Merkez Bankası (TCMB) şirketlerin döviz alımları için bankalara yeni kurallar getirirken, uygulamalar piyasa ekonomisi ile uyumlu olmaktan her geçen gün biraz daha çıkmaya başladı. TCMB’nin son attığı olağan dışı adımlar rekabetçi bir piyasayı tamamen ortadan kaldırırken, çoklu kur dönemini de başlatmış oldu. Hafta başında bankalara, “döviz fazlası olanlara doları daha yüksek kurdan satın” talimatı gönderen TCMB, döviz fazlası olan firmalara ve bireysel yatırımcılara doların 19.20 liradan satılmasını istedi. Net döviz açığı olan firmaların ise 19.01 liradan döviz alımı yapabileceği belirtildi. Bununla birlikte bankalardan, kredi bakiyesi 5 milyon TL ve üzerinde olan şirketlerin döviz pozisyonlarını aylık olarak TCMB’ye raporlamaları istendi. Ve son olarak döviz bürolarının da 500 bin dolar üstü satışları TCMB onayı ile gerçekleştirebileceği iddiaları gündeme geldi.

SÖZCÜ yazarı Dr. Nedim Türkmen, “Türkiye sermaye hareketlerinin kısıtlandığı ve fiili çoklu kur uygulandığı bir ülkeye dönüşüyor. Bu dönüşüm, ülkemizi fiziki yabancı para sorunu ve kurların aşırı yükseleceği bir döneme sürükleyecek” yorumunu yaptı.

Nedim Türkmen


HER FİRMAYA FARKLI KUR

Türkmen, TCMB’nin banka ile müşteri arasındaki işlemde, kuru belirleme yönünde attığı bu adımların piyasada rekabetin oluşmasını ciddi şekilde sıkıntıya sokacağını belirtti. Merkez Bankası’nın bir bankaya döviz alımı için başvuruda bulunan X firmasına 19.10 TL’den, Y firmasına 19.30 TL’ten döviz alımı onayı verebileceğini ve Z firmasına ‘döviz alamaz’ da diyebileceğini anlatan Türkmen, “İşte bu durumlar ortaya çıktığında, serbest kur rejimi sona ermiş olacak. Merkez Bankası kuru dikte ettiren ve belirleyen konuma gelecek. Çoklu kur dönemi ortaya çıkacak. Rekabetçi bir piyasa ortadan kalkacak” dedi.

Mahfi Eğilmez

Sermaye serbestliği artık bir illüzyon


Ekonomist Dr. Mahfi Eğilmez blogunda yer verdiği yazısında Türkiye’de sermaye hareketlerinin serbestliği ifadesinin artık yalnızca bir illüzyondan ibaret olduğunu ifade etti. Sermaye hareketlerinin serbestliğinin askıya alındığını söyleyen ve Türkiye’nin dışa açık bir ekonomi olduğuna dikkat çeken Eğilmez, “Dış ticaret de aynı şekilde askıya alınmadığı sürece faizi ve kuru aynı anda uzun süre kontrol altında tutmak kolay değil” yorumunu yaptı. Eğilmez, “Ekonomideki üçlü açmaz hipotezine göre; sermaye hareketlerinin serbestliği, sabit döviz kuru ve bağımsız para politikası uygulaması aynı anda var olamaz” dedi.