Genel Sağlık İş Sendikası Genel Başkanı Dr. Derya Uğur, şubeleri aracılığıyla uzman doktora ulaşmadaki sıkıntıları, ilaç ve tıbbi malzeme sağlanmasında yaşanan zorlukları araştırdı. Ortaya çıkan sonuçları SÖZCÜ’ye il il açıkladı. İşte o sonuçlar:

AMELİYATLAR YAPILAMIYOR

- KARAMAN: Eğitim ve Araştırma Hastanesinde nefroloji uzmanı yok. Hastanede bir göğüs hastalıkları uzmanı var, o da yeterli olmuyor. Tıbbi malzeme şirketleri Sağlık Uygulama Tebliği fiyatlarının yetersizliği nedeniyle malzeme vermiyor. Diz protezleri-vidalama ameliyatları ve beyin cerrahi ameliyatları yapılmıyor.

- ADIYAMAN: Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde plastik cerrahi uzmanı yok.

- MUĞLA: Yoğun bakım ünitesi yetersiz. Bu yüzden yoğun bakım ihtiyacı olan hastalar, İzmir, Denizli gibi çevre illere gönderiliyor.

- BURDUR: Devlet Hastanesi’nde tüm medikal malzeme kullanılan ortopedi vakaları (acil vaka hariç) 5 aydır durdu. Ortopedi vakaları alınamıyor. Ankara Pursaklar Devlet Hastanesi ortopedi de protez eksikliğinden operasyon için hastalar bekletiliyor.

- MANİSA: Yeni doğan hipotermi yatağı olmaması sebebiyle ihtiyacı olan yenidoğanlar il dışına gönderiliyor.

Uzun yıllar sendikaçılık alanında faaliyetlerde bulunan Dr. Derya Uğur son olarak 2021 yılında Genel Sağlık-İş Genel Başkanı görevini üstlendi. Uğur, akrep sokması hastalıkların uzmanlık alanında hizmet veriyor.


ELDİVEN BİLE ALINAMIYOR

- UŞAK: Eğitim ve Araştırma Hastanesi olup da devlet hastanesi olmayan tek il Uşak. İlçe devlet hastaneleri zaten yetersiz ve birkaç ana branş dışında uzman hekim yok. O yüzden ilçeler bütün hastalarını il merkezine sevk etmek zorunda kalıyor. Afilie hastane olmanın bütün sıkıntıları yaşanıyor. Uşak Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde sürekli değişen bir eğitim kadrosu var ve bazı branşlarda akademik kadro yok. Buna rağmen Tıp Fakültesi bu yıl ilk mezunlarını verdi. Malzeme konusunda ihaleler Devlet Malzeme Ofisi’ne geçtikten sonra hep sıkıntı yaşanıyor. Dönem dönem en ucuz alınabilecek malzeme bile olmayabiliyor. İlaç, protez yokluğunu bırakın en basit steril eldiven bile bulunamayabiliyor. DMO’dan gelen malzemelerin kalitesi de sorgulanır durumda.

FATURALAR KLİMA KAPATTIRIYOR

- ANTALYA: Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde yüksek elektrik faturaları nedeniyle klimalar kısıtlı süre çalıştırılıyor. Sular da sık sık kesiliyor.

- ÇORUM: Tasarruf tedbirleri kapsamında Hitit Üniversitesi Erol Olçok Eğitim ve Araştırma Hastanesi’ndeki klimalar kapalı. Personel havasız ve klimasız ortamda çalışıyorlar.

- İSTANBUL: Aile Sağlığı Merkezleri’nin tüm giderlerinin karşılandığı ‘Aile Hekimliği Cari Gideri’ adı altında yapılan ödeme, günün şartlarının çok altında kaldı. ASM’lerde ekonomik sıkıntılar yaşanıyor. Klimalar kapatılıyor.

SORUNLAR KRONİKLEŞTİ

Dr. Derya Uğur, bazı illerden aldığı bilgileri detaylarıyla aktardı. Uğur, “Hastalar birçok branşta randevu alamadıkları için kamu sağlık hizmetine ulaşamıyor. Muayene olmak için günlerce randevu bekleniyor. Radyolojik tetkikler için ise aylarca beklenmek zorunda kalınıyor. Tıbbi malzeme yokluğu nedeniyle bazı ameliyatlar yapılamıyor. Hammadde teminde dışa bağımlı olunması nedeniyle döviz kurları ile bağımsız düşünülemeyen tıbbi malzeme temininde yaşanan sorunlar kronikleşmiş durumda. Döviz kuru yükselmeye devam ediyor. Ancak sabit kur uygulamasınedeniyle tıbbi malzeme şirketleri, sağlık kuruluşlarına ürün vermeme eğiliminde. Hastaneler tarafından açılan ihalelerde tıbbi malzeme şirketleri SUT fiyatları üzerinden ürün tedariğini kabul etmiyor.

