Erdoğan SÜZER/ANKARA
Düzenlemeye göre, bireysel emeklilik sisteminde (BES) tasarruf yapanlar ya da kenarda birikmiş parası olanlar, bu paralarını “Yıllık Gelir Sigortası” sistemine yatırıp ömür boyu ikinci emeklilik aylığına kavuşabilecekler. Sistem, emekli maaşının çocuklara bırakılmasına da imkan veriyor. Yapılan hesaplamalar 50 bin lirasını sisteme yatıran 56 yaşındaki bir kişinin ömür boyu 248 lira emekli aylığı alabileceğini gösteriyor.
ELİNE GEÇTİKÇE ÖDE
Yıllık gelir sigortası, özel sigorta şirketlerinin vatandaşa sunacağı bir anlamda ikinci emeklilik fırsatı olarak biliniyor. Sisteme girmek isteyen kişiler, ellerindeki toplu parayı bir defada ya da belirli bir zaman dilimi içerisinde sigorta şirketine yatırıyor. Bu paranın karşılığında da isterlerse ömür boyu, isterlerse 25-30 yıl gibi belirli bir süre boyunca emekli aylığı alıyor. Dileyen kişiler, toplu parayı yatırıp hemen ertesi ay emekli maaşı almaya başlayabiliyor. Emeklinin ölümü halinde, emeklilik parası çocuklara ya da varislere 5 ila 20 yıl boyunca ödenmeye devam ediyor. Ya da varislere maaş yerine toplu ödeme yapılıyor.
ENFLASYON KADAR DA ZAM VAR
Yıllık gelir sigortası sözleşmesine göre belirlenen emeklilik maaşı, aylık, üçer aylık, altı aylık veya yıllık olarak ödenebiliyor. Yönetmeliğe göre 56 yaş ve üzeri kişilere toplu ödeme karşılığında ömür boyu emekli maaşı sunulacak. Maaş ödemesi hemen başlayabileceği gibi en fazla 5 yıla kadar ertelenebilecek. Emekli maaşı, önceden belirlenmiş ölüm düzeyi tablosu, teknik faiz oranı ve sözleşme şartlarına göre hesaplanacak ve her yıl TÜFE oranında arttırılacak. 56 yaşın altındaki kişiler ise toplu ödemenin yanı sıra taksitli prim ödeme tercihini de kullanabilecekler. Bu kişiler de yine hemen emekli olup maaş almaya başlayabilecek, varislerine maaş ya da tazminat bırakabilecek.
YÖNETİM GİDERİ KESİLECEK
Vatandaşın şirkete yatırdığı paraların bir bölümü sigorta şirketlerinin gideri ve karı için ayrılacak. Buna göre, başlangıçta toplu para, taksitli prim ödemeleri ile emekli maaşından yüzde 2 oranında kesinti yapılacak. Ayrıca sözleşme süresince yatırılacak ek ödemelerden de aynı kesinti alınacak. Kar payı sistemiyle para yatıranlardan da karın yüzde 10’u kesintiye gidecek. Hazine bu oranı gerekirse yüzde 50 oranında azaltacak ya da artırabilecek.
100 BİN LİRAYA 496 LİRA AYLIK
Mevcut uygulanan faiz ve kazanç simülasyonlarına göre, örneğin 50 bin liralık birikimini toplu olarak sisteme yatıran bir vatandaşa hemen 248 lira emekli aylığı bağlanacak. Bu aylık her yıl enflasyon oranında artırılarak ömür boyu ödenecek. Bu kişi ömür boyu yerine 25 yıl maaş almak isterse bağlanacak aylık 274 lira olacak. 100 bin lira yatıran kişi 496 lira ömür boyu, 546 lira 25 yıl süreli aylık alacak. 30 bin lira yatırana ödenecek aylık ise 150 lira olacak.
