SARA (EPİLEPSİ) HASTALIĞI HAKKINDA
- Epilepsi, dördüncü en sık görülen nörolojik hastalıktır ve her yaştan insanı etkiler.
- Epilepsi "nöbet bozuklukları" ile aynı anlama gelir.
- Epilepsi öngörülemeyen nöbetlerle karakterizedir ve diğer sağlık sorunlarına da neden olabilir.
- Epilepsi, beyinde gerçekleşmekte olan elektriksel faaliyetlerin normal işleyişinin dışına çıkması sonucu ani elektriksel boşalımların yaşanmasıyla oluşur. Kişiden kişiye değişen çok çeşitli nöbet tipleri vardır.
EPİLEPSİ NEDENLERİ
Epilepsinin, hastalığı bulunan kişilerin yaklaşık yarısında tanımlanabilir bir nedeni yoktur.
Diğer yarısında ise, durum aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli faktörlere göre izlenebilir:
Genetik etki
- Yaşanan nöbet tipine veya beynin etkilenen kısmına göre sınıflandırılan bazı epilepsi türlerinin aile öyküsü vardır. Bu gibi durumlarda, genetik bir etkisi olması muhtemeldir. Araştırmacılar bazı epilepsi tiplerini spesifik genlerle ilişkilendirmiştir, ancak çoğu insan için, genler epilepsi nedeninin yalnızca bir parçasıdır. Bazı genler, bir kişiyi nöbetleri tetikleyen çevresel koşullara karşı daha hassas hale getirebilir.
Kafa travması
- Bir araba kazası veya başka bir travmatik yaralanma sonucu oluşan kafa travması epilepsiye neden olabilir.
Beyinde gelişen koşullar
- Beyin tümörleri veya felç gibi beyinde hasara neden olan beyin koşulları epilepsiye neden olabilir. İnme, 35 yaşından büyük yetişkinlerde epilepsinin önde gelen bir nedenidir.
Bulaşıcı hastalıklar
- Menenjit, AIDS ve viral ensefalit gibi bulaşıcı hastalıklar epilepsiye neden olabilir.
Doğum öncesi yaralanma
- Doğumdan önce, bebekler, annede enfeksiyon, yetersiz beslenme veya oksijen yetersizlikleri gibi çeşitli faktörlerin neden olabileceği beyin hasarlarına karşı hassastır. Bu beyin hasarı epilepsi veya beyin felci ile sonuçlanabilir.
Gelişimsel bozukluklar
- Epilepsi bazen otizm ve nörofibromatozis gibi gelişimsel bozukluklarla ilişkilendirilebilir.
EPİLEPSİ BELİRTİLERİ
Nöbetler, epilepsinin başlıca belirtisidir. Belirtiler kişiden kişiye ve nöbet türüne göre farklılık gösterir.
Kısmi nöbetler
Kısmi nöbetler; basit kısmi nöbetler ve karmaşık kısmi nöbetler olmak üzere iki çeşittir.
Basit kısmi nöbetler
Bilinç kaybının görülmediği bu nöbet türünde belirtiler şunlardır:
- Genel bir tuhaflık hissi
- Karından yükselen bir his
- Deja-vu
- Koku ve tad alma duyularında değişiklik
- Kollarda veya bacaklarda karıncalanma
- Ani duygu durum değişiklikleri
- Vücudun herhangi bir yerinde sertlik veya seğirme
Karmaşık kısmi nöbetler
Bilinçsizce yapılan vücut hareketleri olarak terif edilen bu durumda belirtiler şunlardır:
- Dudaklara vurmak
- Elleri ovuşturmak
- Garip sesler çıkartmak
- Kol çevirmek
- Kıyafetler giymek
- Gereksiz yere nesnelerle uğraşmak
- Duruş bozukluğu
- Gereğinden fazla çiğnemek ve yutkunmak
Bu tür nöbet geçiren hastalar çoğunlukla atak geçirdikten sonra neler yaptığını hatırlamazlar ve atak anında ise dış uyarıcılara cevap veremez.
EPİLEPSİ TEDAVİSİ
Epilepsi tedavisi ilaçlarla yapılır. İlaç tedavisi ile epilepsi nöbetleri % 70'e varan oranlarda engellenebilir. Tedavi süresince epilepsi ilaçlarının düzenli kullanılması çok önemlidir. Ancak ilaç tedavisine yanıt vermeyen hastalar da vardır. Çocukluk dönemi epilepsileri yaşla birlikte ortadan kalkabilir. Hayat boyu süren epilepsi türleri de vardır. İlaç tedavisine cevap vermeyen hastalarda cerrahi tedavi uygulanmaktadır.