ANJİYO BİLE YAPILAMIYOR

Ortopedi, beyin cerrahisi, kalp alanlarında tıbbi malzeme tedariğinde yaşanan sıkıntılar nedeniyle ameliyatlarda uzun zamandır sorunlar yaşanıyor. Kalp için stent ve balon olmadığı için anjiyo yapılamıyor. Varis ameliyatları ve aort la ilgili işlemler de yapılamıyor. Sağlık çalışanları tüm bu sorun yumağı içinde olmayan malzemeler, olmayan ilaçlar, uygun olmayan çalışma koşulları içinde canla başla hizmeti üretmeye çalışıyor.”

Hâlâ konteynerde sağlık hizmeti verilen yerler var.


DEPREM BÖLGESİNDE DURUM DAHA VAHİM

- KAHRAMANMARAŞ: Depremlerinin üzerinden 6 ay geçmiş olmasına rağmen yeni hastane için hâlâ bir çivi çakılmadı. İlde hâlâ hastane yok. Şehrin hasta yükünü, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Hastanesi ve Necip Fazıl Şehir Hastanesi Yörük Selim Ek Hizmet binası çekiyor.

AMELİYAT YAPILAMIYOR

- HATAY: Sağlık sistemi çökmüş durumda. Samandağ, Defne, Antakya merkezdeki hastaneler ve üniversite hastanesi poliklinik olarak hizmet veriyorlar. Hastaneler sahra çadırlarda belli branşlarda acil ve poliklinik hizmeti veriyor. Çocuk nöroloji, çocuk kardiyoloji ve endokrin doktorları yok. Ameliyat yapılamıyor. Laboratuar ve radyolojik tetkikler de yapılamıyor. Burada sadece 3 özel hastane hizmet veriyor. Parası olmayan bu hastanelere gidemiyor.

ASPİRİN BİLE YOK

- GAZİANTEP: Üniversite Hastanesinde dönem dönem ilaçlarda sıkıntı yaşanıyor. 15-20 gündür aspirin yok. Bazı kemoterapi ilaçları bulunamadığı için hastalar tedavisini alamıyor. Zaman zaman çocukluk çağı aşılarında sıkıntılar yaşanıyor.

- ADANA: Hasar görmüş Aile Sağlık Merkezleri büyük oranda konteynerlerde hizmet veriyor. Konteynerlerdeki klima üniteleri ısınarak çalışamaz hale geldi. Bu nedenle klimalar çalışmıyor.

- OSMANİYE: Ortopedi ve beyin cerrahi için kullanılan malzemeler döviz kuru üzerinden satılıyor. Tedarikçi firmalar güncel SUT fiyatlarının kendilerini kurtarmadığından şikayetçi. Satın alma tekliflerinde SUTx2 veya SUTx3 fiyat veriyorlar. Bu da ihale kanununa aykırı olduğu için acil vaka dışında vakalar alınmıyor.



YURT DIŞINA HEKİM GÖÇÜ ARTIYOR

Almanya başta olmak üzere İsviçre, Avusturya, Kanada ve ABD’ye Türk doktor akını sürüyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bir süre önce “Giderlerse gitsinler” dediği yüzlerce doktor ve sağlık çalışanı Almanya’da bir piknikte buluştu. Bu buluşmadan kısa süre sonra Dr.Derya Uğur, yurt dışına gitmek için başvuran hekimlerin sayısının arttığı bilgisini paylaştı.

SESLERİNİ DUYURAMIYORLAR

Ekonomik koşulların sağlık çalışanlarını da derinden etkilediğini kaydeden Uğur, hekim göçü konusunda şunları söyledi: “Şiddete, mobbinge uğrayan, meslekleri değersizleştirilen, iş yükü artan sağlık çalışanları, yıllardır seslerini duyuramıyor.

BAŞVURULAR ARTTI

Sağlık çalışanlarının yurtdışında çalışabilmesi için ‘iyi hal belgesi’ başvuru sayısı geçen temmuz ayında 288 ile en yüksek seviyeye ulaştı. 2023’ün ilk yedi ayında ‘iyi hal belgesi’ başvuru sayısı bin 649’a ulaştı. Hekimlere ‘Giderlerse gitsinler’ dendi. Ancak görüldü ki, durum o kadar da basit değil” dedi.

SAĞLIK POLİTİKASI DEĞİŞMELİ

Uğur, sağlık sisteminin Atatürk’ün başlattığı ulusal, kamucu sağlık politikalarının çok uzağında olduğunu altını çizdi. İzlenecek yol ile ilgili olarak “2023 yılında sağlık politikalarının önceliği şehir hastanelerinin kamulaştırılması, koruyucu sağlık hizmetlerini önceleyen ulusal, kamucu sağlık politikalarının uygulamaya konulması olmalıdır” şeklinde konuştu.