 dö­ne­min­de bir ön­ce­ki dö­ne­me gö­re en par­lak çı­kı­şı ya­ka­la­yan ül­ke ola­rak Ka­za­kis­tan öne çı­kı­yor.

Bul­ga­ris­tan ve Ro­man­ya­’nın 2003-2013 dö­ne­min­de ön­ce­ki dö­ne­me gö­re per­for­mans ar­tı­şı ya­şa­ma­sı bir öl­çü­de AB üye­li­ği­ne bağ­la­na­bi­lir.

Tür­ki­ye eko­no­mi­si, per­for­mans ola­rak, id­di­ala­rın ak­si­ne, 2003-2013 dö­ne­min­de ön­ce­ki 11 yı­la gö­re cid­di bir ge­ri­le­me ya­şa­mış gö­rü­nü­yor. 23 ül­ke ara­sın­da 1992-2002 dö­ne­min­de 16’n­cı sı­ra­day­ken 2003-2013 dö­ne­min­de son sı­ra­ya ge­ri­le­miş bu­lu­nu­yor.

Tür­ki­ye bu beş önem­li gös­ter­ge­nin hiç bi­rin­de 23 yük­se­len pi­ya­sa eko­no­mi­si ara­sın­da ilk beş sı­ra­ya gi­re­me­miş du­rum­da.