“Geçen yıl Ramazan Bayramı’nda ikramiye aldık, ikinci bayramda alamadık. Biz özel sandık emeklilerinin statüsü nedir? SGK emeklilerinin tabi olduğu haklara bizlerin de dahil olması gerekmiyor mu? Biz de aynı kanun hükümlerine göre emekli oluyoruz, lütfen sesimizi duyurun” demiş bir okurum. Bir diğeri, “Bayram ikramiyelerinin kaynağı nedir? İkramiye tutarı nereden karşılanıyor? SGK mı veriyor yoksa Hazine’den mi karşılanıyor? Banka emekli sandığı emeklisiyim. Biz neden ikramiye alamıyoruz?” diye sormuş.
O kadar çok ki benzer soruları soranlar...
İktidarın, “Emeklilere dini bayramlarda 1.000’er lira ikramiye verileceğini” açıklamasına rağmen, düzenleme sadece SGK’dan aylık alanlar için yapılınca, banka, sigorta şirketi ve TOBB çalışanlarının dahil olduğu özel sandık emeklisi kapsam dışında kaldı. Bazı özel sandıklar, geçen yıl ilk bayram ikramiyesini ödediler. Daha sonra, ilgili kurumlarla yapılan yazışmalar sonrası, ödeyecekleri ikramiyelerin kendi bütçelerinden karşılamaları gerektiği sonucu ortaya çıkınca ödemeden vazgeçtiler.
ÖDEME SGK’DAN, KAYNAK HAZİNE’DEN
5510 sayılı Kanun’un ek 18. maddesinde yer alan bayram ikramiyesi ile ilgili yasal düzenlemede, ikramiye ödemesi 5510 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat uyarıca SGK’ca gelir ve aylık ödemesi yapılanlar için öngörülüyor.
Özel emekli sandıkları her ne kadar 506 sayılı SSK’nın geçici 20. maddesine göre faaliyet gösterseler de sandık emeklilerinin aylıkları SGK tarafından ödenmediğinden, bayram ikramiyesinden yararlanamıyorlar.
İkramiye ödemelerini SGK kendi bütçesinden karşılamıyor. SGK’ca yapılacak ikramiye ödemelerine ilişkin tutar, Hazine tarafından SGK’ya ödeniyor. Yani hazineden karşılanıyor.
ÇÖZÜM İKTİDARDA
Özel sandık emeklilerine ikramiye ödemesi yapılıp yapılmayacağı konusunda geçen yıl SGK ve Hazine’ye yapılan başvurulardan sonuç çıkmadı.
Başvurulara SGK, “İkramiye konusu her sandığın kendi kararına bağlı bir konu, mali durumu iyi olan sandık
ödeyebilir. Biz ödeyin ya da ödemeyin diye talimat veremeyiz. Hazine ise Hazine’nin emeklilere aylık ya da ikramiye ödemek gibi bir yükümlülüğünün olmadığı, görev ve sorumluluğunun, SGK’ya aktarılacak tutarlara ilişkin finansman ihtiyacının karşılanmasından ibaret olduğu” şeklinde yanıt verdi.
SGK ve Hazine’nin yanıtlarını eleştiri konusu yapmak çok da adil olmaz. Mevcut yasal düzenleme kapsamında ne SGK ödeme yapabilir ne de Hazine özel emekli sandıklarına kaynak aktarabilir.
Burada görev iktidara düşüyor. Özel emekli sandıkları 506 sayılı Kanun’un geçici 20. maddesine göre kurulmuş sandıklar. Bu madde kapsamında faaliyet gösteriyorlar ve mensuplarına en az 506 (5510) sayılı Kanun’da belirtilen yardımları sağlamaları gerekiyor. Bu sandıkların 2011 yılına kadar SGK’ya devredilmesi gerekiyordu. Önce, çeşitli tarihlerde yapılan düzenlemelerle sandıkların devri sürekli ertelendi. Son olarak devir tarihini belirleme yetkisi Bakanlar Kurulu’na (Cumhurbaşkanı’na) verildi ve devir, belirsiz bir tarihe ertelendi. Devir gerçekleşmiş olsaydı, şimdi bu konu tartışılıyor olmayacaktı, sandık emeklilerine de ikramiye ödenecekti.
Şimdi, düzenleme öncesi “tüm emeklilere dini bayramlarda ikramiye verileceğini” açıklayan iktidarın, özel sandık emeklilerine de ikramiye ödenmesini sağlayacak düzenlemeyi yapıp, mağduriyet ve ayrımcılığa son vermesi gerekiyor.
